HERLEES. 38,1 graden in Ukkel: op één na warmste dag sinds begin van metingen - Vijf hectare natuurgebied in brand in Oudsbergen, vuurhaard onder controle

Op enkele plaatsen in Groot-Brittannië is dinsdag de temperatuur voor de eerste keer ooit boven de 40 graden gestegen. Dat meldt de  Britse meteorologische dienst.

De warmste dag werd gemeten in Coningsby, in het graafschap Lincolnshire. Daar steeg het kwik dinsdag tot 40,3 graden. Daarmee sneuvelde het vorige record van 38,7 graden, drie jaar geleden gemeten in Cambridge.

Op 34 plaatsen werden temperatuurrecords gebroken. En op zes plaatsen steeg het kwik boven de 40 graden.

In totaal stierven al zeker negen mensen bij ongevallen tijdens het zwemmen. En op veel plaatsen ondervond het spoorverkeer grote hinder door de hitte.

De brandweer van de zone Vesdre Hoëgne en Plateau is dinsdagavond moeten uitrukken voor een grote bosbrand in Sprimont in de provincie Luik. Een gebied van 2.000 vierkante meter is al aangetast door de vlammen.

Een twintigtal brandweermannen kwam ter plaatse. Tegen 20.15 uur was de brand onder controle, maar er moet in de loop van de avond nog nageblust worden.

Dinsdag was de heetste dag van het jaar in Duitsland. Het kwik steeg naar 39,5 graden. Volgens de weerdienst DWD werd die waarde bereikt in Duisburg.

Er is echter geen record gebroken. Dat was, eveneens in Duisburg, op 25 juli 2019: 41,2 graden.

In Maastricht, vlak bij de Belgische grens, is vandaag de hoogste temperatuur van Nederland gemeten. Op het meetstation daar liep het kwik vanmiddag op tot 39,5 graden, meldt Weeronline. Inmiddels koelt het heel langzaam wat af.

Eerder op de dag werd in Maastricht al een weerrecord verbroken. Rond 13.50 uur was het er 37,3 graden en daarmee sneuvelde het dagrecord van 37,1 graden uit 2006. 

Van een officieel record is geen sprake. Daarvoor lijkt het in De Bilt, het Nederlandse "Ukkel", net niet warm genoeg te zijn worden. Het record staat daar nu nog steeds op 35,8 graden, gemeten in 2006.

Maastricht noteerde dinsdag de op twee na warmste temperatuur ooit gemeten in Nederland. Het huidige record werd in 2019 gevestigd in Gilze-Rijen, waar het kwik op 25 juli van dat jaar de 40,7 graden aantikte. Op nummer twee staat Volkel. Daar werd het een dag later, op 26 juli 2019, 40,1 graden. 

Er rijden momenteel geen trams in Antwerpen. Door de hitte zijn de rijdraden uitgezet en is het niet veilig, meldt een woordvoerder van vervoersmaatschappij De Lijn.

Het is niet duidelijk wanneer de trams opnieuw zullen kunnen rijden. Dat zal pas kunnen als de temperaturen voldoende gezakt zijn, volgens de maatschappij. De Lijn hoopt dat alle trams morgen opnieuw kunnen rijden.

De situatie doet zich enkel voor in Antwerpen. In Gent, waar er minder trams rijden dan in Antwerpen, en aan de kust, waar de temperaturen iets lager liggen, zijn er geen problemen, klinkt het nog.

Er is een erg hoog tot extreem gevaar voor bosbranden in ons land. Dat meldt Copernicus, het aardobservatieprogramma van de Europese Unie. De hitte en de droogte van de afgelopen weken spelen ons parten.

Ook het zuidoosten van het Verenigd Koninkrijk en grote delen van Frankrijk, Spanje en Italië zijn paars ingekleurd.

Sterke wind heeft dinsdagavond een kleine brand in het noordoosten van Athene tot een grote vuurzee aangewakkerd. Dikke, bruinachtige rookpluimen waren te zien uit bijna elke regio van Athene. "De situatie is moeilijk", zegt een woordvoerder van de brandweer op de staatsradio.

Keer op keer ontvingen de inwoners van de getroffen regio waarschuwingen via sms om hen voor te bereiden op het verlaten van hun huizen als de civiele bescherming dit zou bevelen. Vier plaatsen zijn al geëvacueerd omdat de vlammen dreigend naderden, aldus de woordvoerder van de brandweer.

Vijftien blusvliegtuigen, negen helikopters en honderden brandweerlieden en vrijwilligers zijn dinsdagavond ingezet tegen de vlammen die over kilometers uitdeinen, meldt de staatstelevisie. Naast Griekse hulpdiensten zijn brandweerlieden uit Roemenië actief. Eenheden van de brandweer uit Noord-Griekenland waren 's avonds onderweg naar Athene, zo maakte de civiele bescherming bekend.

Het nummer 1722 voor niet-dringende interventies door de brandweer wordt geactiveerd. Dat meldt de federale overheidsdienst Binnenlandse Zaken, nadat het KMI waarschuwt voor slecht weer.

Na de hitte van maandag en dinsdag voorspelt het KMI woensdag buien die intens kunnen zijn en onweer. 

De gemakkelijkste manier om een niet-dringende brandweerinterventie te vragen, is via het digitale loket 1722.be. Bellen naar 1722 kan ook. Het noodnummer 112 is enkel bedoeld voor mogelijk levensbedreigende situaties. 

De verwoestende bosbranden van de afgelopen dagen en weken in Portugal zijn ook te wijten aan onvoorzichtigheid en opzettelijke brandstichting, zo heeft de regering dinsdag gezegd.

Tot midden juli van dit jaar zijn meer dan vijftig mensen gearresteerd op verdenking van verantwoordelijk te zijn voor bosbranden, zei minister van Binnenlandse Zaken José Luis Carneiro tegen een parlementaire onderzoekscommissie. Dat zijn ruim twintig arrestaties meer dan in dezelfde periode vorig jaar, benadrukte hij.

Volgens de bevindingen van de autoriteiten heeft slechts 23 procent van alle branden in Portugal een puur natuurlijke oorzaak, zei de minister. Ongeveer 60 procent wordt veroorzaakt door onvoorzichtigheid bij het gebruik van vuur, zoals grillen en roken, of door het aansteken van kampvuren. Volgens Carneiro was bij 13 procent sprake van opzettelijke brandstichting. De overige 4 procent zou veroorzaakt worden door het gebruik van landbouwmachines. Portugal doet er alles aan om de samenleving bewust te maken van de risico's en om preventieve maatregelen te nemen, aldus de bewindsman.

Luidens de natuurbeschermingsautoriteit ICNF hebben branden dit jaar in iets meer dan zes en een halve maand al bijna 60.000 hectare in Portugal verwoest. Dat is ruim twee keer zoveel als in heel het jaar daarvoor (28.415 hectare). Dit jaar werden de uitbraak en de verspreiding van de bosbranden bevorderd door een maandenlange droogte, met name intense hittegolven en, meest onlangs, harde wind, aldus de civiele bescherming. 

In meerdere delen van Portugal waren dinsdagavond zes grote bosbranden actief, die werden bestreden door in totaal meer dan 900 hulpdiensten, meldt de openbare omroep RTP.

De brand in het natuur- en bosgebied in Oudsbergen is onder controle. Dat maakte de gemeente Oudsbergen rond 19.30 uur bekend. "De brandhaard aan de voet van de Oudsberg van ongeveer 5 hectare is inmiddels onder controle. Het blussen zal nog een hele tijd duren. De hele nacht zal er nacontrole plaatsvinden door brandweer en de mensen van het Agentschap Natuur en Bos," aldus de gemeente Oudsbergen. Er moeten geen kampen geëvacueerd worden.

Dinsdagnamiddag brak een brand uit in het bos- en natuurgebied in de buurt van de Zavelstraat. De brandweer van Maaseik riep versterking in van andere korpsen. Een droneteam van de brandweer werd ingezet. Rond 17 uur bleek dat het vuur zich had kunnen uitbreiden. Twee politiehelikopters werden ook ingeschakeld om hulp te bieden bij de bluswerken. 

"De evacuatie van jeugdverenigingen op kamp werd voorbereid, maar het is niet nodig gebleken. Een groep werd tijdelijk opgevangen in een buurthuis, maar ze kunnen naar hun bivakplaats terugkeren. We danken alle hulpdiensten voor de professionele inzet. Ook een pluim aan de verantwoordelijken en leiding van de verschillende kampen voor hun volwassen reactie", aldus Oudsbergen in een mededeling. Zo lieten enkele groepen al via sociale media weten dat alle kinderen veilig en wel waren en dat het thuisfront zich geen zorgen hoefde te maken. 

Het blijft de rest van de avond nog tropisch warm. "Het gaat richting de dertig graden tot net voor middernacht. Daarna gaat het kwik er onder. In de loop van de nacht gaan we richting de 25 graden. Op het koudste moment zal het negentien à twintig graden zijn."

Hittegolven zoals die nu het westen van Europa teisteren, zullen steeds vaker voorkomen. De trend zet zich naar verwachting van de Verenigde Naties zeker tot 2060 voort. Temperaturen van boven de 40 graden zouden een gigantisch alarmsignaal moeten zijn voor landen die steeds meer kooldioxide de atmosfeer injagen, aldus de mondiale meteorologische organisatie (WMO) van de VN.

"Ze worden frequenter en die negatieve tendens gaat door tot ten minste 2060, ongeacht het succes van onze klimaatmaatregelen", zei WMO-chef Petteri Taalas tijdens een persconferentie in Genève. "Door klimaatverandering zijn we begonnen records te breken. In de toekomst worden dit soort hittegolven normaal en gaan we nog grotere extremen zien."

"De emissie van broeikasgassen neemt nog steeds toe. Het is niet eens zeker dat de piek in 2060 wordt bereikt als we die niet weten om te buigen, met name in de grote Aziatische landen die de grootste uitstoot hebben", voegde Taalas er aan toe.

De WMO hield een bijeenkomst over de heersende hittegolf in West-Europa. In Engeland steeg het kwik dinsdag voor het eerst tot boven de 40 graden. Vorig jaar werd het Europees warmterecord gebroken. Op het Zuid-Italiaanse eiland Sicilië werd toen 48,8 graden gemeten.

"We verwachten vandaag het hoogtepunt van de hittegolf in Frankrijk, het Verenigde Koninkrijk en misschien Zwitserland", aldus Robert Stefanski, de directeur van de klimaatdienst van de WMO. "En de vraag die iedereen, vooruitkijkend, stelt is wanneer dit eindelijk voorbij zal zijn? Helaas, met een blik op alle weermodellen, mogelijk niet voor midden volgende week".

Bij tenminste tien branden in Londen heeft burgemeester Sadiq Khan dinsdag de situatie "kritiek" genoemd, zo heeft 'Sky News' gemeld.

Tientallen brandweerwagens en honderden brandweerlieden zijn ingezet om de vuurhaarden te bestrijden.

In een dorp in de uithoeken van Londen zijn meerdere huizen vernield of ernstig beschadigd.

Khan zei dat de Londense brandweer "onder enorme druk"  staat. Hij riep de bevolking op veilig te blijven.

In Oudsbergen (Limburg) is de brand in het natuur- en bosgebied aan de Oudsberg dinsdagnamiddag intussen naar 5 hectare uitgebreid. De brandweerpost van Maaseik riep al versterking in van andere naburige korpsen en voor het blussen werden twee helikopters ingezet. In Oudsbergen zijn er verschillende kampen van jeugdverenigingen aan de gang. Voorlopig blijven die gevrijwaard en lopen de kinderen en jongeren geen gevaar. De gemeente Oudsbergen staat wel klaar voor eventuele opvang van kampen, die ontruimd zouden moeten worden.

Het vuur brak dinsdagnamiddag rond 14 uur uit in de buurt van de Zavelstraat. Door de hitte en droogte konden de vlammen zich razendsnel verspreiden. Eerst was er sprake van een hectare natuurgebied dat in vlammen was opgegaan, maar rond 17 uur bleek dat het vuur zich toch had kunnen uitbreiden. Duizenden kinderen en jongeren zijn momenteel op kamp in de regio Oudsbergen. De hulpdiensten vragen nogmaals met aandrang om de omgeving te vermijden zodat de brandweerlieden hun werk kunnen doen.

Lees ook: Na de branden in De Haan en Oudsbergen: moet Vlaanderen zich zorgen beginnen maken over natuurbranden? (+)

Dierenrechtenorganisatie Animal Rights pleit dinsdag voor een verbod op veetransporten tijdens dagen met tropische temperaturen. Op Europees niveau werd bepaald dat dergelijke transporten niet mogen plaatsvinden bij een maximumtemperatuur van 30 graden, met een tolerantie van vijf graden. In Vlaanderen ligt die grens op 35 graden. Animal Rights wil dat Vlaanderen minstens 30 graden als limiet oplegt.

Maandag en dinsdag liep het kwik overal in het land op tot een eind boven de 30 graden. Animal Rights filmde hoe er bij dergelijke temperaturen toch nog varkens naar het slachthuis werden vervoerd. "Dieren in deze ondraaglijke hitte op transport zetten is een ware marteling", stelt Animal Rights campagnecoördinator Els Van Campenhout.

Daarom roept de dierenrechtenorganisatie op om minstens veetransporten te verbieden op dagen waarbij de temperaturen oplopen tot boven de 30 graden. Beter nog zou volgens de dierenrechtenorganisatie zijn om rekening te houden met de grenstemperaturen voor hittestress, al verschillen die per diersoort.

Het huidige Vlaamse hitteprotocol schrijft voor dat als de temperatuur tot boven de 35 graden oploopt, de transporten niet mogen plaatsvinden tussen 14 en 19 uur. Daarnaast moet de bezetting per transport ook met tien procent dalen en is een aangepast klimaat in de zogenaamde 'wachtstallen' vereist.

Het kwik is in Ukkel dinsdag gestegen tot 38,1 graden. Dat meldt weerman David Dehenauw op Twitter. 

Eerder op de dag raakte al bekend dat het vorige dagrecord van 36,2 graden uit 2006 verbroken werd. 

Volgens cijfers van weerman Frank Deboosere is het dinsdag ook de op een na warmste dag in Ukkel sinds het begin van de metingen. Enkel op 25 juli 2019 was het warmer: toen steeg het kwik tot 39,7 graden. 

Op meerdere plekken in Nederland bedraagt de asfalttemperatuur dinsdagmiddag meer dan 50 graden, blijkt uit de monitor die overheidsagentschap Rijkswaterstaat bijhoudt. Volgens Weeronline zijn deze waarden — net als de hoge buitentemperaturen — "best bijzonder".

Met name in het zuiden van Nederlands Limburg bereikte het asfalt dinsdagmiddag op sommige plaatsen temperaturen van ruim 50 graden, met uitschieters tot 52 graden of meer. Op veel andere wegen in het land varieert de temperatuur van 45 tot 48 graden. Volgens meteoroloog Matthijs van der Linden is het asfalt door de hoge temperatuur "wel zachter" en kan het "door belasting vervormen". "Dan krijg je spoorvorming", aldus de meteoroloog.

Hoe groot het effect van de hitte op het asfalt is, kan Van der Linden niet zeggen. "Wat ik zelf merk als ik bij dit weer door Amsterdam fiets, is dat bij de sensoren voor het stoplicht het gegoten asfalt echt zacht wordt en aan je band kan blijven plakken."

Maandag werd gemeld dat er deze dagen op meerdere plekken in het land zou worden gestrooid om de wegen te koelen. Rijkswaterstaat heeft dinsdag nog niet gestrooid, maar provincies kunnen dat zelf wel hebben gedaan.

De stad Eupen en de gemeenten Raeren, Kelmis en Lontzen nemen preventieve brandmaatregelen tegen de aanhoudende droogte en hitte. Kampvuren en barbecues zijn bijvoorbeeld verboden — al is er een uitzondering.

Huishoudens met een grilltoestel dat minimaal 100 meter van de bosrand verwijderd is, mogen zo'n toestel wel gebruiken. De politie vraagt in dat geval wel extra voorzichtig te zijn. "Gebruik een grilldeksel en gebruik geen brandversnellers. Verwijder daarnaast alle droge vegetatie in de onmiddellijke nabijheid van de grill." 

Er moet ook een verantwoordelijke bij de grill blijven tot alle kolen zijn afgekoeld. Tot slot moet er ook altijd voldoende water in de directe omgeving zijn om te blussen indien nodig. 

Het gebruik van onkruidverdelgers of vuurwerk is uiteraard ook verboden.

Het dagrecord werd omstreeks 15 uur al gebroken toen het kwik boven 36,2 graden steeg, het vorige record uit 2006. Intussen halen we in Ukkel al 37,9 graden.

Elders in Vlaanderen gaan we vlot boven 38 graden. Zo is het in Diepenbeek momenteel 38,5 graden. In Melle halen we 38,1 graden.

n Brussel is het verkeer op tramlijnen 3 en 7 sinds 12.30 uur onderbroken tussen de haltes Van Praet en De Wand. Dat meldt de MIVB dinsdagnamiddag. Oorzaak van de onderbreking is de hitte. Die heeft ervoor gezorgd dat de bovenleiding is uitgezet, waardoor de stroomafnemers van drie trams zich hebben ingeplooid.

De MIVB heeft pendelbussen ingelegd tussen de haltes Esplanade en Van Praet op lijn 3, en tussen de haltes Heizel en Van Praet op lijn 7. De nodige herstellingswerken zijn bezig maar de situatie zou nog enkele uren kunnen aanslepen.