In de strijd tegen Trumps Republikeinen durft zelfs New York niet op progressieve Democraten te gokken

Op de plek waar in 2011 Occupy Wall Street begon, het protest tegen de rijkste ‘1 procent’, lopen de meeste New Yorkers dinsdag het stembureau binnen voor een stem op iemand die al rijk was voordat hij dat woord kon uitspreken: Dan Goldman, erfgenaam van spijkerbroekenfabrikant Levi Strauss. Anders dan zijn progressieve rivalen is hij nog nooit een politieke vertegenwoordiger geweest, maar hij kon wel rond de 2 miljoen dollar uitgeven aan reclamespotjes. “Kan iemand Dan Goldman nog stoppen?”, kopte New York Magazine op zondag al.

Partijleden van drie verschillende districten in New York gingen deze week naar de stembus tijdens de Democratische voorverkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden. De stemming in New York werd door de landelijke partijleiding met spanning gevolgd. Sommige kiesdistricten in en rondom de stad zijn deze zomer zo hertekend dat Democraten niet meer verzekerd zijn van een zetel, en in november gedegen concurrentie hebben van een Republikein.

De partijtop schaarde zich daarom achter gematigde Democraten, en veel kiezers uiteindelijk ook. Het 75-jarige Congreslid Jerry Nadler won met gemak van zijn 37 jaar jongere uitdager Suraj Patel. De gematigde multimiljonair Dan Goldman (46) versloeg maar liefst drie jongere, progressieve rivalen. Sean Patrick Maloney (56) won van Alessandra Biaggi (36), een rijzende ster in de New Yorkse politiek die werd gesteund door het progressieve Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez.

Dat is opvallend, omdat New York te boek staat als de plek waar jonge politieke progressievelingen met weinig geld het kunnen winnen van machtige, rijke Democraten. “Vanavond heeft de mainstream gewonnen”, zei Maloney, nadat de uitslag bekend was geworden. “Het gezond verstand heeft gewonnen.” Hoe kan het dat, in de progressiefste stad van de Verenigde Staten, progressieve dertigers zo hard verliezen?

Impeachmentproces

De zon breekt dinsdag door de wolkenkrabbers van Wall Street. Op straat verraadt weinig hoe razend spannend deze week was voor de Democratische partij. De stad is nauwelijks met posters beplakt. Je struikelt in New York niet over de pamfletten, er zijn geen campagnemedewerkers die je op elke straathoek aanklampen. Het is rustig in de stad: omdat de kiesdistricten zijn hertekend, vielen de voorverkiezingen dit jaar in de zomervakantie.

Richard Guarasci (76) loopt met de pen nog in de hand het stembureau uit. Hij heeft ‘natuurlijk’ op Goldman gestemd. “Kijk, dit zijn heel woelige politieke tijden”, zegt hij. “Als de Republikeinen in november winnen, is dat gevaarlijk. We hebben politici nodig die zich daartegen kunnen wapenen, nu meer dan ooit!”

Dan Goldman behaalde een kwart van de stemmen in het zogeheten Tiende District, dat begint in de Upper West Side van Manhattan, slingert door het financiële district en dan een hap uit stadsdeel Brooklyn neemt. Hij brak uit het niets door in de politiek van New York, hij werd gesteund door The New York Times. Goldman leidde namelijk het eerste impeachmentproces tegen Donald Trump in 2019. De krant zei, net als veel kiezers die op hem stemmen, dat Goldmans ‘ervaring als openbaar aanklager’ de komende jaren ‘bijzonder waardevol kan zijn in het Huis van Afgevaardigden’.

Geen risico’s

“De schaduw van Trump hangt over deze verkiezingen in New York”, zegt Alan Abramowitz, politicoloog aan Emory Universiteit in de staat Georgia. “Democraten durven nu geen politieke risico’s te nemen. Ze willen politieke zwaargewichten die het kunnen opnemen tegen de Republikeinen.” Met alles wat de Democraten de komende jaren voor de boeg hebben, lijkt het alsof ze in New York zeggen: nu even geen tijd voor de progressieve dertigers. Ook elders in het land is dat het geval: 14 van de 22 Democratische voorverkiezingen werden gewonnen door een gematigde kandidaat, schreef de politieke nieuwssite Axios eind juli.

Democraten staan er niet goed voor in de peilingen, mogelijk verliezen ze in november hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Meer dan honderd door Trump gesteunde Republikeinen hebben in andere kiesdistricten voorverkiezingen gewonnen, ook mensen die nog steeds geloven dat Trump de presidentsverkiezingen van 2020 had moeten winnen. Uit vrees voor deze rechts-conservatieve wind in het Huis van Afgevaardigden, willen Democraten in New York zwevende kiezers kunnen overtuigen van een stem, en dat zijn vaker gematigde kiezers dan heel linkse kiezers.

Maar het verlies in New York betekent niet dat de progressieve flank in verval is geraakt, zegt Michael Kazin, historicus aan de Georgetown Universiteit, die boeken schrijft over de Democratische partij. In het district waar Dan Goldman won, had een progressief het kunnen winnen als er minder progressieve kandidaten waren geweest. “Sinds het succes van Bernie Sanders zijn de sociaal-democratische waarden juist steeds sterker genesteld in de Democratische partij”, zegt Kazin.

In 2011 beschouwde 39 procent van de Democraten zich als progressief, tien jaar later 51 procent – de rest ziet zichzelf als gematigd of conservatief. “Vooral de jongeren zijn veel progressiever en die groep wordt steeds groter.” Bovendien hebben zij invloed op beleid. Onder druk van progressieve krachten in de partij heeft president Joe Biden vorige week zijn handtekening gezet onder de grootste Amerikaanse klimaatinvestering ooit.

Lagere klassen

Het zijn dus echt de zorgen over de tussentijdse verkiezingen die de gematigde kandidaten in New York aan een verkiezingsoverwinning hebben geholpen. Ook kiezers die dinsdag niet op Goldman hebben gestemd, zoals Laura van Holt (42), denken dat Trump een van de redenen is dat deze gematigde kandidaat dit jaar in New York voor veel van haar partijgenoten toch de favoriet zal zijn.

Bij het stembureau nabij Wall Street loopt ze met een ‘I voted’-sticker het gebouw uit. Van Holt heeft gestemd op de progressieve Carlina Rivera, die vierde werd. Ze vindt dat vertegenwoordigers van districten zich vooral daarmee moeten bezighouden: het vertegenwoordigen van districten. Ze is bang dat de strategische stem op politici als Goldman niet in het voordeel zal zijn van New Yorkers in de lagere klassen. “Goed dat Goldman het proces tegen Trump heeft geleid, maar dat maakt hem nog geen goede volksvertegenwoordiger.”

Haar sticker laat ze nog even op haar kleding zitten, zegt Van Holt lachend: “Op sommige plekken krijg je dan gratis koffie.”