Uitbaatster Micheline Jankelevitch van manege Breugelhoeve wil geen risico’s meer nemen en laat haar paarden niet meer buiten komen. “Het risico is te groot dat dat ding weer overvliegt en de paarden schichtig worden.” — © Dick Demey
Paardenliefhebbers voelen zich “geterroriseerd” door oefeningen demonstratiepiloot ‘Vrieske’
In Peer groeit de onvrede over regelmatige oefenvluchten van de Belgische demonstratiepiloot Vrieske op F-16. Die vliegt lager dan bij gewone oefenvluchten. Dus is er meer lawaai. Tot 115 decibel. Paardenliefhebbers zijn bevreesd: “Onze paarden slaan op hol. Dit is gevaarlijk voor dier én ruiter.”
Sinds begin dit jaar telt vliegbasis Kleine-Brogel opnieuw de nationale demopiloot op F-16 in haar rangen. Over drie jaar neemt een Franstalige piloot die fakkel weer over, maar dan vanuit Florennes. Intussen oefent demopiloot ‘Vrieske’ vanuit Peer zijn loopings, kurkentrekkers en andere figuren om zo gekwalificeerd te blijven voor de airshows. Fijn voor de vele fans van gemotoriseerde luchtacrobatie. Voor anderen is een gratis airshow boven eigen tuin of woning dan weer wat decibels te veel. Al zijn die van Peer wel wat gewend. Maar bij paardenliefhebbers is de emmer nu toch vol.
Te veel impact
Jan Celis uit Peer zegt het zo: “In feite gijzelt die demopiloot mensen met paarden. Als onze paarden buiten zijn, moeten we altijd zorgen dat er iemand thuis is. Want ze slaan op hol en kunnen zich zo verwonden. Woensdag nog heeft een van mijn paarden zo een peesblessure opgelopen toen de F-16 in kwestie overvloog. Nu is het wel zo dat we op voorhand verwittigd worden via de gsm, maar dan nog moet je ervoor zorgen dat er iemand thuis is. Ik woon nu negen jaar in Peer, die basis was er inderdaad al. Met de gewone oefenvluchten kan ik perfect leven. Die stijgen op en bereiken snel een grote hoogte. Dat is aanvaardbaar. Ik begrijp ook dat die mensen moeten oefenen voor de nationale veiligheidsbelangen. Maar zo’n demonstratie-straaljager? Wat is daarvan de toegevoegde waarde? Dat is toch pure verspilling. Dat stuntvliegtuig blijft bovendien altijd in de onmiddellijke buurt van de vliegbasis en vliegt ook lager. Ik ken maneges in de buurt waar kinderen al van hun pony’s gevlogen zijn.”
Uitbaatster Micheline Jankelevitch van manege Breugelhoeve wil geen risico’s meer nemen. “Onze buitenwerking met de paarden is bijna nihil. Het risico is te groot dat dat ding weer overvliegt en de paarden schichtig worden. Zeker omdat we soms ook met mindervalide kinderen werken die het leuk vinden als ze ook eens buiten mogen paard rijden. Met deze warmte constant binnen rijden, is geen pretje. Maar het risico is te groot.”
Nu lachen de kinderen van het ponykamp in de Breugelhoeve weer. Eerder schrokken enkele pony’s op van plotse F-16-decibels en vielen drie kinderen van hun pony. Uitbaatster Micheline laat nu veiligheidshalve de kinderen binnen rijden. — © Dick Demey
Geen huifkartochten
Ook Hans Pronk, zaakvoerder van manege Panhof in Peer, is verre van geamuseerd met de sierlijke figuren die Vrieske in de lucht trekt. “Onze grote vriend de stuntpiloot terroriseert hier echt de boel. Het kan toch niet de bedoeling zijn stunts uit te voeren boven huizen. De vorige stuntpiloot oefende boven de basis, deze doet het boven woningen. Zelfs van oma’s en opa’s hoor ik dat de kleinkinderen daardoor niet meer kunnen slapen. Zelf organiseer ik ook huifkartochten. Ik durf daarmee niet meer buiten te komen. Oké, we worden nu een kwartier op voorhand verwittigd, maar in een kwartier ben ik niet terug met mijn huifkar. Wat als mijn paarden op hol slaan?”
Na klachten en daaropvolgend overleg met de basis heeft burgemeester Steven Matheï zijn bezorgdheid daarover ook nog eens per brief aan minister Dedonder geuit. Met in cc chef Defensie Hofman en kolonel-vlieger Koen Vanheste, commandant van de basis. “We begrijpen dat er niet op elke opmerking of klacht een gepast antwoord kan gegeven worden, maar we willen wel uitdrukkelijk vragen om bij toekomstige planningen van onder meer de trainingen van de demopiloot te kiezen voor alternatieve locaties of momenten waarbij de impact op de buren veel minder groot is.” Voorlopig is er nog geen antwoord van Defensie.
Rekrutering
Kolonel-vlieger Koen Vanheste zit verveeld met de zaak. “Al jaren heeft deze vliegbasis een traditie van overleg. Met burgemeesters en recreatieparken in de buurt. Nu er een comité in de maak is, waarmee er nu al goed overleg is, bellen we een half uur voor elke demovlucht enkele mensen in de paardenwereld op. Een dag dat er geen training is, laten we ook op voorhand weten. Het probleem is dat onze demopiloot de startbaan nodig heeft als referentiepunt voor zijn oefeningen. Daarom blijft hij in de buurt. Bovendien maakt hij integraal deel uit van de basis. Ook dat is een opdracht die we krijgen vanuit Brussel Het is al vaak genoeg aangetoond: die demo’s bij airshows zorgen er nu eenmaal voor dat jonge mensen informeren naar een job bij de luchtmacht.”
Als het een troost mag zijn: half september, na Sanicole, zit het airshowseizoen er op. De voorbereiding op seizoen 2023 zal weer starten in april-mei 2023.
