Waarom werd ‘Batgirl’ geschrapt? ‘Studio’s zien superheldenfilms als product, niet als cinema’

“De beslissing om Batgirl niet uit te brengen, reflecteert de strategische shift van onze organisatie met betrekking tot het DC Universe en HBO Max.” Met dat statement bevestigde Warner Bros Discovery de berichtgeving van de New York Post. De Amerikaanse tabloid onthulde dinsdagavond dat Batgirl, de nieuwe superheldenfilm die werd geregisseerd door Adil El Arbi en Bilall Fallah, geen release krijgt. Batgirl komt niet in de bioscoop en zal ook niet te zijn op HBO Max, het streamingplatform van Warner.

Ongeziene beslissing

Die beslissing is redelijk ongezien: Batgirl is immers al opgenomen én gemonteerd. Dat filmstudio’s een project naar de vuilbak schuiven, gebeurt wel vaker, maar doorgaans tijdens de pre-productiefase. Volgens The Guardian is Batgirl nu “één van de duurste geannuleerde filmprojecten ooit.” Logisch dus, dat de verplaatsing van Batgirl naar het schap druk becommentarieerd wordt in de vakpers. Guy Lodge, filmcriticus bij Variety en The Guardian, ziet er op Twitter “de perfecte illustratie” in van “hoe studio’s superheldenfilms zien als een product, in plaats van als cinema.”

Warner zette in 2021 kwaad bloed in de bioscoopsector door zijn films tegelijk in de bioscoop en op HBO Max uit te brengen: ook Batgirl werd specifiek voor een HBO Max-release geproduceerd. Maar Jason Kilar en Ann Sarnoff, de bazen achter die strategie, zijn inmiddels vervangen door David Zaslav, die de op HBO Max gerichte productieplannen weer helemaal omdraaide.

De laatste maanden bleek dat er nog steeds geld zit in groots opgezette bioscoopreleases van spektakelfilms. Zo bewijst het succes van Top Gun: Maverick, Jurassic World Dominion en Spider-Man: No Way Home, de superheldenfilm uit de concurrerende Marvel-stal die bijna twee miljard dollar ophaalde aan de box office. Maar in vergelijking met Marvel hinkt DC, het superheldenuniversum in de Warner-portefeuille, achterop: de enige DC-film die de kaap van een miljard overschreed, was Aquaman, vijf jaar geleden, terwijl films als Birds of Prey en Suicide Squad flopten. The Batman deed het dit voorjaar wel redelijk goed: daarop wil Warner nu verder bouwen.

Onnodige kosten

“Zaslav wil het merk DC Comics versterken”, ziet regisseur en Hollywoodwatcher Jan Verheyen. “DC kan zich nu niet meten met Marvel, en dat brengt frustratie met zich mee. Maar Batgirl is voor Warner niet groot genoeg voor een bioscooprelease.” Batgirl had een productiebudget van 70 miljoen dollar, dat omwille van bijkomende covid-maatregelen was opgelopen tot 90 miljoen dollar, en volgens de Post zelfs voorbij de 100 miljoen. Om de film alsnog in de bioscoop uit te brengen, zou daar nog een promotiebudget van 30 tot 50 miljoen dollar bijkomen, schat Variety: kosten die Warner niet wil maken, omdat het vreest dat Batgirl zijn kosten niet kan terugverdienen. De film is te klein om te kunnen concurreren met grote blockbusters, en de reacties op testscreenings zouden veelal negatief geweest zijn, volgens een anonieme bron van de New York Post.

“Het is moeilijk te begrijpen waarom Batgirl dan niet op HBO Max verschijnt”, vindt Verheyen. “Maar kennelijk wil men het merk DC Comics beschermen door enkel grote bioscoopfilms te maken. Voor ons lijkt een budget van 70 miljoen dollar veel, maar The Batman had een budget van 185 miljoen.” Door de film evenmin op HBO Max uit te brengen, wil Warner de schade beperken en het verlies afschrijven bij de fiscus. Zaslav heeft een reputatie voor drastische, kostenbesparende beslissingen: al een maand na de release trok hij de stekker uit CNN+, een streamingplatform dat 300 miljoen dollar kostte, maar niet snel genoeg abonnees aantrok.

Pijnlijk nieuws

Hoe dan ook is de beslissing over Batgirl pijnlijk nieuws voor Adil El Arbi en Bilall Fallah, of ‘Adil & Bilall’, zoals ze op de aftiteling van hun films staan. Het Belgische regisseursduo maakten net voor de uitbraak van de coronapandemie indruk met Bad Boys for Life, een film die het, gezien de pandemische omstandigheden, uitstekend deed aan de box office. Nadien maakten ze de superheldenreeks Ms. Marvel, die in juni uitkwam op Disney+: Ms. Marvel werd erg goed onthaald, maar door de concurrentie met Obi-Wan Kenobi (op hetzelfde platform) en Stranger Things (op Netflix) bleef het publieksbereik eerder beperkt.

De twee filmmakers reageerden nog niet op het nieuws, maar postten op Instagram een bericht over de nakende Franse en Marokkaanse release van Rebel, het drama over Syriëstrijders dat ze in Molenbeek draaiden en erg goed onthaald werd op het filmfestival van Cannes. “Support the movie, go watch it, spread the word!”, schreef El Arbi erbij. “Met Rebel hebben Adil en Bilall zich nu in Europa in de markt gezet als auteurs. Ze kunnen zo van twee walletjes eten, zoals Steven Soderbergh dat vroeger deed: dat is redelijk uniek”, zegt Verheyen. “En het parcours dat ze in Hollywood tot nu toe hebben afgelegd, was toch redelijk foutloos. Bad Boys For Life was een wereldwijde hit: dat weegt zwaarder door dan Batgirl, denk ik.”

Volgens Warner is de keuze om Batgirl niet uit te brengen, geen waardeoordeel over hun werk. “We zijn ongelooflijk dankbaar aan de filmmakers en hun cast, en hopen met iedereen weer samen te werken in de nabije toekomst.”