Wat stellen de verschillende partijen voor als maatregelen tegen de torenhoge energieprijzen?

De Vlaamse federale regeringspartijen Open Vld, Groen, Vooruit en CD&V benadrukken dat er al maatregelen zijn genomen in de strijd tegen de energiecrisis. In de eerste plaats is er de btw-verlaging voor gas- en elektriciteit naar 6 procent, en daarnaast is er onder meer de uitbreiding en verlenging van het sociaal tarief. Het lagere btw-tarief van 6 procent is intussen verlengd tot het einde van het jaar.

Alexander De Croo herhaalde verder vandaag nog eens dat zijn Vivaldiregering ervoor pleit om de energieprijzen op Europees niveau te bevriezen. Maar tot nu toe kon daar in Europa geen akkoord over worden gevonden. De Croo zei dat als het met de landen van de Europese Unie echt niet zou lukken om de prijzen te plafonneren, er dan andere opties moeten worden bekeken. Hij sluit daarbij niet uit dat België het dan maar zelf zou doen. Ook Groen is daar voorstander van, maar Vooruit vreest dan weer dat dat juridisch niet haalbaar is.

Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) wil op zijn beurt vermijden dat we zonder gas zouden komen te zitten, als wij als enige land de prijzen zouden aftoppen. De minister vindt het, net als de andere Vivaldipartijen, ook “hallucinant” dat er “woekerwinsten” worden gemaakt door energiebedrijven, terwijl de bevolking de energiefacturen nog nauwelijks, of zelfs niet meer, kan betalen.

Van Peteghem is niet tégen een bijdrage van de energiebedrijven die enorme overwinsten maken, ook al stond hij binnen de regering op de rem toen dat voorstel eerder al eens op tafel lag. Van Peteghem waarschuwt ervoor dat zo’n belasting op overwinsten juridisch niet vanzelfsprekend is. Maar vicepremier Petra De Sutter (Groen) zegt het voorstel alvast opnieuw op de regeringstafel te zullen leggen, en krijgt daarvoor de steun van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. Voor de juridische grond moet volgens Rousseau Europa zorgen.

Minister Van Peteghem bepleit vooral een fiscale hervorming zodat de mensen structureel op het einde van de maand netto meer gaan overhouden, zegt hij.

En dan zijn er nog de kerncentrales. Bedoeling is nog altijd om kernreactoren Doel 3 en Tihange 2 te sluiten, respectievelijk binnen een maand en in februari volgend jaar. Maar Open Vld wil dat de regering de mogelijkheid behoudt om de kernreactoren toch nog een rol te laten spelen in de toekomst. Dat zou betekenen dat er niets onomkeerbaars mag gebeuren tijdens de voorbereiding van de ontmanteling. De liberalen wijzen naar de evolutie van de elektriciteitsprijs in Europa als een van de criteria die volgens hen moeten worden meegenomen in de beoordeling om kerncentrales al dan niet te sluiten. Ook regeringspartijen Vooruit en CD&V willen alle opties openhouden. Alleen Groen zit op een andere lijn. Federaal minister van Energie, Tinne Van der Straeten (Groen), spreekt over “de twee scheurtjescentrales, die buiten het regeringsakkoord vallen”. Zij wil inzetten op hernieuwbare energie als structurele oplossing.

Het zal tot slot niet verbazen dat de federale regering ook naar de Vlaamse regering - zonder Vooruit en met N-VA - kijkt voor voorstellen om de energiecrisis het hoofd te bieden. Zo wil oppositiepartij Vooruit dat de Vlaamse regering meer heffingen haalt uit de facturen en ervoor zorgt dat niet alleen de rijken energiezuiniger kunnen leven.

N-VA, de grootste partij in de Vlaamse regering, is een notoir tegenstander van de sluiting van kerncentrales.