Levensverhalen van Jean Blaute en Bono of de nieuwe roman van Orhan Pamuk: ontdek onze leestips voor het najaar van 22

In september herbegint niet alleen schooljaar; het doek gaat op voor het cultuurseizoen én de herfst is ook het hoogseizoen voor nieuwe boeken. Een greep uit de papieren najaarscollectie.  

Net uit: "Half leven", debuutroman van Aya Sabi. Een familiekroniek over verbinding en vervreemding over generaties heen, van Marokko tot de Lage Landen. Aya Sabi publiceerde eerder al de verhalenbundel "Verkruimeld land" en ze is ook bekend als columniste.

Ook net verschenen is "De gebeurtenis", de tiende roman van Peter Terrin. Over Juliette, een alleenstaande vrouw van middelbare leeftijd en een hoogbejaarde, blinde schrijver die zijn boeken aan haar dicteert. Na zijn dood laat hij zijn verzameling eerste drukken en een memorystick na aan Juliette en niet aan zijn jonge vrouw.

"Wij", "Winst", "Wil", "Wildevrouw"... en ook de nieuwe novelle van Jeroen Olyslaegers begint met een W: "Willem en mijn wellust".  Het verhaal slaat een brug tussen de 19e en de 16e eeuw. Een feuilletonschrijver steelt in 1885 oude brieven van een boekenantiquair. Het blijken smeekbrieven te zijn van een gevangen drukker ten tijde van de Beeldenstorm, gericht aan zijn echtgenote. Verschijnt begin oktober.

Ook Bart Moeyaert komt in oktober met een nieuw boek, "Morris", met tekeningen van Sebastiaan Van Doninck. Een hartverwarmend verhaal waarin Morris op zoek gaat naar de ontsnapte hond van zijn oma. Net als hij met de hond in zijn armen aan de tocht naar huis begint, valt de sneeuw met bakken uit de lucht. "Morris" wordt ook een muzikaal vertelconcert met Martine Tanghe, de vroegere grande dame van het VRT-Journaal.

40 jaar geleden overleed schrijver en dichter Maurice Gilliams. Hij kreeg de grootste literaire prijzen en zijn roman "Elias of het gevecht met de nachtegalen" prijkt in de Literaire Canon. Kennismaken met zijn werk kan in de bloemlezing "Een binnenplaats met gras", samengesteld door Leen Huet. Begin september verschijnt zijn biografie "Weerspiegeld in een waterglas. Maurice Gilliams 1900-1982" van de Nederlandse Annette Portegies. In oktober start op Klara een reeks podcasts over "het raadselachtige leven" van Maurice Gilliams.

Oek de Jong, bekend van de bekroonde romans "Pier en oceaan" en "Zwarte schuur", leerde pas op zijn 50e autorijden. Hoe dat komt onderzoekt hij in "Man zonder rijbewijs", een memoir over jong zijn en ouder worden, met zelfspot geschreven. Verschijnt in september.

Arthur Japin bracht al eerder historische figuren tot leven in zijn romans. In "Wat stilte wil" doet hij dat opnieuw met Anna Witsen, een jonge zangeres in de kringen van de Tachtigers, zoals Willem Kloos of Frederik van Eeden. Ze inspireerde velen onder hen, maar moest een verbeten strijd leveren tegen de normen van haar tijd.

De Turkse Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk komt op 13 september naar Bozar in Brussel om over zijn nieuwe boek "De nachten van de pest" te praten. Een historische roman over een actueel thema. De setting is een eiland in het Ottomaanse rijk in 1901. Moslims en christenen beschuldigen elkaar van de uitbraak van de pest.   

Dit najaar is het ook uitkijken naar het nieuwe epos van de Georgische schrijfster Nino Haratischwili; zij schreef de wereldwijde bestseller "Het achtste leven (voor Brilka)". In november komt Haratischwili naar Viernulvier in Gent,  KU Leuven en Bozar in Brussel om "Het schaarse licht" voor te stellen. Opnieuw een turf van 800 bladzijden, over vier vriendinnen die in de jaren 80 uit elkaar worden gedreven door verraad. Pas in 2019, op een fototentoonstelling in Brussel, zien drie van de vier vrouwen elkaar terug. 

"De jongen in de gestreepte pyjama", het hartverscheurende Holocaustverhaal dat ook succesvol verfilmd werd, krijgt een opvolger. De Ierse auteur John Boyne vertelt in "Toen de wereld brak" hoe het de zus van de jongen verging, allebei kinderen van een nazi-kampcommandant. Het boek verschijnt op 4 oktober; John Boyne komt zijn nieuwe roman voorstellen op de Kortrijkse Boektopia-beurs op 6 november. 

Dichteres Miriam Van hee viert haar zeventigste verjaardag met een nieuwe bundel, die eind september verschijnt: "Voor wie de tijd verstrijkt". Van hee schrijft tegen begin volgend jaar ook het Poëzieweekgeschenk, samen met de Nederlandse Hester Knibbe. Joke van Leeuwen komt in oktober met "Aan tafels. Een gedicht", over de tafel als een ontmoetingsplek, maar ook met lege stoelen.  En Rob van Essen, die we vooral van zijn bekroonde romans kennen, brengt de bundel "Alleen de warme dagen waren echt" uit.

In "Hortense Daman, meisje in het verzet" reconstrueert Mark Bles het verhaal van een 14-jarige verzetstrijdster uit Leuven. Via haar broer belandde ze in het verzet, met de groentenwinkel van haar ouders als dekmantel. Op 14 februari 1944 werd ze samen met haar ouders opgepakt door de Gestapo. In Leuven is er intussen een muurschildering van de dappere Hortense Daman. 

TV-maker Martin Heylen vlooit zijn eigen verwanten uit in "Ik dacht dat ik een kleine familie had". Een herkenbaar verhaal, zeker voor iedereen van wie familie ooit naar Amerika of Canada is geëmigreerd. Het boek verschijnt op 16 september; Heylens zoektocht kan je binnenkort ook volgen in een tv-reeks op Eén.

"Met vallen en opstaan. De memoires": zo heet de autobiografie van muzikant Jean Blaute. Anekdotes à volonté, maar Blaute schrijft ook over zijn melancholische aard en de keerzijde van de muziekindustrie. Verschijnt begin oktober.

En van Blaute is het maar een kleine stap naar Bono, de frontman van U2. Zijn autobiografie wordt op 1 november op de wereld losgelaten. "Surrender. 40 songs, één verhaal" vertelt het leven van Bono aan de hand van 40 liedjes, waarbij de zanger telkens zelf een tekening maakte. Paul David Hewson schrijft over zijn jeugd in Dublin, de dood van zijn moeder toen hij 14 was, het succes van U2 en over zijn activisme. 

In januari 2023 viert koningin Mathilde haar vijftigste verjaardag. Voor het boek "Mathilde 50. 10 jaar koningin" spraken journalisten Brigitte Balfoort en Joëlle Vanden Houden met intimi en dichte medewerkers. Dat boek ligt eind november in de winkel.

Een van de culturele hoogtepunten dit najaar is de heropening van Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) op 24 september. Na meer dan een decennium sluiting en restauratie kun je je straks weer vergapen aan Rubens of Ensor.  Deze twee boeken zullen niet misstaan op je salontafel: 100 topstukken in de catalogus "KMSKA - De Schoonste Honderd" of "KMSKA – Het Schoonste Museum", met het verhaal van de renovatie en een inkijk in de museumwerking.

Op 15 september komt "Jaargetijden" uit, het laatste boek van Bernard Dewulf. Tien dagen voor hij eind vorig jaar overleed, lag het manuscript bij de uitgever. "Jaargetijden" is een intiem verslag van het dagdagelijkse leven, met de mijmeringen van een schrijver die ouder wordt.

Net verschenen is "Wie wij waren" van oud-politicus Herman Van Rompuy en journalist Rik Van Cauwelaert. De neerslag van vijf dagen dialoog in de kloosterbibliotheek van Affligem, over de steeds veranderende wereld zoals beide heren die in de afgelopen driekwarteeuw hebben beleefd.

Op 24 november 1991, "Zwarte Zondag", boekte het toenmalige Vlaams Blok een grote verkiezingsoverwinning. Dertig jaar later onderzoekt VRT NWS-Wetstraatverslaggever Ivan De Vadder waarom verwoede pogingen van de politiek om dichter bij de burger te komen, voortdurend stuklopen.  De Vadder doet ook concrete voorstellen in "Wanhoop in de Weststraat", dat in september in de boekhandel ligt.   

Jos Geysels en Erik Vlaminck schreven al twee keer een armoedeaanklacht en doen dat deze herfst opnieuw, omdat het nodig blijft. "Ten derden male. Omdat armoede onwenselijk en onmenselijk is" bevat feiten en cijfers, persoonlijke verhalen en anekdotes en ook voorstellen voor het beleid. Verschijnt in oktober.

Activiste Greta Thunberg verzamelt in "Het klimaatboek" de kennis van meer dan honderd vooraanstaande wetenschappers, leiders, mede-activisten en schrijvers. Met onder anderen Margaret Atwood, Naomi Klein of Thomas Piketty. Thunberg vertelt erin ook over haar eigen leerproces. Verschijnt eind oktober.

"De wereld van Sofie" is niet enkel een Radio 1-programma, maar ook een filosofisch boek van de Noor Jostein Gaarder, dat een wereldwijd succes werd. 30 jaar later is er nu "Wij zijn de wereld", een persoonlijke brief van Gaarder aan zijn kleinkinderen, waarin hij zijn levensfilosofie uiteenzet en cruciale vragen stelt.