Betalen we binnenkort meer voor olijfolie? Extreme droogte bedreigt olijfoogst in Italië en Spanje
In Italië en Spanje maken olijfboeren zich grote zorgen over de oogst van dit jaar. Door de aanhoudende hitte en droogte van de afgelopen maanden dreigt de productie beduidend lager te zijn dan afgelopen jaren, waarschuwt de Spaanse minister van Landbouw. Doordat het conflict in Oekraïne ook de export van zonnebloemolie verstoort, wordt verwacht dat de prijs van plantaardige oliën de komende maanden de lucht in zal schieten.
De afgelopen maanden viel er in het zuiden van Europa niet te ontsnappen aan hevige hittegolven en aanhoudende droogte. Die weersomstandigheden hebben een grote impact op de Spaanse olijfproductie. De oogst, die normaal tussen augustus en februari wordt binnengehaald, dreigt zo kleiner en van mindere kwaliteit te zijn dan in voorgaande jaren, dat zegt de Spaanse minister van Landbouw Luis Planas.
Als het de komende weken niet afkoelt of regent, kan de olijvenoogst van dit jaar aanzienlijk lager zijn dan de vorige
"Als het de komende weken niet afkoelt of regent, kan de olijvenoogst van dit jaar aanzienlijk lager zijn dan de vorige", zei Planas in een interview. Hij gaf geen cijfers, maar Kyle Holland, prijsanalist bij marktonderzoeksgroep Mintec, schat dat het om een terugval van 25 tot 30 procent kan gaan. Spanje is de grootste olijfproducent ter wereld, goed voor de halve wereldproductie.
Doordat het conflict in Oekraïne ook de export van zonnebloemolie verstoort, wordt verwacht dat de prijs van plantaardige oliën de komende maanden de lucht in zal schieten. In Jaén, het centrum van de Spaanse olijfindustrie, zijn de prijzen voor extra vierge en geraffineerde olijfolie alvast met respectievelijk 2,2 en 8,3 procent gestegen ten opzichte van vorig jaar, volgens cijfers van de International Olive Council.
Niet alleen de olijven, Spanjes op twee na grootste exportproduct op het vlak van de landbouw, maar ook andere landbouwproducten hebben hard geleden onder de hoge temperaturen en schaarse buien. Planas schat dat de totale export van Spaans graan, waaronder maïs, tarwe en gerst, tot 13 procent kan zakken, met de nodige prijsstijgingen als gevolg.
Nu Rusland en Oekraïne akkoord zijn gegaan om weer graan te exporteren in de Zwarte Zee, hoopt Planas dat de stijgende voedselprijzen even worden getemperd. Sinds de invasie zes maanden geleden begon, hebben nog maar enkele schepen Spanje kunnen bereiken via alternatieve routes.
In Italië moet geïmproviseerd irrigatiesysteem oogst redden
Ook in Toscane, in het midden van Italië, zitten de olijfboeren met de handen in het haar. Italië kampt met de grootste droogte in 70 jaar en er is sinds maart amper regen gevallen. Men vreest voor een verlies van 20 tot 30 procent tegenover voorgaande jaren, al maken sommige olijftelers gewag van maar liefst 50 tot 60 procent.
De droogte heeft sommige olijftelers ertoe gedwongen hun methodes te veranderen. Met een geïmproviseerd irrigatiesysteem, dat de olijven met een minieme hoeveelheid water besprenkelt, proberen ze een deel van de oogst te redden.
BEKIJK - Valentino Berni, landbouwer en voorzitter van de Landbouwersfederatie in Toscane, vertelt over vroeger en nu. "Toen ik mijn eerste wijngaarden 20 jaar geleden inrichtte, had ik het tegenovergestelde probleem. Ik moest water wegvoeren van de wijngaard en er was geen probleem van irrigatie voor de olijven. Nu moet ik de wijngaarden en de olijfbomen water bij geven."
De effecten van de klimaatverandering hebben niet enkel een impact op de planten zelf, maar ook op de geografie van het Italiaanse landbouwlandschap. Terwijl de Italiaanse olijfgaarden zich vroeger vooral in het warme en droge Sicilië bevonden, is het nu al mogelijk om in het uiterste noorden, in de Valle d'Aosta, aan olijfteelt te doen.
Ook vanuit de Italiaanse wijn- en fruitsector komen signalen van ongerustheid. Ook daar kampen de producenten van druiven, abrikozen, perziken en peren met grote problemen.