Racisme, seksisme, agressie: altijd was Dries Van Langenhove de ergste, blijkt uit analyse van 70.000 berichten van Schild & Vrienden

Of Kamerlid Dries Van Langenhove (Vlaams Belang) zich samen met elf andere leden van Schild & Vrienden voor de rechter moet verantwoorden, wordt in principe vrijdag beslist. Dat is een gevolg van het onderzoek dat het parket opende na de Pano-reportage in 2018. Die legde bloot hoe leden van Schild & Vrienden online racistische en antisemitische foto’s en berichten uitwisselden. Eén foto toonde bijvoorbeeld een polshorloge waarbij de wijzerplaat vervangen is door een teller voor gasverbruik, met daarbij de tekst: “Joodse Rolex”. Of de foto van een ondervoed Afrikaans kindje met daarbij “I don’t care, I love it”.

Snel verwijderen

Uit het gerechtelijk onderzoek blijkt dat Van Langenhove en enkele kernleden op de dag van de uitzending in paniek zijn geschoten. Ze dachten dat ze gehackt waren, dat er een mol in hun midden was of dat ze afgeluisterd werden. “Zeg mij eens alle erge dingen van de Discord”, vroeg Van Langenhove aan ene B.D. Discord is een alternatief platform voor Facebook, afkomstig uit de game-wereld. “Welke erge dingen stonden daar op? Ik moet dat weten. Ik kan daarvoor vervolgd worden.” B.D. antwoordde dat “alle shit” verwijderd was. Ook andere leden hielden zich actief bezig met het deleten van berichten, zo bleek uit later onderzoek.

In een verhoor op 4 september 2019 werd Dries Van Langenhove dan ook geconfronteerd met de vaststelling dat “op grote schaal overgegaan werd tot het vernietigen van bewijsmateriaal”. “Er heerste paniek”, antwoordt Van Langenhove. “Dit was het moment waarop ik aan mijn leden vroeg: Wat zit er precies in Discord? Ik betreur zelf enorm dat wij geen kopie hebben. Het zou essentieel kunnen zijn voor onze verdediging.”

100/100 voor giftigheid

Maar een door het parket aangestelde IT-expert slaagde er wel degelijk in een groot deel van de berichten van Schild & Vrienden te recupereren: 6.111 op Facebook en 65.638 op Discord. Of dat de verdediging van Van Langenhove veel vooruit helpt, is maar de vraag. Uit de analyse van die berichten blijkt namelijk dat ze vaak haatdragend waren.

Voor die analyse werd het taaltechnologiebedrijf Textgain ingeschakeld. Via artificiële intelligentie definieert dat berichten als “racistisch”, “seksistisch” en “verbaal agressief” en geeft er een zogenaamde giftigheidsscore van 0 tot 100 aan. Vanaf een score hoger dan 20 geldt een bericht als giftig. Zo werden er 5.870 berichten aangetroffen. Een niet onaanzienlijk deel daarvan haalt zelfs de maximumscore van 100. Het gaat om berichten als “De nazi’s stuurden homo’s toch ook naar de kampen?” en (over oefenen in een schietclub) “Je kan op de club foto’s van een n***r op je roos hangen, kwestie van de motivatie niet te verliezen”.

Vier accounts

Uit het onderzoek blijkt dat de online profielen die de speurders aan Dries Van Langenhove koppelen goed zijn voor liefst 8 procent van alle beledigende berichten binnen de S&V-chatgroepen. 105 daarvan worden als racistisch gecatalogiseerd – zo gebruikt hij het woord “n***r” tien keer –, 80 als seksistisch en 50 als agressief. In een ranglijst van de S&V-leden die het taalkundige rapport bevat, staat Van Langenhove qua aantal beledigende berichten op één in de Facebookgroep en staat hij ook nog eens op de zesde plaats met een ander profiel. In de Discord-groepen staat hij op de tweede plaats.

Van Langenhove zou daarbij gebruikgemaakt hebben van vier accounts, aldus de speurders: Dries, Dries Van Langenhove, Van Langenhove Dries en het nepprofiel Jean-Paul Mbongo. Dat profiel toont een foto van een zwarte man en wordt vooral ingezet om seksistische opmerkingen te maken. Alhoewel de speurders aanwijzingen hebben dat Van Langenhove dat profiel actief gebruikte, ontkent hij in het verhoor van 4 september 2019 dat gedaan te hebben. Van Langenhove zegt dat hij “van enkele vrienden” toegang tot dat account heeft gekregen, maar voegt eraan toe: “De posts in het dossier van Mbongo zijn niet van mij.”

“Kan iemand deze meme eens maken?”

De Discord-groepen van Schild & Vrienden waren onderverdeeld in verschillende kanalen. In het kanaal shitposting werden volgens het Textgain-rapport “beledigende berichten bedoeld om te provoceren” gepost. Het vaakst gebruikte woord is “n***r” en afgeleide vormen, zoals “n***rmensch”, “faggot n***r” en “zandn***r”. Dat kanaal telde het meeste gebruikers en ook het meeste posts. Daarnaast waren er ook kanalen als Actua en Agoge. In dat laatste kanaal werden tips gedeeld om “het lichaam te trainen”.

Een opvallend Discord-kanaal is de Meme Factory. Daarin werden opdrachten gegeven om memes te maken. Zo vroeg gebruiker Dries (volgens de speurders Van Langenhove) op 20 augustus 2018: “Kan iemand deze meme eens maken? In Belgium we don’t say ‘diversity is our strength’, we say ‘handjes kappen Kongo is van ons’, and I think that’s beautiful.” Een kwartier na deze vraag postte gebruiker Maxime de gevraagde meme in de groep. Dezelfde dag vraagt Dries een meme te maken met een vogeltje en een raaf die schreeuwt “Handjes kappen diamanten rapen Kongo is van ons”. Even later verschijnt de tekening in de chatgroep.

In een van de verhoren verklaart Van Langenhove dat hij “niks met het meme-verhaal te maken” heeft, en ook: “Niemand van ons kon begrijpen waar al die memes vandaan kwamen”. Als de raadkamer hem vrijdag naar de rechtbank doorverwijst, zal het aan de rechter zijn om dat te beoordelen.

We hebben Dries Van Langenhove om een reactie gevraagd, maar hij wilde niet reageren.