Russische voertuigen gespot in turbinehal van Oekraïense kerncentrale

Er zijn online nieuwe beelden opgedoken waarop Russische legervoertuigen te zien zijn in een turbinehal die verbonden is met een kernreactor van de Oekraïense kerncentrale van Zaporizja. Intensievere beschietingen rond de kerncentrale doen al een tijd vrezen voor een kernramp.

Op de beelden zijn Russische legervoertuigen te zien in een van de zes turbinezalen, gelegen in de zuidoostelijke stad Enerhodar. Elke turbinezaal is verbonden en ingebouwd in een groot gebouw waarin een kernreactor is ondergebracht. De voertuigen, die standaard Russische militaire vrachtwagens lijken te zijn, bevinden zich in de uiterste westelijke rand van het gebouw op de begane grond, iets meer dan 130 meter van de reactor.

Minstens vijf voertuigen, waarvan één duidelijk gemarkeerd met het pro-oorlogssymbool ‘Z’, zijn waar te nemen. Moskou heeft eerder gezegd dat het militaire materieel in de centrale verband houdt met bewakingstaken. Op donderdag beweerde het Russische ministerie van Defensie dat satellietbeelden “laten zien dat er geen wapens op het grondgebied van deze centrale zijn geplaatst”.

Zowel Oekraïne als Rusland hebben elkaar beschuldigd van dreiging met nucleair terrorisme. Kiev heeft de Russische strijdkrachten er herhaaldelijk van beschuldigd zware wapens in het complex te hebben opgeslagen en het te gebruiken als dekmantel voor aanvallen, wetende dat Oekraïne niet kan terugschieten zonder het risico te lopen een van de reactoren van de centrale te raken. Moskou beweert intussen dat Oekraïense troepen het complex aanvallen.

Op maandag zei de voorzitter van het Oekraïense staatskernbedrijf, Petro Kotin, dat Rusland “zwaar militair materieel opsloeg in de eerste krachtcentrale en zes voertuigen in de tweede machinekamer”. Het is onduidelijk of de Russische militaire vrachtwagens worden opgeslagen in de turbineruimte of dat ze die gebruiken als dekking na een Oekraïense militaire aanval op 19 juli. De aanval was gericht op Russisch militair personeel in drie tenten op minder dan 300 meter van een van de kernreactoren.

De kerncentrale van Zaporizja, de grootste in Europa, staat sinds maart onder Russische controle. De aanvallen op het complex, die zijn toegenomen naarmate de gevechten in het zuiden van Oekraïne oplaaiden, hebben de bezorgdheid over het spookbeeld van een nucleaire ramp aangewakkerd. Hierdoor hebben de nucleaire waakhond van de Verenigde Naties en de wereldleiders geëist dat een missie toestemming krijgt om de site te bezoeken en de schade op te meten.

Maar nucleaire deskundigen maken komaf met enkele alarmerende waarschuwingen door uit te leggen dat de grootste dreiging zich het dichtst bij de centrale zelf voordoet en dat dit geen waarschuwing in heel Europa rechtvaardigt. Deskundigen zijn vooral op hun hoede voor vergelijkingen met de ramp van Tsjernobyl in 1986 - het ergste kernongeval ooit - waarvan een herhaling ongelooflijk onwaarschijnlijk is, aldus de deskundigen.

_{(Lees verder onder de foto.)}

Schoten in de centrale in de afgelopen weken hebben een droge opslagfaciliteit beschadigd. Hier staan vaten met verbruikte splijtstof en ook detectoren voor stralingscontrole, volgens Energoatom, het Oekraïense staatsbedrijf voor kernenergie.

Het hoofd van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA), Rafael Mariano Grossi, vertelde de VN-Veiligheidsraad vorige week dat de situatie was verslechterd “tot een punt dat zeer alarmerend is”.

In een toespraak in de westelijke stad Lviv op donderdag riep VN-secretaris-generaal António Guterres op om het gebied rond de centrale te “demilitariseren” en zei hij dat er dringend een overeenkomst nodig is om “Zaporizja te herstellen als een zuiver civiele infrastructuur en om de veiligheid van het gebied te waarborgen”. “We moeten zeggen waar het op staat - elke potentiële schade aan Zaporizja is zelfmoord”, zei Guterres.