Poetin-gezinde rapper Timati neemt Starbucks-filialen in Rusland over

De Russische rapper Timur Yunusov, beter bekend onder zijn artiestennaam Timati, is afgaande op zijn nummers als ‘Welkom in Saint Tropez’ en ‘Vieze Hoeren’ geen groot poëet. Ook cinematografisch is hij weinig begaafd, getuige zijn video’s met louter krioelende mooiemensenlichamen die worden omgeven door uitingen van kapitalistische wansmaak, zoals dure horloges, omvangrijke auto’s en protserige merkkleding.

Wat hij binnenkort wel is: de uitbater van de bijna tweehonderd Starbucks-filialen in Rusland. De Amerikaanse koffieketen, al vijftien jaar actief in Rusland, besloot in maart als een van de eerste multinationals alle activiteiten te staken nadat de Russen Oekraïne binnenvielen. Daarna moest hij op zoek naar een Russische koper. 

Die beslissing namen meer bedrijven. Halverwege juni openden de eerste vijftien restaurants van ‘Vkoesno & Totsjka’ hun deuren. De hamburgerketen heette voor de invasie nog McDonald’s en is inmiddels overgenomen door Alexander Govor, een Siberische oliemagnaat. Andere multinationals, zoals Pizza Hut, Michelin en Carlsberg, zoeken nog altijd naar Russische kopers van lokale winkels en fabrieken.

Voor Starbucks zit die zoektocht er inmiddels op, zo meldde Timati dit weekend via Instagram. Dat was geen enorme verrassing, want de Russische rapper, geboren in 1983, roert zich al langer in de zakenwereld. Zijn kledingmerk Black Star Wear loopt goed, net als zijn hamburgerketen Black Star Burger, die inmiddels tientallen restaurants heeft in zowel Rusland als Azerbeidzjan, Armenië en Kirgizië.

Wat hem bij dat succes mogelijk helpt, is zijn zeer warme relatie met de heersende macht in Rusland. Voor het Kremlin is het al jaren relatief lastig om grip te krijgen op de onder jongeren zeer populaire Russische rapwereld. Zo spraken bekende rappers zoals FACE, Oxxxymiron en Morgenshtern, in 2021 nog de meest beluisterde artiest op de Russische versie van Spotify, zich recent openlijk uit tegen de inval in Oekraïne, hetgeen FACE inmiddels een kwalificatie ‘buitenlandse agent’ opleverde, waardoor hij Rusland moest ontvluchten.

Timati echter stelt zich diametraal anders op. Hij was afgelopen maart de enige rapper die ten overstaan van 200.000 Russen optrad tijdens het festival ter herdenking van de annexatie van De Krim en ook in zijn songteksten is hij al jaren uitgesproken pro-Poetin. Zo bezong hij de Russische leider in 2015 in zijn nummer ‘Mijn beste vriend is president Poetin’, waarin hij hem omschreef als een ‘geweldige superheld’ waar ‘jij, ik, het hele land achterstaan’.

Timati werd in 2004 bekend nadat hij meedeed aan de Russische talentenjacht Fabrika Zvezd (Sterrenfabriek) en in de jaren daaropvolgend bleef hij altijd rondom het centrum van de aandacht vertoeven, eerst dankzij zijn opmerkelijke metamorfose van zanger van romantische liedjes tot zogenoemde gangsterrapper, later vooral dankzij zijn relaties met voormalig Miss Rusland-deelnemers, die vervolgens werden ingewisseld voor Miss Rusland-deelnemers uit iets recentere jaargangen.

In 2019, in een periode dat kritiek op het Kremlin nog iets minder zwaar werd afgestraft en de pleinen en straten nog geregeld volliepen met grootschalige protesten, haalde zijn nummer ‘Moskou’, dat vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen uitkwam en waarin Timati rapte: ‘Ik ga niet naar protesten en ik lul geen onzin’, nog de twijfelachtige eer het meest afgekeurde Russische nummer ooit op YouTube te worden. Tegenover 85.000 duimpjes omhoog stonden op gegeven moment 1,48 miljoen duimpjes omlaag, waarna hij besloot het nummer offline te halen.

Timati neemt de Starbucks-filialen over met zakenpartner Anton Pinsky, die eveneens tientallen restaurants in Rusland uitbaat. Ze willen vooralsnog niet veel veranderen aan het concept van de koffieketen. Wel zijn ze van plan een nieuwe naam en een nieuw logo te introduceren.