Wat is mist eigenlijk?

“Mist is een wolk die contact maakt met de grond”, zei David Dehenauw, weerman bij het KMI, eerder aan Nieuwsblad. “Die kan tot stand komen door verschillende processen, maar de belangrijkste oorzaak is afkoeling. Als lucht nabij het oppervlak afkoelt, zal ze op een bepaald moment verzadigd worden met waterdamp. Daardoor gaat het overschot aan damp condenseren en worden er kleine waterdruppeltjes gevormd die het zicht belemmeren. We spreken van mist als het zicht tot minder dan duizend meter is teruggelopen. Bij dichte mist is dat minder dan 200 à 300 meter en bij zeer dichte mist is dat minder dan 50 meter.”

Klopt het dat het minder vaak voorkomt dan vroeger?

“Bij het KMI hebben we er zelf geen officiële cijfers over”, aldus Dehenauw. “Maar volgens een Europese studie komt mist inderdaad minder vaak voor dan enkele decennia geleden. Dat komt omdat de lucht over het algemeen properder geworden is. Niet dat er geen problemen rond fijn stof meer zijn, maar het gaat wel de goede kant uit. Maar we zien bijvoorbeeld wel dat het in industriële gebieden wel nog vaker voorkomt.”

Er zijn vaak waarschuwingen – code geel, oranje (of zelfs rood) – voor hevige regenval en/stormweer. Voor mist komt dat veel minder vaak voor. Hoe komt dat?

“Omdat mist nu eenmaal moeilijker te voorspellen is. Vaak gaat het om een zeer plaatselijk fenomeen, waarbij een aantal lokale factoren een rol speelt. Wij sturen ook pas een waarschuwing rond als minstens een kwart van een provincie erdoor getroffen wordt.”

Vanaf wanneer moet ik mijn mistlichten aanzetten? En wanneer mag het niet?

“De voormistlichten mogen slechts gebruikt worden bij mist, sneeuwval of felle regen”, zo stelt de wegcode. “Die mogen de dimlichten of de grootlichten vervangen, of gelijktijdig met die lichten branden. Achteraan, de rode lichten. Bovendien, wanneer het voertuig voorzien is van achtermistlichten, moeten die lichten gebruikt worden bij mist of sneeuwval die de zichtbaarheid verminderen tot minder dan 100 meter, net als bij felle regen. Die lichten mogen in geen andere omstandigheden gebruikt worden.”

Kan ik een boete krijgen als ik mistlicht vergeet aan te zetten?

“Uiteraard. Het gaat om een overtreding van de tweede graad”, aldus Stef Willems van Vias Institute, het voormalig Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV). “Het kan je een boete van 116 euro opleveren.”

“De meeste nieuwe auto’s zijn uitgerust met dimlichten die automatisch gaan branden”, zegt VAB. “Als het donker wordt, als het regent… Mistlichten werken echter niet automatisch en worden daarom vaak vergeten. Veel mensen weten zelfs niet meer hoe ze hun mistlichten moeten aanzetten.”

Hoe zet ik mijn mistlichten aan?

Dat is bij elk automerk anders. Als je het niet weet, neem je best het instructieboekje van je wagen er eens bij. “Iets wat trouwens niet alleen voor mistlichten geldt”, zegt VAB. “Veel bestuurders – vooral diegenen met een leasewagen – kennen vaak niet de helft van de functies of technologische snufjes waarmee hun wagen uitgerust is. Daarom: heb je een nieuwe wagen, blader het instructieboekje altijd eens goed door.” Bij enkele automerken moet je bijvoorbeeld je van automatische naar manuele stand overschakelen voor je je mistlichten kan aanzetten.

Wie toch nog twijfelt of zijn of haar lichten aanstaan, checkt best eens of een van deze lampjes brandt op zijn of haar dashboard: