Weervoorspellers in Hongarije ontslagen na fout weerbericht op nationale feestdag 

Op zaterdagavond stond in Boedapest "Europa's grootste vuurwerkspektakel" gepland, ter gelegenheid van de nationale feestdag. Meer dan 40.000 stukken vuurwerk ter waarde van miljoenen euro's stonden opgesteld op 240 punten langs de oevers van de Donau. Er werden tot 2 miljoen toeschouwers verwacht voor de feestelijkheden. 

Volgens de oppositie was het vuurwerk een verkwisting van overheidsgeld en totaal misplaatst in een tijd waarin de Hongaren worstelen met stijgende prijzen en er een oorlog woedt in buurland Oekraïne. Een petitie om het vuurwerk te schrappen telde bijna 200.000 handtekeningen, maar kreeg geen gehoor bij de regering. 

Maar 7 uur voor de eerste vuurpijl de lucht zou worden ingestuurd, annuleerde het organiserend comité het evenement en verplaatste het naar de week nadien. Dat gebeurde nadat de nationale weerdienst stormweer had voorspeld, met felle buien en kans op hagel. Volgens de meteorologen was er 80 procent kans dat de storm over de hoofdstad zou trekken. 

BELUISTER - Correspondent in Hongarije Stefan Bos vertelt het verhaal in "de Ochtend":

Maar op het laatste moment veranderde de regenstorm van koers en trok over het oosten van Hongarije. In Boedapest bleef alles rustig en verroerde er nauwelijks een blad. De reactie in de regeringsgezinde pers was vernietigend: volgens de online krant Origo had de weerdienst "misleidende informatie verspreid over het weer waardoor het organiserend comité op het verkeerde been werd gezet."  

Op hun Facebook-pagina verontschuldigden de meteorologen zich. Aan de hand van de weerkaarten van zaterdag probeerden ze uit te leggen waarom de voorspelde storm er niet was gekomen. "Helaas hoort er een factor van onzekerheid bij ons beroep en we hebben ook geprobeerd om dat te communiceren. We verontschuldigen ons voor het ongemak!".  

Maar gisteren werden Kornélia Radics, het hoofd van de Hongaarse meteorologische dienst en Gyula Horvath, haar plaatsvervanger, ontslagen. De Hongaarse minister van Technologie en Industrie László Palkovic gaf officieel geen reden voor het ontslag, maar niemand twijfelt eraan dat de foute voorspelling op de nationale feestdag de aanleiding is.

Het leverde meteen bittere commentaren op vanuit de oppositie. Parlementslid en activist András Fekete-Gyor merkte op: "Ze werden ontslagen omdat ze niet het gewenste weer konden produceren. Nee, dit is geen Centraal-Aziatische dictatuur, dit is het Hongarije van de Fidesz-partij." Fidesz is de partij van premier Viktor Orbán, onder wiens bewind de democratie in Hongarije de voorbije jaren sterk is uitgehold. 

Op dinsdag vroeg de meteorologische dienst dat het ontslag van de 2 cheffen ongedaan zou worden gemaakt. Volgens het agentschap is er enorme druk uitgeoefend op zijn medewerkers door mensen "die het wetenschappelijke feit negeren dat weersvoorspellingen nu eenmaal onzeker zijn." Ondanks die politieke druk "hebben onze medewerkers naar hun best vermogen gehandeld en zijn ze niet verantwoordelijk voor de eventuele schade", aldus de weerdienst. 

In 2006 kwamen in de Hongaarse hoofdstad nog 5 toeschouwers om het leven tijdens een zware storm op de nationale feestdag. Mensen werden vertrappeld toen er paniek uitbrak in de massa die was verzameld op de oevers van de Donau. Meer dan 300 mensen raakten gewond, onder andere door omvallende bomen. Sindsdien beslist de overheid op basis van het weerbericht of het vuurwerkspektakel kan doorgaan. 

Op de nationale feestdag op 20 augustus eren de Hongaren Stefanus I, de eerste koning van "het duizendjarige rijk" die het christendom naar Hongarije zou hebben gebracht en in 1038 heilig werd verklaard. Sinds Viktor Orbán aan de macht is, wordt die dag met extra veel luister gevierd en heeft het evenement opnieuw een religieuze dimensie gekregen. Het vuurwerk is nu verplaatst naar zaterdag 27 augustus.