Nog maar net begonnen en nu al de liefste flik van het land: “40 kilo aan liefde om te geven”

We hadden al een Fluf, in Gent. Een Switch in Brussel-Noord. En nu bestaat er dus ook een Lucky. Alle drie honden gebouwd op het liefste DNA: de eerste een labrador, de tweede een cocktail labrador-Berner sennenhond, de derde een golden retriever. Maar nergens steekt zoveel Lief in als in Lucky, klinkt het rond de fraaie reu. En tóch ging hij bij de politie. Als fluisterhond, weliswaar: wie als slachtoffer een beladen verhoor moet afleggen, kan sinds deze zomer kiezen voor de compagnie van Lucky.

“Een tijdje geleden dacht ik: Een hond tijdens moeilijke verhoren, zou dat geen grote hulp zijn?”, vertelt inspecteur Emy Maerens (27), zelf een golden retriever: blond, zacht, lief. “Je ziet op tv vaak assistentiehonden in woonzorgcentra, maar niet bij de politie. Terwijl ik al tien jaar honden heb, en ze mij zelf altijd hielpen op lastige momenten. Dus heb ik het voorstel ingediend in onze interne ideeënwedstrijd. En won ik plots de publieksprijs, waardoor het project op poten kon worden gezet.”

En zo geschiedde: Emy mocht op zoek naar een therapeut extraordinaire. Een échte beste vriend, die tijdens het verhoor van slachtoffers van traumatische gebeurtenissen – vooral intrafamiliaal of seksueel geweld – precies weet wat hij kan doen om een stukje emotioneel gewicht over te pakken. Niet zomaar eender welke salonhond, dus. Ze had een speciale lieverd nodig. Een golden met een extra blinkend randje. Dus klopte ze aan bij Os’mose, een vzw uit het Luikse Tilff die assistentiehonden opleidt, voor onder andere epilepsie, diabetes, autisme, rolstoelpatiënten. “Het idee zat eigenlijk al een tijdje in mijn eigen hoofd, een assistentiehond voor bij de politie”, zegt directrice Vanessa Wey. “Maar ik moest er de juiste persoon voor vinden, want zoiets valt niet simpel te realiseren. En plots belde Emy. Tuurlijk doe ik mee, zei ik. Ik was op u aan het wachten.” (lacht)

Vuurwerk

Nu verloopt zo’n opleiding tot hulphond bij Os’mose niet op één-twee-drie. Hun aanpak? Eerst selecteren ze bij vaste, kleine fokkers de goeie pups. Die met een bloedlijn zonder heupproblemen en voorbeeldige voorvaders, bijvoorbeeld. Wie de eerste testjes mooi doorloopt – goed reageren op stress, een boon hebben voor mensen, aanleg voor het oppakken van gevallen voorwerpen – mag naar de hulphondschool: één algemene training voor iedereen, van 15 tot 18 maanden bij een gastgezin. Pas na die vorming wordt bepaald welke hond welke niche krijgt, en volgt nog een halfjaar specialisatie. Dat alles met een kostenplaatje van zo’n 18.000 euro.

“Wat we bij deze hond sowieso vooraf wisten: het mocht geen herdershond zijn”, zegt Wey. “Die worden bij de politie juist ingezet om min of meer ‘agressief’ te zijn. Bij een assistentiehond moest je een andere link leggen. En als je naar een golden kijkt, denk je: Oh. Wat een mooie hond. Plus: ze zijn makkelijk om mee te werken. Als jij gelukkig bent, zijn zij gelukkig.” En kijk, in mei 2020 was er juist een golden retrievertje geboren dat van dag één verliefd bleek op mensen. Plus: hij had intussen al de volledige basistraining doorlopen. Perfect pakketje.

“Lucky was altijd al heel, heel, heel lief”, zegt Marie-Pierre Tonnon (58), die samen met haar man Lucky opleidde. “Echt, 40 kilo aan liefde om te geven. Of het nu aan andere honden was, katten, of mensen. Zelfs zonder training. Zijn poot of kop op onze schoot komen leggen, dat deed hij al heel natuurlijk. Of als we moe of verdrietig waren, had hij zelf door: niet het moment om zot te doen. Misschien omdat hij geboren is midden in de pandemie, waardoor hij onze emotionele draaglast altijd wat opgepikt heeft?” Wat ook bijzonder was aan Lucky: zijn betrokkenheid. “We konden in bepaalde situaties terechtkomen, zoals in de winkel naast een gestresseerde klant, waarbij hij mij aankeek: Bon, wat doen we nu? Wij twee?”

In mei mocht inspecteur Emy ‘haar’ Lucky de eerste keer ontmoeten. “Als we een assistentiehond in contact brengen met zijn mogelijk baasje, dan moet er een vonk zijn”, zegt Wey. “Een coup de foudre. Maar ik dacht: Hier zal dat niet zo zijn, want Emy heeft geen beperking, is niet ziek. Lucky zal uiteraard vriendelijk zijn, maar Emy zal voor hem een mens zijn als een ander.” En toen zagen ze elkaar voor het eerst. En spatte de liefde ervan af. “Vuurwerk”, zegt ook Marie-Pierre. “Hij rolde over de grond, begon zich te krabben, sprong erheen. Bij het maken van zijn tas en het inpakken van zijn speeltjes had ik eerst nog een traantje gelaten. Toen ik dat zag: niets meer.”

Kroketten en kippensnoep

En sindsdien woont Lucky bij Emy, samen met mede-viervoeters Lunna en Tayko. Elke ochtend staat hij op met zijn baasje, eet hij flink zijn ‘kroketjes’ – zijn brokken, en Français – en vertrekt hij naar hun kantoor in Brussel, voor zijn fulltime. Vijf dagen per week, en af en toe een jobbeurs in het weekend.

“Als er een slachtoffer komt getuigen over een traumatische gebeurtenis stellen we nu voor of ze graag de assistentie van Lucky erbij willen. Indien ja, dan komt hij eerst hallo zeggen, en starten we met het gesprek. Zijn speeltjes liggen er ook, en een borstel, als ze hem graag kammen. Het werkt ontspannend. Na afloop kunnen ze ook nog even met hem spelen en kippensnoepjes geven, informeel, wat heel ontladend werkt. Voor kinderen helpt het ook. Ze vergeten even dat ze bij de politie zitten.”

Intussen heeft Lucky er al een vijftiental verhoren opzitten, nooit langer dan drie uur aan een stuk. Elke week komt er iemand van Os’mose langs om zijn troosttalent op te poetsen: heel dichtbij en lief zijn, bij elke ineengezakte rug en elk huilend gezicht. “We hebben al heel wat positieve feedback gehad”, zegt Emy. “Ook meerdere collega’s die meestal echt bang zijn van honden en die toch vertrouwen hebben in Lucky. Rond zijn tiende verjaardag mag Lucky met pensioen, maar wat er ook gebeurt: hij blijft bij mij.”