Nog geen zicht op nieuwe lanceerpoging voor nieuwe maanraket NASA na technische problemen

Dan toch geen lancering van Artemis 1 vandaag, de eerste testvlucht van NASA om over enkele jaren weer astronauten op de maan te zetten. Normaal gezien werd vandaag voor de eerste keer de nieuwe, krachtige maanraket SLS gelanceerd. Bovenop de raket zit het ruimteschip Orion, dat tijdens deze eerste testvlucht nog onbemand is, maar wel al tot op 100 kilometer van de maan zal vliegen. 

De lancering was voorzien voor de namiddag, tussen half 3 en half 5 Belgische tijd, van op de lanceerbasis Kennedy Space Center in Florida. Maar de voorbereidingen verliepen al de hele dag allesbehalve vlekkeloos.

De lancering liep vanmorgen vroeg al een uur vertraging op door de slechte weersomstandigheden ter plaatse. Bij het vullen van de raket met brandstof werd vanmorgen ook een klein lek vastgesteld. Dat probleem kon snel worden opgelost waardoor bijna volledig werd volgetankt.

Rond de middag werd dan een nieuw, groter probleem vastgesteld met één van de raketmotoren. De motor raakte niet op de gewenste lage temperatuur, essentieel om te kunnen lanceren. De aftelklok werd stopgezet en er werd nog meer dan twee uur gezocht naar een oplossing, maar rond 14.40 uur besliste NASA om de lancering vandaag volledig te schrappen. 

"Dit hoort erbij. We lanceren niet tot alles juist zit", reageert NASA-directeur Bill Nelson. "Dit bewijst hoe complex het hele systeem is." Ongeveer 200.000 bezoekers die naar Cape Canaveral in Florida waren afgezakt, moeten teleurgesteld naar huis. 

Het probleem is opgetreden in een fase voor de lancering die NASA nooit eerder getest heeft. "Er zijn wel tests geweest, zogenoemde wet dress rehearsals, maar er is toen een ander probleem opgetreden", zegt Koen Wauters van onze wetenschapsredactie. "Ze hebben die test toen moeten stilleggen, waardoor ze niet meer tot deze fase geraakt zijn."

Vrijdag 2 september is in theorie de eerstvolgende mogelijke lanceerdatum. Maar het is nog niet duidelijk of NASA tegen dan de technische problemen opgelost krijgt. In een persconferentie vanavond heeft NASA gemeld dat het team pas morgen de data verder gaat analyseren, om de gevolgen te kunnen inschatten.

De bouw van de nieuwe SLS-raket verloopt al jaren moeizaam. Het hele project heeft jaren vertraging opgelopen, de oorspronkelijke lanceerdatum was eind 2016. Maar ook het kostenplaatje is doorheen de jaren opgelopen tot meer dan 20 miljard dollar tegenover de aanvankelijke schatting van 6 tot 7 miljard.

"Men gebruikt heel oude technologie", zegt ruimtevaartexpert Nancy Vermeulen in "De wereld vandaag" op Radio 1. "De raketmotoren bijvoorbeeld zijn gerecupereerde motoren van de spaceshuttles (het ruimteschip van NASA uit de jaren '80, '90 en begin jaren 2000, red.). Dat kost misschien allemaal wel meer tijd en geld dan iets nieuws te ontwikkelen zoals bijvoorbeeld SpaceX dat doet."

SpaceX, het ruimtebedrijf van Elon Musk, is intussen ook bezig aan een nieuwe, nog krachtigere raket: Starship. Ruimtevaartexperten verwachten dat Starship de verouderde en dure SLS-raketten over enkele jaren al kan overtreffen. De eerste testvlucht van Starship, een vlucht rond de aarde, wordt de komende maanden verwacht.