De vakbonden ABVV, ACV en ACLVB vragen een bijzondere ondernemingsraad bij Borealis, na het nieuws over uitbuiting op de werf van een nieuwe fabriek in Kallo. De 55 Filipijnse en Bengaalse arbeiders, lassers en pijpfitters, waren in dienst van het Italiaans-Franse IREM-Ponticelli. Een vijftigtal Oekraïners zou in dezelfde positie gezeten hebben.

LEES OOK. Ongezien geval van moderne slavernij ontdekt op bouwwerf in Antwerpse haven: “Dit doet denken aan Qatar en Dubai”

Volgens socialistische vakbond ABVV gaat het om een aannemer met een bedenkelijke reputatie. “We verbazen ons erover dat Borealis met zo’n bedrijf in zee besloot te gaan”, zegt Robby Van Stappen, secretaris voor de chemiesector.

Borealis zelf benadrukte al dat het niet gaat om personeel van het chemiebedrijf zelf en dat het verwacht dat partners zich aan de interne ‘code of business conduct’ houden. Daarmee maakt Borealis zich er makkelijk vanaf, vindt Van Stappen. “Men mag toch verwachten dat Borealis wat controle uitoefent op de externe werkgevers op hun terrein.”

LEES OOK. Chemiebedrijf Borealis wuift beschuldigingen van mensenhandel weg en wijst aannemer aan als schuldige

Detachering

De vakbondsafgevaardigden bij Borealis kunnen toezien op de werkomstandigheden van personeel van aannemers op het terrein, maar hebben geen zicht op de verloning of de huisvesting van die mensen. “Dat zijn zaken die Borealis zou moeten controleren en rapporteren aan onze afgevaardigden.”

Volgens de vakbond speelt de praktijk van detachering, waarbij werknemers door hun werkgever naar een ander land gestuurd worden, sociale wanpraktijken in de hand. De rechten van buitenlandse werknemers worden immers massaal omzeild, zegt het ABVV. “In 2016 vroegen we in Antwerpen al een stedelijk charter tegen sociale dumping, toen voor openbare aanbestedingen”, zegt ABVV-secretaris bouw Tom Vercammen. “Zaken als deze tonen aan dat zo’n charter ook in de privé nodig is, op bedrijf- of sectorniveau.”

LEES OOK. Directeur Payoke: “Bouwwerf Borealis is lang niet de enige werf waar mensenhandel plaatsvindt”

Kluwen van onderaannemers

In zo’n charter zouden bedrijven zich engageren om minimumvoorwaarden te stellen aan aannemers. “Op dit moment werken bedrijven in de chemie en petrochemie deze wanpraktijken in de hand. Zolang ze enkel naar het goedkoopste contract opzoek gaan, zullen aannemers manieren zoeken om onder de marktprijs te duiken”, zegt Van Stappen. “En dan gaat het niet alleen om bouwaannemers, maar ook bijvoorbeeld transporteurs en herstellers.”

Op reusachtige werven zoals die van Borealis is het bovendien heel moeilijk om de controle te behouden. “Daar lopen zodanig veel aannemers en zoveel nationaliteiten rond, dat inspecteurs door de bomen het bos niet meer zien. Om een einde te maken aan dat kluwen zou de lange keten aan onderaannemers beperkt moeten worden”, zegt Vercammen.

Op een bijzondere ondernemingsraad willen de vakbonden Borealis nu uithoren over wat er fout is gelopen. “We willen weten hoe lang het bedrijf hier al van op de hoogte was”, zegt Van Stappen. “We kunnen ons niet voorstellen dat het bedrijf uit de lucht viel toen het maandagavond in het nieuws verscheen.”