Hoe groot is de prijsstijging nu weer?

Op de Nederlandse termijnmarkt schommelde de prijs van aardgas voor levering in september maandagochtend rond de 270 euro per megawattuur (met een piek van bijna 276 euro om 8.16 uur). Dat is ruim 10 procent meer dan vrijdag, toen de Europese referentie de handel met een nieuwe recordstand afsloot (244,55 euro per megawattuur).

Is er een reden voor?

Gazprom pompt al wekenlang maar zowat 20 procent van de maximale capaciteit aan gas door Nord Stream. Volgens Europese beleidsmakers zijn de lagere leveringen politiek gemotiveerd, als reactie op de Europese sancties tegen Rusland wegens de invasie van Oekraïne en de hulp aan Kiev.

Volgende week woensdag staat een onderhoud van de Nord Stream 1-pijplijn op de agenda, waardoor de gaspijpleiding tussen Rusland en Europa drie dagen buiten gebruik zal zijn. De vrees bestaat dat de leiding langer dan aangekondigd stil zou liggen, waardoor de Europese bevoorrading verder in het gedrang zou komen. En dat Poetin de kraan nog wat verder dichtdraait.

In het weekend waarschuwden Duitse politici voor moeilijkheden met de gasbevoorrading. De Duitse regering rekent daarom op een daling van 20 procent in het verbruik.

Speelt het weer ook een rol?

Ja. Deze week wordt het weer een stuk warmer. Dan is er meer energie (gas) nodig om voor koeling te zorgen. En dus trekt de vraag naar gas aan. En volgt de prijs.

Wat zeggen experts?

“Wat er nu gebeurt is vooral een gevolg van een nerveuze speculatieve markt die op de minste beweging als bezeten reageert. Elke kleine verstoring heeft een grote impact en zorgt voor paniekreacties. Nu is het weer de Nord Stream 1 die voor onzekerheid zorgt. Gaat ze terug open na het onderhoud? En gaan we minder gas krijgen van Poetin?”, zegt energie-expert Luc Demeyere van energiemakelaar Enbro.

Wanneer bereiken de prijzen een plafond?

“Wie zal het zeggen? Ik denk eerlijk gezegd dat er geen plafond meer is of komt. Het is al sinds december dat de prijzen ongekende hoogtes bereiken. En altijd zijn er nieuwe oorzaken zodat de prijzen door het dak gaan. Er moet een einde komen aan die speculaties en paniekreacties. Maar wie daar moet voor zorgen, daar moet ik je helaas het antwoord schuldig blijven.”

Moeten we vrezen voor de winter?

“Voor de prijzen, alleszins. De gasvoorraden zijn nochtans, ondanks de oorlog en alle andere doemscenario’s, op dit moment groter dan in dezelfde periode vorig jaar. Maar als straks de eerste berichten opduiken dat we een strenge winter mogen verwachten, slaat de angst toch weer toe. Met de gekende gevolgen”, zegt Luc Demeyere.

Volgens premier Alexander De Croo gaan niet alleen de komende maanden een grote uitdaging worden, maar “de komende vijf à tien winters gaat het moeilijk zijn”, klonk het weinig hoopgevend.