De familie van Vandecasteele kreeg eerder deze week plots een oproep via Whatsapp van een onbekend nummer. Het was de voormalige humanitaire werker zelf die enkele minuten lang op het scherm verscheen. Al sinds 24 februari zit de veertiger vast in een Iraanse cel. Het was nog maar de tweede keer dat hij contact had met zijn familie sinds zijn arrestatie.

‘Mentaal zit hij er bijna helemaal door. Dat heeft hij zelf verteld’, zegt Olivier Van Steirtegem, een goede vriend die het woord voert voor de familie. ‘Over die mededeling maken we ons grote zorgen. Want hij is iemand die wel tegen een stootje kan. Vergeet niet dat hij nog in Kaboel gewoond heeft.’

Vandecasteele zit opgesloten in een kelder van de gevangenis, zonder ramen. Er is alleen een gat voorzien voor isolatie. Onder meer zijn nagels vallen uit. ‘Vooral de onwetendheid knaagt aan hem. Hij vroeg hoe lang hij daar nog moest blijven. Niemand had daar een antwoord op. Maar het zal nog maanden zijn, werd hem verteld. Daarop is hij in huilen uitgebarsten’, aldus Van Steirtegem.

• Olivier Vandecasteele wou terug naar Iran, tegen het reisadvies in

De familie weet niet goed in welke gevangenis Vandecasteele nu verblijft. Hij zou zich eerst in de Evin-gevangenis in Teheran bevonden hebben, maar daar is nu geen zekerheid meer over.

Er is verder geen weet van bepaalde juridische procedures in Iran tegen hem. Vrienden en familie vragen zich tot op vandaag af waarom hij precies gevangen zit. Eerder werd al wel gezegd dat hij beschuldigd zou zijn van spionage. Een beschuldiging die volgens federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) niet op feiten berust.

Zijn familie en vrienden vragen de Iraanse autoriteiten om zich terughoudend en evenwichtig op te stellen in de manier waarop Vandecasteele behandeld wordt. Dat houdt onder meer in dat hij vrijgelaten wordt uit eenzame opsluiting, dat hij een cel krijgt met een raam en dat er regelmatig contact kan zijn met ons land. Daarnaast is er ook de vraag tot toegang naar advocaten van zijn keuze. Maar bovenal willen ze zijn vrijlating.

België en Iran zijn al langer overeengekomen om gevangenen over te kunnen brengen. Op die manier wil het land de in België veroordeelde terrorist Assadollah Assadi terugkrijgen. Vandecasteele is mogelijk gevang genomen als pasmunt. Maar de Iraanse verzetsbeweging NCRI verzet zich juridisch tegen een overbrenging. Tegen eind deze maand zou een rechter zich in ons land hierover uitspreken. Van Steirtegem: ‘Maar we vrezen dat het een procedureslag zal worden.’