10 tips om te besparen op uw ziektekosten

Als u naar een arts of tandarts gaat, als u een beroep doet op een kinesitherapeut, een verpleegkundige of een logopedist, ..., dan betaalt het ziekenfonds (mutualiteit) een deel terug van de kosten die u heeft betaald. Het is dus belangrijk dat u correct bent aangesloten bij een ziekenfonds naar keuze. In België is dit wettelijk verplicht. Zodra u een eigen inkomen heeft (bv. loon of werkloosheidsuitkering), als zelfstandige begint of de leeftijd van 25 jaar bereikt, valt u niet meer onder het ziekenfonds van uw ouders en moet u onder uw eigen naam aansluiten bij een ziekenfonds. U kiest een ziekenfonds naar keuze:

• christelijke mutualiteit 
• neutraal ziekenfonds
• socialistische mutualiteit
• liberale mutualiteit
• onafhankelijk ziekenfonds
• hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering
• Railcare (enkel voor personeelsleden van de NMBS)

Alle ziekenfondsen bieden dezelfde wettelijke terugbetalingen. Enkel de extra voordelen (bv. orthodontie, reizen, oogarts, psychotherapie, ...) kunnen verschillen tussen de ziekenfondsen. De keuze voor een bepaald ziekenfonds is heel persoonlijk. Goed om weten is dat u vrij bent om een mutualiteit te kiezen die nauw aansluit bij uw behoeften. U mag zelfs jaarlijks van instelling veranderen, bijvoorbeeld wanneer uw persoonlijke of familiale situatie wijzigt. 

Personen met een laag inkomen hebben recht op een hogere verzekeringstegemoetkoming ("Verhoogde Tegemoetkoming" = "VT"). Als u recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming, dan krijgt u meer (= verhoogd) terugbetaald en betaalt u dus uiteindelijk minder bij de dokter, de tandarts, de kinesist, de apotheek en in het ziekenhuis.

Hoe weet u nu of u recht hebt op verhoogde terugbetaling?
Neem uw ziekenfondsklever en controleer het getal in de linkerbenedenhoek. Als hier als laatste cijfer van de code een 1 staat, dan hebt u recht op VT. Staat er een 0, dan bent u een gewoon verzekerde en hebt u geen recht op VT.

Wat moet u doen om de verhoogde tegemoetkoming aan te vragen?
Het ziekenfonds ontvangt van de fiscus een signaal als u onder de inkomensgrens zit en dus vermoedelijk recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. U kan ook zelf de aanvraagprocedure starten als u denkt hier recht op te hebben wegens een laag inkomen. Enkele specifieke uitkeringen (bv. een leefloon) of hoedanigheden (bv. wees) geven automatisch recht op de verhoogde tegemoetkoming. Als u aan deze voorwaarde voldoet, hoeft u zelf niets te doen. Het ziekenfonds kent automatisch de verhoogde tegemoetkoming toe en bezorgt u nieuwe klevers met een aangepaste code.

Wil u zeker zijn van het tarief dat u betaalt aan een arts, kies dan voor een geconventioneerde arts. Die houdt zich aan de officiële tarieven, afgesproken tussen ziekenfondsen en artsen. U betaalt dan enkel het officiële tarief, zonder supplementen. Uw arts moet u informeren over zijn tariefafspaken (conventiestatuut) en hangt een affiche met deze informatie bij voorkeur aan de ingang van de praktijk en in de wachtkamer.

Is uw zorgverlener geconventioneerd en past hij de officiële tarieven toe? U kan dit zelf opzoeken op de website van het Riziv "een zorgverlener zoeken" of in applicaties van ziekenfondsen.

Via de "derdebetalersregeling" betaalt u uw dokter met de ziekenfondsklever en maar enkele euro's kleingeld. Het ziekenfonds betaalt het overige deel rechtstreeks aan de dokter. U kan gebruik maken van deze regeling als u recht hebt op verhoogde tegemoetkoming (dus als het derde cijfer onderaan links op uw ziekenfondsklever een 1 is).

Het Globaal Medisch Dossier (GMD) bevat al uw medische gegevens (operaties, chronische ziekten, lopende behandelingen, ...). Hiermee heeft uw vaste huisarts een volledig zicht op uw gezondheid. Hij kan beter beoordelen welke onderzoeken nodig of overbodig zijn en of de behandelingen op elkaar zijn afgestemd. Het GMD zelf is gratis, dus vraag er naar. U betaalt dan minder voor consultaties bij de vaste huisarts die uw GMD bijhoudt.

Als u een GMD heeft bij een huisarts en hij verwijst u door naar een specialist, dan betaalt u minder. Vraag hiervoor een verwijsbrief aan de huisarts en bezorg deze aan het ziekenfonds samen met het doktersbriefje van de specialist (getuigschrift voor verstrekte hulp).

In een wijkgezondheidscentrum betaalt u niets voor consultaties. Er kan jaarlijks wel een kleine administratieve bijdrage gevraagd worden. U vindt een wijkgezondheidscentrum in de buurt via www.vwgc.be.

De Gentse wijkgezondheidscentra bijvoorbeeld werken allemaal binnen het forfaitair systeem. Dit betekent dat u als patiënt niet betaalt voor de raadplegingen of huisbezoeken. Het wijkgezondheidscentrum ontvangt immers per ingeschreven patiënt maandelijks een vast bedrag van het ziekenfonds. Hierdoor moet u zelf financieel niets regelen. Opgelet: bij een huisarts, verpleegkundige of kinesist buiten het wijkgezondheidscentrum betaalt u dan de volledige prijs en krijgt u dus geen terugbetaling.

Voor heel wat geneesmiddelen bestaan er goedkopere alternatieven. Die zijn net zo goed. Door te kiezen voor goedkopere geneesmiddelen, bespaart u heel wat. Neem zelf het initiatief en vraag naar het goedkoopste geneesmiddel bij uw arts of apotheker.

Een generisch geneesmiddel (kopie van een origineel merkgeneesmiddel) heeft dezelfde werkzame stoffen als het originele merkgeneesmiddel, maar is minstens 31 procent goedkoper. Vraag uw huisarts om geneesmiddelen voor te schrijven op stofnaam. De apotheker zal u dan het goedkoopste geneesmiddel geven.

Met de zoekmodule van verschillende ziekenfondsen kan u zelf op zoek gaan naar een goedkoper alternatief voor uw huidig geneesmiddel.

Bijvoorbeeld:

• CM: Vergelijk prijs geneesmiddelen
• Bond Moyson: Goedkoopste geneesmiddel

Een tweepersoons- of gemeenschappelijke kamer is het goedkoopst bij een hospitalisatie. Op deze kamers mogen geen extra kamersupplementen aangerekend worden en mogen specialisten geen ereloonsupplementen aanrekenen (behalve niet-geconventioneerde artsen bij een dagopname).

Ongeveer twee maanden na uw opname ontvangt u de ziekenhuisfactuur. Wanneer u de factuur ontvangt, neem dan de tijd om ze te controleren: stemt het aangerekende kamertype overeen met de keuze die u hebt gemaakt? Werd het voorschot afgetrokken van het bedrag van de factuur? Kijk de factuur goed na voor u ze betaalt of laat dit controleren door uw ziekenfonds als u iets niet begrijpt. Indien u vaststelt dat de factuur niet overeenstemt met de verleende verstrekkingen, reageer dan onmiddellijk en altijd schriftelijk.

Ga alleen naar de spoeddienst als uw huisarts u doorverwijst of bij dringende medische verzorging (dringend ziekenvervoer 112). Gaat u toch op eigen initiatief naar de spoeddienst, dan betaalt u meer.

Jaarlijks verblijven veel Belgen in het ziekenhuis. Zelfs voor een korte periode kunnen de kosten daarvoor hoog oplopen. Gelukkig wordt een deel van de kosten terugbetaald door uw ziekenfonds of door de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (zie tip 1).

Maar die dekking is niet volledig. De te betalen supplementen kunnen hoog oplopen als u bv. in een eenpersoonskamer ligt. Hier kan de hospitalisatieverzekering tussenkomen om het bedrag dat u uiteindelijk zelf moet betalen te beperken. De hospitalisatieverzekering vormt een aanvulling op de verplichte verzekering gezondheidszorg. Het is dus een vrije keuze of u die extra verzekering al dan niet neemt. Een hospitalisatieverzekering wordt niet alleen door verzekeringsmaatschappijen, maar ook door ziekenfondsen aangeboden.

De individuele hospitalisatieverzekering wordt rechtstreeks afgesloten, dus niet via de werkgever. Als u een hospitalisatieverzekering wil afsluiten bij een verzekeraar of een ziekenfonds, moet u vooraf een aantal vragen over uw gezondheidstoestand beantwoorden, meestal in de vorm van een medische vragenlijst.

De collectieve hospitalisatieverzekering wordt niet door ziekenfondsen, maar enkel door verzekeraars aangeboden. Het gaat om een verzekering die een werkgever afsluit voor zijn werknemers. Het contract is dus aan een beroepsactiviteit gebonden. De werkgever betaalt de verzekeringspremie en vraagt eventueel een bijdrage aan de werknemer. U hoeft daarvoor niets speciaals te doen: u bent sowieso gedekt door de hospitalisatieverzekering die uw werkgever afsloot, een mooi extralegaal voordeel.

Ga na onder welke voorwaarden u gedekt bent. Sommige verzekeraars of ziekenfondsen vergoeden pas nadat u een nacht in het ziekenhuis hebt doorgebracht. Anderen komen ook tussen voor "dagkliniek" (ziekenhuisbezoek beperkt zich tot één dag). Weeg een lagere premie altijd af tegen het bedrag van de franchise waarvoor u opdraait.  

Bekijk hier alle deelnemende organisaties aan De Dag van de Zorg op zondag 19 maart.