OVERZICHT. Dit heeft het Overlegcomité beslist om de energiecrisis aan te pakken

Armoede-expert: “Een maat voor niets”

“Een maat voor niets”, noemt armoede-expert Wim Van Lancker het Overlegcomité. “Eigenlijk heb ik vooral dingen gehoord die we al wisten. Het sociaal tarief en de btw-verlaging op gas en elektriciteit worden verlengd. Dat is een goede zaak, maar dat wisten we al. Daarenboven is de verlenging redelijk kort, tot eind maart. Dan geef je de bevolking geen zekerheid. De verlaagde accijnzen op brandstof en stookolie zijn dan weer maatregelen die niet erg doeltreffend zijn. Dat gaat heel veel geld kosten dat breed uitgesmeerd wordt over de hele bevolking. Dat is geen gerichte maatregel om zij die het moeilijk hebben te helpen. Het zijn de grootverbruikers die je hiermee ondersteunt.”

Van Lancker merkt op dat er ook heel weinig concrete maatregelen uit de bus kwamen. “Ik mis een concreet stappenplan. Hoe ga je de kwetsbare helpen en hoe ga je hen ondersteunen tot het niet meer nodig is?”

Ook vanuit Vlaanderen beweegt er weinig. “Ik hoor iets over renovatiepremies maar dat gaat de armsten niet helpen hoor, dan moet je een bepaald bedrag nog steeds zelf voorschieten. Er zijn andere instrumenten nodig.”

Dat zegt ook Joy Verstichele van het Vlaams Huurdersplatform. “De woonkost blijft ondertussen gewoon toenemen. Huurders, vaak de mensen met de laagste inkomens, worden weer helemaal vergeten. Nochtans zijn er echt maatregelen nodig. Federaal kan de fiscaliteit aangepast worden maar ook op Vlaams niveau zijn er huurtoelages die de huurder kunnen versterken.”

Febelfin: “We gaan zeker in overleg”

Bankenfederatie Febelfin neemt er akte van dat de regering aankondigt in gesprek te zullen gaan met de financiële sector, met de vraag om mensen die het financieel moeilijk hebben uitstel van betaling te geven voor hun hypothecaire lening en in meer voordelige groene leningen te voorzien om goedkoper warmtepompen, zonnepanelen en andere duurzame investeringen zoals isolatie te kunnen doen.

“We gaan zeker in overleg”, zegt Febelfin-CEO Karel Baert. “Want we zijn natuurlijk bezorgd om de hoge energieprijzen en de gevolgen ervan voor gezinnen en bedrijven. Net als tijdens de coronacrisis zullen we onze verantwoordelijkheid nemen, maar niet noodzakelijk met dezelfde instrumenten als toen.” Baert werpt op dat de banken op dit ogenblik nog geen vermindering zien van de terugbetalingscapaciteit van mensen op hun lening. “Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat daar geen verandering in zal komen in de komende tijd.” Inhoudelijk wenste hij nog niet in te gaan op de voorstellen van de regering. “Maar we gaan ze grondig bekijken en dan in overleg gaan.”

Voka: “Concrete steunmaatregelen ontbreken”

Ook met de bedrijvensector gaan de regeringen in ons land om de tafel zitten, zo besliste het Overlegcomité woensdag. Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, hoopt dat daar zo snel mogelijk steun uit voortkomt voor bedrijven. “Voorlopig ontbreken de concrete steunmaatregelen die onze bedrijven overeind moeten houden in deze extreem moeilijke tijden. Die steunmaatregelen voor bedrijven moeten er zo snel als mogelijk komen om het Europese gelijke speelveld te garanderen.”

Voka zegt naar de Vlaamse regering te kijken “om het Europese steunkader in Vlaanderen uit te werken”. “Tegelijk moet België er op Europees niveau voor pleiten om op zeer korte termijn in te grijpen om de irrationele prijzenspiraal een halt toe te roepen”, zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens. “Onze beleidsmakers mogen geen moment meer talmen met de noodzakelijke beslissingen en de uitvoering ervan. Ons economisch weefsel is momenteel kwetsbaar en dient ten allen prijze beschermd te worden.”

Unizo: “Tijd om te handelen”

“Het is goed dat er snel overleg komt met de werkgeversorganisaties, maar het is nu tijd om te handelen”, zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van Unizo, over het overleg met de sector dat premier De Croo aankondigde. “De uitwerking van een steunmechanisme voor ondernemers in nood en de verlaging van de accijnzen voor bedrijven zijn zaken die zeer snel kunnen gebeuren. We begrijpen dat er geen mirakelmaatregelen zijn, maar onze ondernemers hebben op dit moment nood aan concrete houvast dat er steun op komst is. We kijken uit naar overleg, maar woorden moeten snel daden worden.”

Uit een recente bevraging van Unizo blijkt dat slechts 7 procent van de ondernemers erin slaagt de stijgende kosten door te rekenen en liefst een kwart het jaar nu al verlieslatend zal afsluiten. Bovendien moet het ergste nog komen, want momenteel heeft bijna de helft van de bedrijven nog een vast elektriciteitscontract.

Unizo eist daarom op zeer korte termijn “gerichte steun voor bedrijven in moeilijkheden”. “We vragen de Vlaamse regering om hiervoor het Europees crisiskader snel om te zetten in een ondersteunsysteem op regionaal niveau. Dit zal voor veel ondernemers het verschil betekenen tussen failliet gaan of overleven”, zegt Van Assche. Hij vraagt ook om de bijzondere accijns op elektriciteit op het Europees minimum te zetten, om een energie-investeringsaftrek van 45,5 procent voor investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen en duurzame energie door ondernemingen en - voor bedrijven die op korte termijn in moeilijkheden komen - om een soepel systeem van tijdelijke werkloosheid.