Depressie en paniekaanvallen: hulpverleners zien meer ernstige mentale problemen bij vluchtelingen uit Oekraïne

Oekraïense vluchtelingen hier in Vlaanderen die vragen hebben over opvang of juridische procedures kunnen terecht op de infolijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Als uit het telefoongesprek blijkt dat de vluchtelingen ook nood hebben aan psychologische ondersteuning dan worden ze doorverwezen naar de psychologische hulplijn van Solentra. 

Solentra is een organisatie die psychische zorg en hulpverlening aanbiedt aan vluchtelingen. De medewerkers van Solentra bieden een luisterend oor en kunnen telefonisch ook een sessie stressreductie van een uur aanbieden.

 Daarin leren ze de vluchtelingen wat stress zo al met het lichaam en geest van een mens doet en waar hun klachten vandaan kunnen komen.

Ze zoeken mee naar oplossingen en geven ook heel praktisch advies: bijvoorbeeld hoe je omgaat met angstige kinderen die zich helemaal opsluiten in hun kamer. 

Bij de start van onze hulpverlening in april meldden de vluchtelingen vooral stress door aanpassingsproblemen, vertelt Geertrui Serneels, directeur van Solentra. "Ze zijn naar hier gevlucht, moesten snel onderdak vinden en ook wennen aan de gewoontes in hun gastgezin. En natuurlijk was er ook het verdriet en de zorgen over de familie die in Oekraïne was achtergebleven".

Maar nu de oorlog blijft duren en alsmaar grimmiger wordt, kampen meer en meer Oekraïense vluchtelingen met zware schuldgevoelens. "Zij zitten veilig hier, terwijl hun familie erg lijdt onder de oorlog. Sommigen krijgen zoveel stress, dat ze helemaal stilvallen en geen beslissingen meer kunnen nemen", zegt Serneels. "Ze vallen in een depressie of krijgen paniekaanvallen en daar helpt een uurtje stress-reductie niet meer".

"Deze mensen moeten dan een intensieve stressbegeleiding krijgen en sommigen hebben ook nood aan een individuele gespecialiseerde therapie om er weer bovenop te geraken", zegt Serneels.

Solentra ziet nu dus meer ernstige psychologische problemen dan bij de start van de hulplijn. "En dat is voor een stuk ook logisch", zegt Serneels, want sommige vluchtelingen hebben gruwelijke dingen meegemaakt in de oorlog. Nu ze hier veilig zijn en onderdak hebben gevonden, komt er meer ruimte om stil te staan bij wat ze allemaal hebben meegemaakt".

Daarom is het belangrijk dat deze oorlogsvluchtelingen de weg naar de hulpverlening vinden. En dat is niet makkelijk, want net zoals bij ons, heerst er bij de Oekraïners veel schaamte over psychologische problemen.

"Ze vrezen ook dat werkgevers hen niet meer zullen willen aannemen als ze psychologische begeleiding hebben gehad. En ze zijn ook bezorgd over de kostprijs ervan.  Maar daar kunnen we heel duidelijk zijn", zegt Serneels:  "Onze psychologische ondersteuning is gratis en de vertrouwelijkheid is gegarandeerd".