Met 1 september in zicht, kan schoolfactuur kopzorgen baren: welke kosten mag de school aanrekenen?

Nu het leven almaar duurder wordt, maken meer ouders zich zorgen of ze de schoolrekening nog wel zullen kunnen betalen - ook ouders die daar vroeger niet over piekerden. Dat blijkt uit een bevraging van de oudervereniging VCOV. 

Bij Stichting Pelicano, die kwetsbare kinderen ondersteunt, merken ze in bijna alle dossiers dat ouders de schoolrekeningen niet meer kunnen betalen. “Vooral afgelopen schooljaar merken we een enorme stijging van onbetaalde schoolfacturen”, zegt Christiaan Hoorne, directeur van Stichting Pelicano. “We verwachten dat deze situatie er komend schooljaar niet beter op wordt." Daarom is het misschien handig als ouder om te weten wat een school al dan niet mag aanrekenen. Hieronder vind je een overzicht.

Klik op de knoppen om rechtstreeks naar het onderwerp te gaan.

Voor het basisonderwijs geldt een maximumfactuur. Per kleuter kan je het komende schooljaar maximaal een factuur van 50 euro krijgen, voor leerlingen in het lager onderwijs mag dat 95 euro zijn. Over de zes leerjaren verspreid mogen lagere scholen je daarbovenop ook voor meerdaagse uitstappen zoals bos- en zeeklassen in totaal 480 euro aanrekenen.

Maar een school mag je niet zomaar het bedrag van de maximumfactuur aanrekenen. De factuur moet transparant zijn en mag je enkel kosten aanrekenen die je kind ook effectief gemaakt heeft.

• Daguitstappen zoals een sportdag, een museumbezoek, een toneelvoorstelling
• Zwemlessen zijn één schooljaar gratis. Voor andere schooljaren mag de school een bijdrage vragen. Die kosten moeten voor elke leerling gelijk zijn, of ze nu binnen of buiten de gemeente van het zwembad wonen.
• Specifieke materialen die een school belangrijk vindt maar die niet op de lijst met gratis basismaterialen staan zoals bijvoorbeeld een bepaald tijdschrift, een type map of een t-shirt voor de turnles

• Balpennen, kleurpotloden, leesboeken, schoolagenda’s, computers, hand- en werkboeken, atlassen, rekenmachines, …: er is een lijst met basismaterialen die een school gratis moet voorzien en waarvoor de school ook geen waarborg mag vragen. Ook voor een laptop mag een basisschool dus geen waarborg vragen. Want alles wat je kind nodig heeft om de eindtermen te kunnen halen, moet gratis zijn.
• Fotokopies
• De stijgende energieprijzen
• Een school mag geen inkomgeld vragen voor een schoolfeest of toneelvoorstelling waarvoor je kind tijdens de schooluren geoefend heeft.
• Een bijles van een leerkracht zodat je kind de eindtermen kan halen

• Drank en maaltijden
• Middagtoezicht
• Opvang voor of na de schooluren is betalend. Maar de opvang het kwartier voor en na het begin en einde van de lessen is wel gratis. Wanneer de schooldag eindigt met speeltijd, begint het kwartier pas na de speeltijd te tellen.
• Nieuwjaarsbrieven
• Een vergoeding voor fietsen als de school fietsen aanbiedt om mee op uitstap te gaan
• Een vrije gift: de school mag je vragen om extra geld te storten om de kosten te dekken of om ouders te helpen die het financieel moeilijker hebben. Maar zo’n bijdrage moet vrijwillig blijven.

De kosten in het secundair onderwijs lopen een stuk hoger op dan in het basisonderwijs. Maar die factuur mag geen verrassing zijn: als ouder moet je een duidelijk overzicht krijgen van de te verwachten kosten wanneer je het schoolreglement tekent. De schoolfactuur nadien moet duidelijk en transparant zijn. Een school moet ook altijd overleggen met de schoolraad hoe de factuur er zal uitzien. In die schoolraad zit ook een ouder. Scholen zijn verplicht om de kosten zo laag mogelijk te houden, maar een maximumfactuur is er niet. Er zijn wel beperkingen bij wat de school mag aanrekenen.

• Kosten voor kopies. De school mag je enkel kopies aanrekenen die effectief voor jouw tiener gemaakt zijn. Eenzelfde bedrag voor elke leerling op school kan dus niet. Als er weinig uitleg op de factuur staat, moet de school je een gedetailleerd overzicht kunnen bezorgen wanneer je daarnaar vraagt.
• Hand- en werkboeken
• Een bijdrage voor de huur, leasing, koop of huurkoop van een laptop
• Schooluitstappen zoals een theaterbezoek of sportdag
• Een bijdrage voor toezicht in de refter. Een bijdrage vragen voor de energiefactuur van de refter mag dan weer niet.
• Een bijdrage voor zwemlessen
  
• Een bijdrage voor een individueel muziekinstrument zoals een blokfluit. Maar een bijdrage voor die ene piano in het muzieklokaal mag dan weer niet.

• De stijgende energieprijzen zijn een uitdaging voor het schoolbudget maar scholen mogen energiekosten niet doorrekenen aan de ouders. Ook andere kosten voor onderhoud zijn voor de rekening van de school
• Kosten voor digitale platformen zoals Smartschool
• Kosten voor een leerlingenkaart. Een boete wanneer een leerling zijn of haar kaart verliest, mag dan weer wel.
• Kosten voor een speciaal rapportmapje

• Maaltijden op school
• Ongevallenverzekering
• Een andere kleur ringmap per schoolvak: je school mag dat aanbieden maar mag de aankoop via de school niet verplichten

Je kind mag nooit de dupe zijn van een onbetaalde schoolfactuur. Een school mag je kind dus bijvoorbeeld niet weigeren mee te nemen op een schooluitstap omdat je nog een bedrag aan de school moet betalen.

Sinds september 2019 moet je school het mogelijk maken om een factuur gespreid te betalen zodat je niet één grote som in één keer hoeft te betalen. Sommige scholen hebben daarnaast een solidariteitsfonds waarmee ze je financieel kunnen helpen als de rekening te hoog is.

Om gezinnen met een laag inkomen financieel te helpen, is er vanuit Vlaanderen ook een schooltoeslag. Die wordt automatisch toegekend. Bijna een half miljoen kinderen en jongeren kregen vorig schooljaar zo'n schooltoeslag.

Als je het niet eens bent met bepaalde kosten op je schoolfactuur of je vindt de factuur niet transparant, dan kan je een gesprek aanvragen op school. Je kan je bezorgdheden ook delen met de oudervertegenwoordiger in de schoolraad. Want in de schoolraad worden alle schoolkosten besproken. Als jullie binnen de school geen oplossing vinden, dan kan je met  vragen of klachten terecht bij de Commissie Zorgvuldig Bestuur.