Invloed coronavaccin op menstruatie: 4 op 10 vrouwen krijgt tijdelijk zwaardere bloedingen

Kathryn Clancy kreeg haar eerste dosis van het coronavaccin begin 2021. Tien dagen later kreeg ze tijdens een Zoom-meeting plots last van enorme menstruatieproblemen. “Ik had te kampen met zware bloedingen”, vertelde Clancy aan het wetenschappelijke tijdschrift Science. Zij is antropologisch biologe aan de universiteit van Illinois. Ze dacht er niet aan om deze problemen toe te schrijven aan het Moderna-vaccin dat ze had gekregen. Het was pas toen haar graduaatsstudente Katharine Lee last had van krampen na haar vaccinatie dat ze het verband legde.

Er waren de afgelopen maanden al kleinere onderzoeken gevoerd naar de invloed van het coronavaccin op de menstruatiecyclus, die op een verband leken te wijzen. Als onderzoekers aan de universiteiten van Illinois en Saint-Louis bevestigen Clancy en Lee dit nu. Ze verzamelden drie maanden lang 39.000 reacties van vrouwen tussen 18 en 80 jaar. Het ging om vrouwen die – voor zover ze wisten – nog geen corona hadden gekregen, maar wel volledig gevaccineerd waren.

Uit een eerste analyse van de resultaten blijkt dat 42 procent vlak na de vaccinatie te maken kreeg met zwaardere bloedingen en 14 procent met lichtere bloedingen. 44 procent merkte helemaal geen verschil. “Het is goed dat er eindelijk zo’n grootschalig onderzoek is gebeurd naar dit thema”, zegt professor Johan Verhaeghe, gynaecoloog in het UZ Leuven. “Bij mij in de praktijk kreeg ik heel wat verontruste vrouwen over de vloer die klaagden over meer of minder bloeding, meer of minder regels. En bijna alles werd toegeschreven aan het virus of het vaccin. Het is belangrijk dat er nu een wetenschappelijke basis komt, die we kunnen gebruiken bij de toelichting aan de patiënten.” En dat moet vooral voor de nodige geruststelling zorgen: uit het onderzoek blijkt dat de menstruatie zich doorgaans na één of twee cyclussen helemaal normaliseert. 

Nog opvallend is dat 39 procent van de trans mannen in het onderzoek en 66 procent van de vrouwen die nog maar pas in de menopauze zaten opnieuw gingen bloeden na het toedienen van één of twee dosissen van het coronavaccin. “Vooral dat tweede is voor mij belangrijk”, zegt dokter Verhaeghe. “Nu is het vaak zo dat bloedingen na de menopauze op bepaalde soorten van kanker kunnen wijzen. Vrouwen zijn dan terecht heel ongerust en zouden meteen naar de dokter gaan. Nu is het goed dat we hen ook hier kunnen geruststellen dat het een normale reactie zou kunnen zijn op het vaccin.”

Zwaardere ontsteking

Had dit alles niet eerder meegenomen moeten worden in de klinische testen voor het vaccin? “Daar haal je zeker een terecht punt aan”, zegt Verhaeghe. “Die testen gebeuren te vaak enkel met de lange termijn in het achterhoofd. Dat is een probleem bij alle vaccins. Als men dat van in het begin had gedaan, dan had men veel vrouwen onnodige kopzorgen kunnen besparen.”

Naar de oorzaak voor de verstoorde menstruatie is het voorlopig gissen, het onderzoek staat nog maar in zijn kinderschoenen. Verhaeghe: “De eerste data wijzen op een zwaardere ontsteking door het in werking treden van ons immuunsysteem na de vaccinatie, die leidt tot hevigere bloedingen. Dat bouwt verder op de wetenschappelijke kennis over menstruatie. Om dat te begrijpen, moet je weten dat een menstruatie uit twee onderdelen bestaat. Er is de ontstekingsfase, die pijnlijk kan zijn en waarbij ontstekingsremmers soelaas kunnen bieden. Daarna volgt er een herstelfase voor de volgende cyclus.”

Ander Amerikaans onderzoek heeft dan weer uitgewezen dat de menstruatiecyclus langer kan zijn na het toedienen van een tweede dosis van het vaccin, alhoewel het hier slechts ging over 0,45 dagen. 

Alle studies die tot nu toe zijn uitgevoerd, doen geen enkele uitspraak over de vruchtbaarheid na een coronavaccin. Er is dus geen enkel bewijs dat het coronavaccin een invloed zou hebben op de vruchtbaarheid van vrouwen of mannen.

In ons land bestaat er geen onderzoek naar het verband van het coronavaccin op de menstruatie. Maar uit het laatste overzicht van de bijwerkingen van het coronavaccin door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) van eind mei blijkt dat er in België in totaal 2.061 meldingen zijn binnengekomen over menstruatieproblemen. Zwaardere bloedingen (609 meldingen), menstruatiestoornissen (540) en een onregelmatige menstruatie (391) voeren het lijstje aan. Er is geen noemenswaardig verschil tussen de verschillende vaccins. Vergeleken met het totaal aantal gevaccineerden blijft het aantal meldingen bovendien zeer beperkt.

Geen schrik hebben

Binnenkort volgt er misschien een nieuwe vaccinatiecampagne. Verhaeghe is dan ook opgelucht dat er eindelijk wetenschappelijk bewijs is. “Het is goed dat je mij op het spoor van die studie hebt gebracht. Het kan ons enkel helpen om vrouwen erop te wijzen dat ze zich niet te veel zorgen moeten maken bij een verstoorde cyclus na het toedienen van het vaccin.”

Dat is ook de belangrijkste boodschap die antropologisch biologe Katharine Lee, de auteur van deze studie, wil meegeven. “Ik denk dat het belangrijk is dat mensen weten dat dit kan gebeuren zodat ze geen schrik hebben, niet gechoqueerd zijn en erop voorzien zijn”, zegt ze in The New York Times.

De toenemende transparantie rond veranderingen van de menstruatie of andere neveneffecten van het vaccin kan ook een ander voordeel met zich meebrengen: vaccintwijfelaars over de streep trekken. Lee: “We proberen altijd eerlijk te zijn door de levensechte ervaringen van mensen te valideren.”