Het systeem bij het kraam van Buysse Snacks op de Gentse Feesten is simpel. Je krijgt je bestelling in een herbruikbaar zwart bakje. Die worden elke dag opgehaald door een gespecialiseerde firma, Goodless, die ze wast in speciale wasstraten zodat ze de volgende dag herbruikt kunnen worden. Klanten betalen 1 euro extra statiegeld, maar kunnen hun bakje dus weer gaan inwisselen. “Niet iedereen brengt de bakjes terug, maar als iemand het op de grond gooit, zie je er meteen andere mensen naartoe lopen. Zo is er bijna geen afval”, zegt Frederick Buysse.

Buysse Snacks is niet het enige afvalvrije kraam op de Gentse Feesten. Zo zijn er twee zones waar het niet toegestaan is om wegwerpverpakkingen te gebruiken. Dat wil zeggen: geen plastic, geen papieren bakjes of bestek en geen rietjes. “Het systeem zorgt voor iets meer werk. Zo hebben we zelfs extra medewerkers moeten inzetten, maar het werkt wel goed”, vertelt Buysse.

Overal?

Statiegeld: het bestaat bij ons al voor bierflesjes en in heel wat omringende landen bestaat het ook voor blikjes en flesjes. Maar voor verpakkingen van frietjes lijkt het toch nieuw. Of het systeem uitgebreid kan worden naar heel de frituursector betwijfelt Bernard Lefèvre van het Nationaal Verbond van Frituristen (Navefri). “De afvalberg verminderen is een onderwerp waar we mee bezig zijn, maar het is zeker geen zwart-witverhaal. We willen graag meedenken over alternatieven, die zowel praktisch als ecologisch zijn. Maar statiegeld is toch gemakkelijker gezegd dan gedaan. Bijvoorbeeld: als voedselproducent ben je ook verantwoordelijk voor de verpakking. Als mensen met een eigen verpakking komen en daar is iets mis mee, ben je dan verantwoordelijk? Daarnaast spelen er ook andere zaken mee, zoals de puntzak, dat is niet enkel een verpakking. Dat is een symbool.”

Bij Bond Beter Leefmilieu zijn ze alvast voorstander van het initiatief. “Dat er op lokaal niveau inspanningen gedaan worden, moedigen wij aan. Maar wij wachten nog altijd tot statiegeld voor blikjes op Vlaams niveau wordt ingevoerd. Want die blijven de kern van het zwerfvuilprobleem. Wat de herbruikbare frietbakjes betreft: het heeft niet veel zin iets op te leggen als het niet realistisch is. Daarom is het belangrijk om zoveel mogelijke sectoren mee te krijgen in het verhaal.”