‘Stray’ is geen spel voor gamers, maar wel voor kattenmensen ★★★★☆

Ik ben een kattenmens. Ik lees graag. En dus heb ik inmiddels zo’n vijftien boeken met een kat als verteller. Al die boeken heb ik  gekregen, ik koop ze niet. Lange interne monologen van een dier dat niet praat – meh. Een kat is een kat. En toch wil ik niets liever dan katten begrijpen, omdat alle katten één ding gemeen hebben: ze mogen mij niet. Ik wil te graag. Ze ruiken het. Als ik de kamer binnenkom schieten ze direct onder de bank.

En dus schoof ik naar het puntje van mijn stoel toen twee jaar geleden een trailer verscheen van Stray. Een spel met, jawel, een kat in de hoofdrol. De trailer gaf weinig bloot. Een Japans aandoende stad en een oranje kat. Ze glipt door een deuropening, klimt een dak op, kijkt in de camera en dan: mrrrauw. Dat ene geluidje was genoeg om vervolgens voortdurend te speuren naar iets wat wees op de daadwerkelijke komst van het spel. 

Vriendelijke robots

Nu is het zover. Het spel begint met een groep van vier katten die op verkenningstocht gaat. Door een ongelukkige val word je van de groep gescheiden en beland je in een nieuwe wereld: een stad waar de mens is verdwenen, en die wordt bevolkt door vriendelijke robots met een ouderwetse Macintosh als gezicht. Wat volgt is een ontdekkingstocht waarbij elke puzzel je leidt naar een volgend deel van de reis, op zoek naar een uitweg. Wat is hier gebeurd?

Stray is de eerste game van het Franse Blue Twelve Studio. Een kleine studio, en dat betekent: keuzes maken. Stray is geen game met een gigantische open wereld, maar een aaneenschakeling van miniwerelden waar je lineair doorheen gaat. De graphics zijn minder levensecht dan die van grote studio’s – in een spel als Red Dead Redemption II lopen wel vijftig katten rond die er realistischer uitzien dan de ‘hoofdkat’ in Stray. De besturing is kinderlijk eenvoudig, en ook de puzzels die moeten worden opgelost zijn over het algemeen geen hersenkrakers. Er zijn geen eindbazen om te verslaan.

Keuzes, dus. En Blue Twelve heeft vooral goede keuzes gemaakt. De graphics zijn niet levensecht, maar sfeervol en schilderachtig. De lichtinval is adembenemend mooi. De wereld is beperkt in grootte, maar puilt uit van de details. Je krabt aan elk kleedje, terwijl je weet dat het voor het plot niks uitmaakt. Want dit spel slaagt erin te doen wat boeken naar mijn mening niet kunnen: je bént een kat. En dus krab je kleedjes aan gort, omdat kleedjes nu eenmaal aan gort gekrabd kunnen worden. Daar is geen interne monoloog voor nodig. 

Woordvoerder

Een menselijke hoofdpersoon in een game heeft altijd iets onnatuurlijks. Hij loopt een marktkraam binnen, steelt wat munten, slaat door een verkeerde knop de koopman vol in het gezicht, die hem glazig aankijkt en voor de vierde keer zegt: “Storm op komst.” De kat in Stray springt een café binnen, kroelt wat tegen benen, mept een mahjongbord van tafel en gaat er met een sleutelbos vandoor – niets wat een echte kat niet zou doen.

Natuurlijk heeft de kat ook beperkingen: hij kan niet praten of een slot openmaken. Om dat op te lossen introduceren de makers een robotmaatje, die optreedt als woordvoerder en helpende hand. Weer een goede en ook logische keuze, omdat het de mogelijkheid tot interactie verruimt, al is het jammer dat daarmee de stilte wordt verbroken. Het is juist het meditatieve karakter van dit spel dat je er zo inzuigt. Je bent de centrale figuur, maar omdat je niet terugpraat ook een toeschouwer. Je hoeft je keuzes niet te motiveren, je bent een kat.

Na zo’n acht uur – of twaalf, voor de perfectionist – is het avontuur voorbij. Het had langer mogen duren, maar ergens is het ook goed dat er geen vijftig minimissies zijn die in essentie allemaal op elkaar lijken. Stray is geen spel voor gamers, maar een spel voor kattenmensen. Ook als je nog nooit gegamed hebt, kun je dankzij de eenvoudige besturing met dit spel uit de voeten. Via het gameplatform Steam installeer je het zo op de pc. 

En, wie weet, misschien heb ik toch iets geleerd over het ‘zijn’ van een kat. Als de kat van mijn onderbuurvrouw met haar oren naar achteren wegsprint omdat ze me op de trap hoort, denk ik: natuurlijk. Je bent een kat.