Wat is overwinst? En worden energieproducenten rijk op de kap van de bevolking? Vier vragen aan econoom Paul D’Hoore

“Als je wil weten wat het begrip overwinst betekent, moet je het vragen aan wie het woord gebruikt: politici. Maar voorlopig heb ik nog niemand concreet horen zeggen wat dit betekent. Het is geen economisch of juridisch begrip, maar wel een taalkundige vondst. Het is ook voor interpretatie vatbaar, want wanneer is winst te veel? Dat ligt heel gevoelig bij de bevolking. Als iedereen veel meer moet betalen voor energie, zie je met leden ogen aan dat er bedrijven zijn die me de verkoop van dit product nu winst maken.”

“Eerst en vooral moeten we weten dat de prijs van elektriciteit gekoppeld is aan de prijs van gas en daarnaast moeten we weten dat we in Europa nog veel beroep doen op gascentrales. De elektriciteit uit gas is veel duurder geworden, maar die uit wind bijvoorbeeld niet. Je hebt een enorm verschil tussen wat je verdient als producent met een gascentrale of met een windturbine.”

“In België worden er vooral vragen gesteld over Engie. Wij kennen Engie van de kerncentrales, maar Engie heeft enkel in ons land zulke centrales, in andere landen gaat het over gascentrales en zonne- en windenergie. Binnen dat bedrijf heb je elektriciteit waar ze veel op verdienen, maar andere plekken waar ze veel minder verdienen. Veel producenten zoals Engie hebben ook geïnvesteerd de voorbije jaren en hebben leningen aangegaan, dus is het niet eenvoudig om te zeggen dat de winsten nu te sterk zijn. Het is geen eenduidig plaatje. Engie’s halfjaarresultaten waren inderdaad heel goed, maar nu zegt de regering om de kerncentrale langer open te houden en dat kost miljarden. Dus kan het zijn dat hun winst het volgende jaar al een stuk lager ligt.”

Bekijk ook:

“Ook hier is het een heel gevarieerd speelveld. Alles wat Electrabel verkoopt, wekken ze zelf op via Engie. Maar andere leveranciers moeten dat kopen bij producenten. Aangezien energie zo duur is, kan het zijn dat die leveranciers geen heel grote winsten boeken. We zagen ook eind vorig jaar dat enkele leveranciers overkop gingen. Het blijft wel vingerdik kijken, want alle contracten tussen leveranciers en producenten zijn geheim. Niemand van de buitenwereld kent het totale plaatje.”

“De bevolking wordt onrustig, want ze moeten veel betalen voor elektriciteit. Wat doet de bevolking dan? Ze kijken naar de politiek. De politiek kijkt dan naar de bedrijven die veel winst maken. Gisteren noemden we het nog overwinst wat die bedrijven maakten, nu gaat het al om een ‘repartitiebijdrage’. Het nieuw begrip is neutraler, want een “bijdrage” klinkt vrijwillig. Al is dat het natuurlijk niet.

Met die nieuwe term komen we ook geen stap dichter bij de oplossing. Het is vooral een verhaal dat ons land niet alleen kan oplossen, want dit moet internationaal besproken worden. De oplossing zal uit Europa moeten komen. Een bijdrage van energieproducenten zal een deel oplossen, maar dan zullen er duidelijke afspraken moeten worden gemaakt.”

Bekijk ook:

Lees ook:

De vijf hindernissen op weg naar een nucleaire deal met Engie

Hoge energieprijzen: “Zelfs middenklasse gezinnen geven nu dure zaken in pand om schoolspullen te kunnen kopen”