Ook Belgische industrie kreunt onder ongeziene energiecrisis: fabrieken liggen stil, facturen zijn tot 15 keer duurder

Jawel, ook vandaag zijn de prijzen voor gas en elektriciteit opnieuw door het dak gegaan. De stroomprijs is vandaag door het plafond van 700 euro per megawattuur geschoten en de prijs van een megawattuur aardgas bedroeg vandaag ruim 321 euro, 10 procent hoger nog dan de recordprijs van gisteren.

“Ook voor ons is het nieuw: zoveel records na elkaar, dat is ongezien”, zegt energietrader Matthias Detremmerie in het Radio 1-programma “De wereld vandaag”. Volgens energietrader ligt de zogenoemde day-aheadprijs voor elektriciteit in normale tijden in deze periode van het jaar gemiddeld rond de 55 euro per megawattuur en "in een duur jaar rond de 70 euro". Nu is dat dus het tienvoudige. Slik.

Net als u en ik slikken de Belgische bedrijven als de nieuwe energiefacturen op de mat vallen, want die explosief stijgende groothandelsprijzen worden natuurlijk doorgerekend naar de klant. 

“Wij worden vandaag geconfronteerd met een energiefactuur die 10 à 15 keer groter is dan in normale tijden”, zegt bedrijfsleider Bernard Hallemans aan VRT NWS. “Dat wil zeggen dat de factuur die wij vroeger per jaar betaalden nu maandelijks op onze tafel krijgen.”  

Als CEO van inoxproducent Aperam zag Hallemans zich wegens de torenhoge energieprijzen genoodzaakt om in te grijpen. De bedrijfsleiding heeft beslist om de metaalfabriek in Genk, waar meer dan 1.200 mensen werken, na de zomerstop nog niet op te starten.

“Wij bekijken de situatie van dag tot dag (...) Door de energieprijzen waarmee wij geconfronteerd worden, moeten we voortdurend beslissen of het nog zin heeft en zal hebben om verder te produceren”, vertelt Hallemans.

De stilstand heeft vanzelfsprekend gevolgen voor het personeel: “Een deel van het personeel zit vandaag gedwongen thuis, door economische werkloosheid. En als de situatie niet verandert, zal dat alleen maar verergeren.” Voor de eerstkomende maanden is het orderboek van Aperam nog gevuld, maar dat droogt heel snel op, stelt Hallemans vast. 

Hallemans ziet met lede ogen dat Aperam door de hoge energieprijzen uit de markt geprijsd wordt. “Met de huidige energieprijzen zijn wij niet meer concurrentieel, zowel tegenover invoer als tegenover een aantal andere Europese spelers uit landen waar de energieprijs lager is, ofwel door de energiemix ofwel door maatregelen die in die landen zijn getroffen, die consumenten en industrie beschermen en in België niet van toepassing zijn.”

De CEO hoopt daarom dat er op Europees vlak initiatieven worden genomen die de energieprijzen opnieuw gelijktrekken én die de prijzen op een aanvaardbaar niveau brengen ten opzichte van de energieprijzen elders ter wereld.

Eenzelfde verhaal is te horen bij kunstmestproducent Yara. Het Noorse bedrijf zal de productie in zijn fabriek in het Henegouwse Tertre vanaf half september stilleggen. Daar maken de fors gestegen gasprijzen de productie niet langer rendabel. 

Eerder had het bedrijf al fabrieken in Italië en Frankrijk tijdelijk stilgelegd. Nu volgen nog productieverminderingen in België en Nederland.

Voor het personeel  van Yara is er voorlopig geen impact: zij kunnen aan de slag blijven met behoud van hun loon. Ze zullen werken aan het onderhoud van de fabriek. Volgens de vakbondsman kunnen er wel gevolgen zijn voor de onderaannemers.

Ook bij de KMO’s is het schrikken van de nieuwe energiefacturen, zoals bij meubelmakerij en -lakkerij Kempa, in Herentals. “Onze gasfactuur gaat vanaf volgende maand over van een vast naar een variabel tarief”, zegt Chantal Geerts van de Kempische KMO. “Concreet betekent dat dat onze kosten voor aardgas verachtvoudigd zullen worden.” 

Volgens Geerts zit er daardoor niets anders op dan dat het bedrijf zijn verkoopprijzen zal moeten herbekijken en aanpassen, “want dergelijke kostenstijgingen zijn uiteraard niet ingecalculeerd in de prijzen die wij nu hanteren”.   

“Wij hopen dat de klanten dit nog verkocht zullen krijgen aan de eindconsument, maar dat is voor ons koffiedik kijken, omdat er alternatieven bestaan voor de producten die wij aanbieden. Voor ons is het dus afwachten hoe de markt zal reageren.” Hoe lang is dit houdbaar voor Kempa? “Gelukkig hebben we altijd een gezonde financiële buffer voorzien. Voorlopig loopt dat allemaal nog goed, maar dit kan niet blijven duren."