Waarom de topman van het gemeenschapsonderwijs zich schromelijk vergist
De voorstellen van Koen Pelleriaux - topman van GO!, de koepel van het gemeenschapsonderwijs - om het lerarentekort aan te pakken, schieten bij veel leerkrachten in het verkeerde keelgat. Dat blijkt uit de vele reacties die we binnenkrijgen. We hebben er een opinietekst uitgekozen.
Koen Pelleriaux stelt in een interview een aantal maatregelen voor om het lerarentekort op te lossen. De maatregelen die hij voorstelt zullen dit tekort niet oplossen, maar de job van leerkracht volledig op de leest van een neoliberale samenleving schoeien. Dit zal niet alleen nefast zijn voor het welbevinden van leerkrachten, ook de onderwijspraktijk, het welbevinden van leerlingen en de kwaliteit van onderwijs zullen op een ongeziene manier aangetast worden.
Ik toon dit met vier argumenten aan.
1. Grote groep met kleine aandacht
Koen Pelleriaux wil grote groepen samenzetten voor klassikaal onderwijs om daarna leerlingen in kleine groepen te plaatsen voor coaching en oefeningen. Dit kan op een universitair niveau perfect werken, maar voor secundaire leerlingen verloopt het klassikaal onderwijs, het maken van oefeningen en het krijgen van coaching idealiter op een organische manier.
De concentratiespanne van leerlingen is ongeveer 10 minuten. Als 12- tot 18-jarigen 50 minuten lang in een grote groep (60 leerlingen) les krijgen, dan dragen ze zo goed als niets mee.
2. In welke klassen?
Puur praktisch is bovenstaand idee voor veel scholen niet te organiseren. Er zijn onvoldoende grote lokalen om 60 leerlingen te plaatsen, studierichtingen hebben andere vakken en andere leerplannen voor bv. Nederlands, wiskunde …
3. Onderwijs is geen bandwerk
Wat betreft het outsourcen van verbeterwerk: in het secundair onderwijs sluit de evaluatie bij de lesmomenten aan. Het is voor de verbeteraar niet evident om toetsen te verbeteren waarvan hij/zij de voorafgaande leerstof niet zelf gegeven heeft. Daarnaast moet de verbeteraar weet hebben van leerlingen met leer-, ontwikkelings-, en persoonlijkheidsstoornissen (dyscalculie, dyslexie, ASS, ADHD …).
Inclusief onderwijs staat in de Belgische grondwet ingeschreven én kwaliteitsvol inclusief onderwijs veronderstelt dat de leerkracht alles doet om de slaagkansen van iedere leerling zo maximaal mogelijk te maken. Dit kan niet als je de taken van de concrete lespraktijk opsplitst.
Onderwijs is geen bandwerk en het Fordisme (cf. bandwerk) invoeren is nefast voor de onderwijskwaliteit.
4. Speelplaats zorgt voor informeel contact
Toezicht op de speelplaats outsourcen klinkt misschien goed en concreet kan het de werkdruk van een leerkracht verlagen. Langs de andere kant mist de school ook een uniek moment waarin leerkracht en leerling op een informele manier bv. een conflict kunnen bijleggen, waarin er een motiverend woordje gesproken kan worden, …
Besluit?
Het onderliggende dedain waarmee de topman van GO! over (zorgende) leerkrachten spreekt, draagt niet bij tot een herwaardering van het leerkrachtenambt.
Ook het voor de klas plaatsen van een industrieel ingenieur uit de petrochemie zal hierin geen verandering brengen. Daarnaast valt het ook ten zeerste te betwijfelen of een industrieel ingenieur noodzakelijkerwijs de ambitie bij zijn leerlingen laat ontbranden. Of dit al dan niet gebeurt, zal niet van zijn/haar functie, maar van zijn/ haar persoonlijkheid afhangen.
De impliciete vooronderstelling dat leerkrachten geen ambitie kunnen aanwakkeren, is absoluut stuitend.
Tot slot: leerlingen zullen geprikkeld en uitgedaagd worden door gepassioneerde leerkrachten, die dag in dag uit met hun vak(ken) bezig zijn. Of deze leerkrachten inkomen belangrijk vinden en promotie willen maken, zal de leerlingen een zorg wezen.
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.