Kasteel Boekenberg volledig vernield na zware dakbrand: gebouw ook gedeeltelijk ingestort

De brand ontstond rond 15.30 uur. Aan omwonenden werd gevraagd om ramen en deuren te sluiten en de ventilatie uit te schakelen in geval van hinder. Stad Antwerpen stuurde een waarschuwing via Be-Alert uit. De brandweer vroeg de bevolking via Twitter om de omgeving te vermijden en de hulpdiensten de nodige ruimte te geven. “Toen onze mensen aankwamen, was er een enorme rookontwikkeling en stonden zowat alle verdiepingen in brand”, zegt Marie De Clercq van de Brandweer Zone Antwerpen. “Het was geen eenvoudige klus: we konden het vuur maar langs één kant bestrijden omdat aan de andere kant de vijver ligt.”

Omstreeks 18 uur was de brand grotendeels onder controle, maar werden er nog wel smeulbrandjes geblust. In de tussentijd was ook de volledige dakconstructie, waaronder een torentje, volledig ingestort. Ook een deel van de eerste verdieping zou ingestort zijn.De brandweer kon voorkomen dat het vuur oversloeg op de bomen rondom het gebouw en de rest van het park. “Over de oorzaak van de brand kunnen we ons nog niet uitspreken", zegt De Clercq nog. “Er waren werken bezig in het gebouw, maar het is niet gezegd dat die daar iets mee te maken hebben. Dat zal het verdere onderzoek moeten uitwijzen.” 

Er vielen in elk geval geen gewonden. “Op het moment van de brand waren er inderdaad geen mensen aanwezig", aldus Wouter Bruyns van de Politie Antwerpen. De politie stelde rondom het gebouw een perimeter in, waarvoor ook een deel van het Boekenbergpark werd ontruimd. De zwemvijver kon open blijven omdat deze uit de richting lag van de rook.

De schade aan het pand is enorm. Er waren momenteel volop verbouwingen bezig. Symbiosis vzw is de organisatie achter het project, een stichting van openbaar nut met als doel waardevolle plekken van de vastgoedmarkt te halen en er een gemeenschapsversterkend project van te maken. In dit geval zou het een cohousingproject worden. Gert Scheers van bouwfirma Renotec bevestigt dat er ruwbouwwerken bezig waren, maar niet aan het dak. Op het moment van de brand zouden de arbeiders ook al “enkele uren” naar huis zijn geweest. Er zou ook geen sprake zijn geweest van brandgevaar. Over de toestand van de rest van het gebouw bestaat nog onzekerheid. “De stadsingenieur zal nog ter plaatse komen en die zal moeten bepalen of het gebouw nog stabiel is of wat er verder moet gebeuren", besluit De Clercq.

Het kasteel Boekenberg was tot 2019 in gebruik als Centrum voor Bijzondere Jeugdzorg. Daarna waren er nog enkele start-ups actief, maar nu werd het dus verbouwd tot cohousingproject. Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele zette in de zomer van 2021 het licht op groen voor de herbestemming van het kasteel. De Vlaamse overheid voorzag daarvoor ruim een half miljoen euro. De gevels, daken, structuurelementen en waardevolle interieurelementen van kasteel Boekenberg zouden gerestaureerd worden. De historische materialen, zoals smeedwerk, stucplafonds en plankenvloeren, moesten zoveel mogelijk behouden en gerestaureerd worden. De brand heeft nu vermoedelijk onherroepelijk veel schade toegebracht aan die waardevolle elementen.

Bekijk ook: