Borealis in mei al op de hoogte van wantoestanden op werf Antwerpse haven: ook Oekraïense arbeiders slecht betaald

Het chemiebedrijf Borealis was al sinds mei op de hoogte van sociale wantoestanden op zijn werf in de Antwerpse haven. Dat blijkt uit communicatie die de Gazet van Antwerpen kon inkijken en die bevestigd wordt aan VRT NWS. Het was een voormalige arbeidsauditeur die lucht kreeg van de zaak toen hij een Oekraïens gezin opving.

Chemiebedrijf Borealis kwam gisteren nog in het nieuws, omdat 55 mannen uit de Filipijnen en Bengalezen in slechte omstandigheden werden tewerkgesteld bij de bouw van een nieuwe fabriek in de haven van Antwerpen: de vaklui werden onderbetaald, werkten hier illegaal en waren slecht gehuisvest.

Nu blijkt dat Borealis al sinds mei op de hoogte was van sociale wantoestanden op de werf. Voormalig arbeidsauditeur en oud-rechter Ebe Verhaegen had namelijk onregelmatigheden vastgesteld bij de tewerkstelling van een Oekraïense arbeider die hij opving, en een vijftigtal collega's. 

De Oekraïense man was voor de Russische inval in Oekraïne al aan de slag als arbeider op de werf van Borealis in Kallo. Bij het uitbreken van de oorlog besloot hij ook zijn gezin naar België te laten overkomen. Dankzij de website plekvrij.be vonden zijn vrouw en kinderen tijdelijk onderdak bij voormalig arbeidsauditeur Ebe Verhaegen uit Schoten, die hen uiteindelijk begeleidde naar een eigen appartement.

8 euro

Voordien verbleef de man met een vijftigtal andere Oekraïners in een appartement in Merksem dat door zijn werkgever, onderaannemer Irem-General Contractor ter beschikking werd gesteld. “Hoe meer ik te weten kwam over de werksituatie van de man, hoe meer vragen dat bij mij opriep”, zegt Verhaegen. “Hij verdiende maar 8 euro netto”, en dat is lager dan het wettelijke minimum dat in de cao is vastgelegd.

Volgens Verhaegen werden ook twee overeenkomsten gebruikt: een officiële, die aan de Vlaamse overheid werd voorgelegd om een werkvergunning te krijgen, en een andere overeenkomst. Het verschil tussen beide overeenkomsten? In de officiële overeenkomst is geen sprake van afhoudingen van het loon voor huisvesting terwijl die afhoudingen wel vermeld worden in de andere overeenkomst. 

Ook bij de uitbetaling van het schamele loon bleek het te schorten: in maart bleek het loon van januari nog altijd niet te zijn uitbetaald. Dat gebeurde uiteindelijk wel, maar onlangs werd het loon van de Oekraïense arbeiders ook nog eens verlaagd naar 7 euro per uur en worden extra vergoedingen voor overuren niet betaald, vertelt Verhaegen.

Mei

Naar aanleiding van deze onregelmatigheden stapte Verhaegen naar de sociale inspectie en bracht hij een verantwoordelijke van de personeelsdienst van Borealis op de hoogte van de wantoestanden bij de aannemers en onderaannemers op de werf in Kallo. 

Het bedrijf beloofde in mei de zaak te zullen onderzoeken. De Gazet van Antwerpen kon communicatie inkijken waaruit afgeleid kan worden dat Borealis zich toen al vragen stelde bij de mogelijke impact op het bouwproject als het onderzoek van de sociale inspectie gevolgen zou hebben. 

Het bedrijf was dus toen al op de hoogte van de onregelmatigheden, terwijl het gisteren nog "verbaasd en verontwaardigd" reageerde op het nieuws over de mannen uit de Filipijnen en Bangladesh.

Borealis blijft bij persbericht van gisteren

In een reactie aan VRT NWS laat de woordvoerder van Borealis weten dat het bedrijf bij het persbericht van gisteren blijft. Daarin liet Borealis weten dat het niet om werknemers van Borealis zelf gaat, maar om medewerkers van de Frans-Italiaanse aannemer IREM-Ponticelli. 

Het voegde eraan toe dat het van al zijn partners verwacht "dat zij zich op een ethische en conforme manier gedragen, zoals duidelijk is bepaald in de Borealis Code of Business Conduct en dat zij alle wettelijke voorschriften, met inbegrip van de arbeidswetgeving, volledig naleven."

Borealis was naar eigen zeggen "verbaasd en verontwaardigd". "De verhalen die aan het licht zijn gekomen over de manier waarop deze mensen werden behandeld, hebben iedereen bij Borealis diep geschokt."

"We hebben een task force opgericht om de zaak te onderzoeken", luidt het in een persmededeling. "Wij eisen volledige transparantie en openheid van zaken door IREM-Ponticelli."

Meest gelezen