“De tijd dringt”, beklemtoonde Rafael Grossi tijdens de spoedzitting. “Het IAEA moet toelating krijgen om zijn missie in Zaporizja zo snel mogelijk uit te voeren.” Er bestaat grote onrust over het geweld in de buurt van de kerncentrale van Zaporizja, in het zuidoosten van Oekraïne. De grootste kerncentrale van Europa bevindt zich sinds maart in Russische handen, maar de site wordt nog geregeld beschoten. Ook donderdag vonden er nog bombardementen plaats. Rusland en Oekraïne achten elkaar verantwoordelijk voor het geweld.

Volgens de Russische VN-ambassadeur Vassily Nebenzia wordt de wereld “op de rand van een nucleaire catastrofe gebracht, vergelijkbaar met die van Tsjernobyl”. Hij zei dat IAEA-functionarissen de site deze maand al kunnen bezoeken.

Experts van het IAEA stellen dat de nucleaire site, ondanks de beschietingen, momenteel geen veiligheidsrisico vormt. “Maar dat zou elk moment kunnen veranderen”, waarschuwt Grossi. Hij roept de strijdende partijen daarom op een einde te maken aan alle militaire acties die een bedreiging vormen voor de nucleaire veiligheid. De IAEA-topman vraagt Moskou en Kiev ook om internationale experts zo snel mogelijk toegang te verlenen tot de centrale. “Ik ben persoonlijk bereid om zo’n missie te leiden”, klinkt het nog.

Ook António Guterres, secretaris-generaal van de VN, riep op om de militaire activiteiten in de buurt van de site onmiddellijk stop te zetten en “de faciliteiten en de omgeving niet als doelwit te beschouwen.” Hij waarschuwde dat eventuele schade aan de centrale in Zaporizja “tot catastrofale gevolgen zou kunnen leiden, niet alleen voor de onmiddellijke omgeving, maar ook voor de regio en daarbuiten”.