Al sturen we minder brieven, de rode postbus haal je niet ongestraft weg

Zo’n 10.000 rode brievenbussen beheert Bpost op Belgisch grondgebied. Voor sommigen is de publieke postbus een gedateerd communicatiemiddel dat slechts ter decoratie aan de gevel van kerk of gemeentehuis hangt, maar voor anderen heeft de bus een grotere waarde: het is een herkenbaar baken dat het gemeenschapsgevoel symboliseert. Voor hen moet de rode postbus niet alleen de stedeling bedienen, maar ook de laatste man of vrouw in het meest desolate gehucht. 

Af en toe verdwijnt er eentje, en dan vooral in de dorpskernen. Dat stoot geregeld op tegengas van inwoners die de digitale weg niet altijd de beste vinden en besluiten te strijden voor hun iconische rode postbus. In Puivelde, gehucht van Belsele, op zijn beurt deelgemeente van Sint-Niklaas, trokken inwoners onlangs aan de alarmbel. 

“De postbus hing sinds jaar en dag aan de gevel van de kleuter- en lagere school, maar zodra die in de steigers stond, verdween de bus”, vertelt Lydia Van Landeghem (74). “Ik heb computerlessen gevolgd en ik kan best een mail versturen, maar ik ben geen digitale primus. Ik bestel regelmatig speciale soepkruiden tegen de hoge cholesterol, dat gaat enkel via een kaart die op de post moet. De voorbije maanden moest ik op mijn fiets kruipen en naar Belsele rijden om ze te versturen, maar op mijn leeftijd is dat niet altijd een pretje. 

“Ik wil mijn kinderen niet pas en te onpas lastigvallen met klusjes die ik eigenlijk nog perfect zelf kan doen. Die postbus staat dan ook symbool voor mijn zelfstandigheid”, zegt ze. “En voor mijn liefdesleven, toen het nog fris en fruitig was. Toen mijn man eind jaren zestig legerdienst had, schreven we elkaar regelmatig liefdesbrieven. Niets zo spannend als een handgeschreven brief van je lief ontvangen.”

Beervelde en Rollegem

In Beervelde, deelgemeente van Lochristi, speelde zich vorig jaar een gelijkaardig verhaal af. “We hebben het centrale 02-nummer bestookt met telefoontjes, maar kregen te horen dat weggehaalde brievenbussen niet vervangen worden omdat post per brief op termijn toch zal verdwijnen”, vertelt Gilberte Van Gelder (77) van de Beerveldse seniorenraad. “We hebben hier al geen bankkantoor meer, zelfs geen geldautomaat, dus voor oudere mensen is die brievenbus echt wel een must. Gelukkig hangt ze er weer.”

In het West-Vlaamse Rollegem nam het postbussenverhaal twee jaar geleden kafkaiaanse proporties aan. Bpost nam in totaal zo’n dertig bussen weg uit Groot-Kortrijk omdat ze almaar minder gebruikt werden. De Rollegemnaren konden er niet om lachen dat ze plots geen kaartjes of brieven meer konden versturen. De stad greep in door zelf een bus aan de gevel van een buurtwinkel te hangen. Na overleg met Bpost kwam er dan toch een nieuwe. 

Alleen: het was de postbus van het gehucht Tombroek, aan de rand van Rollegem, tegen de grens met Wallonië. Een vete tussen de twee gemeenschappen bleef gelukkig uit. De 394 inwoners van Tombroek kunnen met hun briefwisseling in Rollegem terecht.

Minder charmant

Handgeschreven brieven en kaartjes worden een zeldzaamheid. De digitale variant is minder charmant, maar wel sneller. Zal de rode postbus ooit verdwijnen? “Het volume van brievenpost vermindert elk jaar met 10 procent. Toch zal het netwerk van rode brievenbussen blijven, daar zijn we wettelijk toe verplicht”, duidt Veerle Van Mierlo, woordvoerder bij Bpost. 

“Negentig procent van de bevolking heeft nu toegang tot een rode brievenbus in een straal van 500 meter in steden en 1.500 meter in landelijke gebieden. Soms nemen we ze tijdelijk weg, bijvoorbeeld bij wegenwerken of renovatie van het gebouw waaraan ze bevestigd zijn. Maar meestal plaatsen we die bussen na afloop van de werken terug. Tenzij ze echt zeer weinig gebruikt worden.”

Lydia uit Puivelde heeft geluk, want na protest van inwoners heeft het dorp sinds kort weer een postbus. “Tientallen inwoners deden hun beklag bij Bpost, maar werden niet gehoord”, schetst cd&v-gemeenteraadslid Jos De Meyer, die het opnam voor de Puiveldenaren. “De postmeester van het hoofdpostkantoor in Sint-Niklaas heeft me geholpen om de verantwoordelijken van Bpost Brussel te overtuigen. Nu nog de groene brievenbus van de Christelijke Mutualiteiten laten terugkeren.”