Antwerpse politiebaas over drugsoorlog: "Drugsmaffia komt zelfs tot in slaapkamer van havenarbeiders”

De Antwerpse politiebaas noemt het een “explosie van geweld”, dat wat zich de afgelopen weken afspeelt in zijn stad. Het regent granaten in de straten, kogels vliegen door de garagepoorten en dieven worden publiekelijk verantwoordelijk gesteld. De temperatuur stijgt aan de poort naar Europa: “Vorig jaar waren er in Antwerpen dertig druggerelateerde feiten”, zegt Yve Driesen. “Dit jaar zitten we al aan dubbel zoveel - waarvan de helft in de afgelopen tien weken.”

Volgens Driesen is het geweld ook deels te verklaren door hun operaties van vorig jaar: “Een hypothese is dat dit deels een effect is van het dossier Sky ECC", zegt de politiebaas. “Zoals je weet hebben we een jaar geleden met de kraak van het cryptofoonnetwerk Sky ECC toch wel een serieuze slag toegebracht aan het criminele weefsel. Er zijn heel wat sleutelfiguren weggeknipt - ook hier in de haven van Antwerpen.” En die gaten worden dan gevuld met nieuwe werknemers in de haven, die vaak onder bedreiging verplicht worden om de drugs uit te halen. “Zo hebben we een situatie waarbij men zelfs in de slaapkamer van een persoon ’s nachts een gsm komt overhandigen. Met de boodschap: ‘Kijk, we gaan je bellen en je zal doen wat wij u vragen.’”

Maar bij het inschakelen van die verse werkkrachten loopt het soms ook fout. “Als je een nieuweling plaatst in de haven, bestaat de kans dat een havenarbeider zich last minute bedenkt. Dat hij beseft dat de risico’s te groot zijn”, zegt Driesen. “Wat is het gevolg? Een partij cocaïne raakt verloren. Maar er zijn engagementen aangegaan, en dus moet die schuld worden betaald. En ze gaan maatregelen nemen. Dat is voldoende voor een escalatie van geweld.” Naast bedreigingen gaat de drugsmaffia ook subtieler te werk, zegt Driesen. “Een tweede methode die we zien: de haven zoekt steeds nieuwe ‘krachten’. De bendes laten actief mensen solliciteren voor sleutelfuncties binnen die haven, om zo vanuit het crimineel milieu te infiltreren. De vrees is er dan ook dat de komende jaren die private corruptie zal toenemen.”

Antwerpen is dé draaischijf geworden voor de cocaïnehandel. “Vroeger was de cocaïne veel meer aangestuurd door Nederlandse spelers. Wat we nu meer en meer vaststellen, is dat de hoofdrolspelers, wij noemen dat de high value targets, Antwerpse roots hebben. En ze opereren vanuit het verre buitenland, vanuit landen zoals Dubai of Turkije. Die hoofdrolspelers zijn doorgegroeid en hebben de voorbije jaren miljoenen en miljoenen euro’s verdiend. Ze hebben die organisaties niet meer nodig, hebben zelf hun lijnen uitgelegd en zijn autonoom beginnen te werken.”

Volgens Driesen valt het fenomeen enkel aan te pakken door samen te werken. “We werken heel nauw samen met de lokale politie voor de informatiedeling of de toegang tot de camerasystemen. Of dat resultaat oplevert? Als je kijkt naar het aantal arrestaties in de dossiers waarover het hier gaat: vorig jaar zaten we aan 33 arrestaties in totaal, dit jaar al aan 27”, zegt Driesen. “Maar de oorsprong van dit geweld is en blijft de drugstrafiek.”

“In 2021 werd 90 ton in beslag genomen door de douane in de haven. Dat is goed voor een straatwaarde van 4,5 miljard euro”, zegt de politiebaas. “Als je dan rekent dat we 10 tot 20 procent van die cocaïne in beslag kunnen nemen, weet je dat er nog 80 tot 90 procent ontbreekt. Het gaat dus nog altijd over tientallen miljarden. Zolang er geld mee te verdienen valt, zullen die cocaïnetrafieken blijven komen. En is het vooral de uitdaging voor ons om dit criminaliteitsfenomeen beheersbaar te houden.” En dat vraagt extra mensen en middelen. Parket en politie trekken al langer aan de alarmbel.

Bij de Antwerpse federale politie werkt maar liefst 65 procent van het korps op drugszaken en druggerelateerd geweld. Maar is dat voldoende? Hoeveel mensen zijn er nodig om de drugswereld de baas te kunnen? “Nu, met die golf van druggerelateerd geweld, wordt dat monster zichtbaar, zeer tastbaar en zeer voelbaar voor de lokale bevolking”, zegt Driesen. “De vraag is: waar en wanneer trekken we de grens?” Het antwoord blijft Driessen ons schuldig: “Dat laat ik aan anderen.” Met andere woorden, de bal ligt in het kamp van het beleid.

LEES OOK. Drugsfamilies zetten eigen bewakingsdienst in om aanslagen te voorkomen: “500 euro per nacht per bewaker” (+)

Antwerps schepen Tom Meeuws (Vooruit) spaart kritiek op zijn burgemeester niet: “Ik heb met De Wever te doen”