“Wij krijgen schrijnende mails en telefoons van ouders die een plaats zoeken voor hun kind”, zegt Saskia Vandereyken, directeur van buitengewone basisschool Katrinahof in Antwerpen. “Er staan 159 kleuters op de wachtlijst en 90 kinderen voor de lagere school, terwijl we maar plaats hebben voor 112 kinderen. Gezinssituaties worden ontwricht. Sommige ouders kunnen niet gaan werken of kinderen moeten veel vroeger met de bus vertrekken om naar een andere school voor gewoon of buitengewoon onderwijs te gaan een eind verderop.”

Eén dag voor 1 september staan er opnieuw honderden kinderen op de wachtlijst voor een plekje in het buitengewoon onderwijs. In Antwerpen – waar het probleem al jaren acuut is – gaat het om 460 kinderen in het basisonderwijs en 197 in het secundair.

In de meeste gevallen moeten die kinderen noodgedwongen in het gewoon onderwijs blijven waar ze niet de nodige zorgen krijgen, of zitten ze in het verkeerde type van het buitengewoon onderwijs. “Er is geen vrijheid van onderwijs: ouders moeten nemen wat er is, als er al iets is”, zegt Vandereyken. “Bovendien is het gebrek aan de juiste ondersteuning bijzonder nefast voor de ontwikkeling van die kinderen.”

Concrete cijfers van hoeveel kinderen echt nergens terechtkunnen zijn er nog niet, maar vorig schooljaar ging het ook al om enkele tientallen. “We gaan ervan uit dat er ook dit schooljaar kinderen in dat schuitje zullen zitten”, zegt Ilse De Volder, voorzitter van het Lokaal Overlegplatform (LOP) in Antwerpen. “Er zijn alleen maar kinderen bijgekomen die geen plek vinden in het buitengewoon onderwijs.”

Geen schot in de zaak

De sector trekt al enkele jaren aan de alarmbel, en toch lijkt er maar geen schot te komen in de zaak. Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) investeerde al fors voor bijkomende plekken in het buitengewoon onderwijs, maar de grootste brok gaat naar nieuwbouwprojecten op de langere termijn. Op korte termijn blijkt het vanwege regelgeving of plaatsgebrek in de Antwerpse binnenstad bijna onmogelijk om snel een oplossing te bieden.

“Er moet een structurele oplossing komen en ik kijk naar Vlaanderen”, zegt Antwerps onderwijsschepen Jinnih Beels (Vooruit). “Wij hebben al honderdduizenden euro’s vrijgemaakt, maar de kernbevoegdheid van onderwijs zit bij Vlaanderen.”