137 dagen. Zo lang zat Olivier Vandecasteele (41) afgelopen zondag in een cel in de beruchte Evin-gevangenis in de Iraanse hoofdstad Teheran. Dat becijfert zijn familie in een zelf opgenomen filmpje dat gisteren vrijgegeven is. Ze pleiten daarin voor zijn vrijlating.

‘Hoewel hij onschuldig is, kwijnt hij al bijna vijf maanden in volledige afzondering weg in een cel’, vertelt zijn zus Nathalie. Ze schetst hoe hij de eerste twee maanden op de grond van zijn cel moest slapen, met de lichten aan. Vandecasteele ondervindt ook grote psychologische druk van de dagelijkse ondervragingen, zo valt te horen. Hij is gewicht verloren en zijn voet is geïnfecteerd.

DS VIDEO - Familie Olivier Vandecasteele deelt een emotionele boodschap. — © De Standaard

De plenaire vergadering moet zich nu buigen over de deal met Iran om gevangenen over te brengen. Het wetsontwerp is vorige week al goedgekeurd in de Kamercommissie. De familie zegt het vertrouwen te behouden in de Belgische diplomaten en politici. ‘Het is voor onze familie ondenkbaar dat ons democratisch België niet alles in het werk stelt om onschuldige gevangenen uit landen als Iran te krijgen’, aldus zus Nathalie.

Ook moeder Annie komt nog kort aan het woord. ‘Na zijn studies heeft Olivier ver van ons gewerkt om anderen te helpen. Help ons nu om hem thuis te brengen zodat we hem eindelijk kunnen knuffelen.’

Onze hulp nodig

De voormalige humanitaire werker Vandecasteele werd eind februari opgepikt in Iran. Volgens federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) zou dat zijn gebeurd op verdenking van spionage. Maar hij voegde er meteen aan toe dat die beschuldiging niet op feiten berust.

Iran geniet enige reputatie voor het gevangennemen van buitenlandse bezoekers zonder duidelijk aanwijsbare redenen. Zo zit ook de Zweeds-Iraanse spoedarts Ahmadreza Djalali, die gastprofessor is aan de VUB, er in de cel. Het verdrag zou de weg kunnen effenen voor een vrijlating van de twee – hoewel het strikt juridisch gezien niet op hen van toepassing is.

Tegelijkertijd maakt het verdrag het ook mogelijk om Assadollah Assadi, een Iraans diplomaat die in ons land veroordeeld is voor een verijdelde bomaanslag in Parijs, over te brengen naar Iran. Daar is al veel kritiek op gekomen, onder meer van oppositiepartij N-VA en de Iraanse oppositie.

Zo zei parlementslid Darya Safai (N-VA), zelf afkomstig uit Iran, dat ‘dit net de reden is waarom ze onschuldige mensen oppakken: als pasmunt voor een terrorist’. Ook in de meerderheid werd er gewaarschuwd voor ‘gijzelingsdiplomatie’.

‘Wat als het wetsontwerp niet goedgekeurd wordt? Voor hoeveel jaar zijn we Olivier dan kwijt?’, vraag Olivier Van Steirtegem, een van zijn beste vrienden, zich af. ‘Iemand die zoveel heeft betekend voor onder meer de Iraanse gemeenschap in Afghanistan heeft nu onze hulp nodig.’