‘Wij betalen niet’-campagne roept ook bij ons op om elektriciteitsfactuur niet meer te betalen

De campagne roept burgers op om hun elektriciteitsfactuur niet langer te betalen, en zich te verenigen met buren en vrienden, om “samen het afsluiten van meters te verhinderen”. De beweging, die beweert onafhankelijk en politiek ongebonden te zijn, stelt naast de betaalstaking ook een eisenpakket voor om de stijgende energieprijzen te bedwingen. Het onmiddellijk beëindigen van de oorlog in Oekraïne en de Russische sancties is daar één van.

‘Wij betalen niet’ eist verder ook nog de onmiddellijke bevriezing van de prijzen, een verbod op woekerwinsten, een crisisbelasting voor de energiesector, een verlaging van de btw op gas en elektriciteit tot 0 procent en de nationalisering van de energiesector. “Fossiele brandstoffen behoren toe aan de planeet, niet aan bedrijven”, klinkt het. “We moeten samen democratisch beslissen over welke energie we hoe gebruiken. Niet voor de winst.”

“Wij starten een onafhankelijke burgerbeweging”, klinkt het verder in hun pamflet. “Alleen als we ons als burgers samen verzetten tegen deze waanzin, komen we de winter door. Solidair dus. We verhinderen dat mensen in de kou komen te zitten en we voeren actie tegen de energiereuzen en de politiek.”

Peter Terryn, een van de initiatiefnemers achter de campagne, legt uit dat de campagne er komt omdat hij het vertrouwen in de regering om de energiecrisis op te lossen is verloren. “Een eenmalige korting van zo’n 700 euro, zoals nu wordt beloofd (een Europees prijsplafond zou voor een gemiddeld gezin een besparing van 770 euro per jaar kunnen betekenen, berekende het kabinet van minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen), red.) is niet voldoende. Mensen zitten met veel hogere facturen die ze niet kunnen betalen”, klinkt het.

Sinds de lancering van de website op dinsdagochtend hebben volgens Terryn al enkele honderden mensen zich ingeschreven op de nieuwsbrief. “Het gaat erg snel. De campagne is nog maar net van start gegaan, maar we mikken erop om net als in het Verenigd Koninkrijk op 1 oktober te beginnen met de betaalstaking.”

De initiatiefnemers hopen in de komende weken mensen lokaal te verenigen om samen de stijgende energieprijzen tegen te gaan. Terryn vreest ook niet dat de betaalstaking mensen nog dieper in de put zal duwen, bijvoorbeeld door extra herinneringskosten bovenop de al hoge facturen. “Heel veel mensen kunnen gewoon niet betalen. We roepen hen enkel op om zich te melden en te verenigen.”

Woensdag komt het Overlegcomité voor de eerste keer samen over de energiecrisis. Concrete maatregelen moeten we volgens een regeringsbron echter niet meteen verwachten. “Als er al een magische oplossing was, dan hadden we die al lang beslist.” De federale regering kijkt bovendien nadrukkelijk naar Europa. Daar zou een prijsplafond op gas beslist moeten worden, opperden premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) afgelopen weekend unisono, in combinatie met de loskoppeling van de elektriciteits- en de gasprijzen. De recordprijzen voor aardgas zetten immers via de gasgestookte centrales een turbo op de stroomprijzen.

Toch kijken sommigen ook nadrukkelijk naar de federale regering voor extra steun. Het uitgebreid sociaal tarief voor energie werd eerder al verlengd tot eind dit jaar, maar de Gezinsbond vraagt een verdere uitbreiding van het tarief en een verlenging van het verlaagd btw-tarief op gas en elektriciteit. Ook de industriële grootverbruikers vragen maatregelen: als de gasprijzen op het huidige niveau blijven of verder stijgen, zullen bepaalde bedrijven onvermijdelijk moeten overgaan tot een productiestop.