Binnenkort overal 30 km/u in bebouwde kom? Vooruit en Groen voorstander, minister van Mobiliteit (Open VLD) niet

Vorig jaar hebben in Vlaanderen 32 voetgangers het leven verloren na een verkeersongeluk in de bebouwde kom. Dat is een verdubbeling in vier jaar tijd. De partijen Vooruit en Groen pleiten daarom nu voor een algemene verlaging van de snelheid in de bebouwde kom.

Nu is de regel dat je maximum vijftig kilometer per uur mag rijden in de bebouwde kom. Hier en daar geldt per uitzondering dertig kilometer per uur. De partijen Groen en Vooruit willen die regel in Vlaanderen nu omdraaien. 

"Wij vragen dertig kilometer per uur in de bebouwde kom als algemene regel", zegt Vlaams Parlementslid van Vooruit Annick Lambrecht.  "Vijftig kan als de verkeersveiligheid gegarandeerd is, als er bijvoorbeeld brede, mooie voetpaden zijn." In het Brussels Gewest is zone dertig al langer de norm.

Vooruit en Groen willen overschakelen naar maximum dertig kilometer per uur in de bebouwde kom om het aantal dodelijke ongevallen met voetgangers naar omlaag te brengen. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde bevestigt dat de meeste dodelijke slachtoffers bij voetgangers inderdaad vallen in de bebouwde kom.

"Op dit moment gaat het over drie vierde van alle voetgangers die gedood worden bij een verkeersongeval binnen de bebouwde kom", zegt Werner De Dobbeleer van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. "En dat terwijl de bebouwde kom uiteraard de plek zou moeten zijn die het veiligst is voor voetgangers en fietsers. Dat is ze absoluut niet met de huidige snelheidslimieten."

Het Verkeersinstituut VIAS nuanceert, en benadrukt vooral dat enkel een aanpassing van de maximumsnelheid niet zomaar meteen tot minder doden leidt. 

"Een maatregel invoeren, betekent niet dat die ook gerespecteerd wordt", zegt Karin Genoe van VIAS. "Een zone dertig voeren we niet in door twee verkeersborden te plaatsen. We voeren die in door de infrastructuur aan te passen waar veel weggebruikers samenkomen en waar veel risico is."

Ook Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) is sceptisch. "Ik ben geen voorstander van een veralgemening van de zone 30 in de bebouwde kom. Ik blijf pleiten voor lokaal maatwerk", zo reageert de minister. "Lokale besturen kennen hun eigen grondgebied en zijn het best geplaatst om te bepalen welke snelheidslimieten aanvaardbaar en geloofwaardig zijn." 

Peeters benadrukt dat ze niet blind is voor de problematiek van verkeersdoden, maar dat lokale maatregelen volgens haar meer zin hebben. "Ik heb een afwegingskader zone 30 laten opstellen waarbij we steden en gemeenten een kader aanreiken dat hen helpt om te bepalen waar een zone 30 gewenst en haalbaar is."

Zone dertig in de bebouwde kom in heel Vlaanderen verplichten, zou betekenen dat steden en gemeenten de beslissing niet meer zelf kunnen nemen. "Er zijn veel lokale besturen zeer goed bezig met veel dertig kilometer per uur, maar je hebt er ook die aan die vijftig kilometer per uur vasthouden", zo beargumenteert Vlaams Parlementslid van Vooruit Lambrecht het voorstel.

Op dit moment hebben achttien steden en gemeenten zone dertig al op eigen initiatief ingevoerd in grote delen van de bebouwde kom. Het gaat dan bijvoorbeeld om Leuven, Mechelen, Genk, Gent, Hasselt en Aalst.

De stad Hasselt is al heel lang een pionier in het beperken van de snelheid van het verkeer. In de binnenstad en de buitenwijken is de regel al langer dertig kilometer per uur in de bebouwde kom. Toch wil de stad nu nog een stapje verder gaan.

Vanaf vrijdag vijf augustus wordt het hele commerciële hart van de stad één groot woonerf.  De maximumsnelheid gaat dan nog verder naar beneden, naar twintig kilometer per uur. Ook fietsers zullen zich aan de snelheidsbeperking moeten houden. Het doel is om het verkeer nog veiliger te maken, en winkelen, wonen en op straat spelen aangenamer. 

"Ik stel als burgemeester vast dat ik heel veel klachten krijg over bijna-incidenten en bijna-ongevallen die gebeuren tussen fietsers en voetgangers", zegt de burgemeester van Hasselt Steven Vandeput (N-VA). "Door al het verkeer te beperken tot twintig kilometer per uur, gaan we nu proberen ook de fietsers ervan bewust te maken dat er ook andere mensen op de weg zijn." 

Een voorstander van een algemene beperking tot dertig kilometer per uur overal in de bebouwde kom is de N-VA-burgemeester niet. "Overal een kilometerbeperking van dertig op leggen, in straten die ingericht zijn om vijftig of zelfs zeventig kilometer per uur te rijden, is meer de mensen pesten dan de verkeersveiligheid bevorderen."