Roermondse vrijmetselarij opent de deuren: ‘Niet meteen je mening klaar hebben zou een goede les zijn voor iedereen’

“Op een gegeven moment word je ouder. Ga je meer over dingen nadenken. Besef je dat je kijk op de wereld geconditioneerd is. Gevormd door je opvoeding, je opleiding, je omgeving. Maar wie zegt dat die ideeën de juiste zijn? Dat je geen fouten maakt? Vandaar dat ik op een gegeven moment wilde weten hoe andere mensen over de grote dingen des levens denken. Ik wilde mijn blik verbreden zonder dat iemand zegt ‘zo moet het’ of ‘zo is het’.”

Veertiger Eric is een van de ‘jonkies’ van vrijmetselaarsloge La Liberté Constante in Roermond. Zijn achternaam wil hij liever niet prijsgeven, omdat hij uit ervaring weet dat veel mensen de vrijmetselarij niet begrijpen en hun vooroordelen hebben. Vaak wordt nog altijd gedacht dat het een geheim genootschap is dat zich met vreemde zaken bezighoudt. Een elitair mannenbolwerk dat op sterven na dood is.

“We benaderen onderwerpen nooit vanuit geloof of politiek. Dan gaat het al snel de kant op van een overtuiging. Dat is precies wat wij niet willen”

Jim, Vrijmetselaar

Niets van dat alles, zo blijkt uit een gesprek met Eric en voorzitter Jim Murray van de Roermondse loge ter gelegenheid van de open dag zondag 11 september. De vrijmetselarij mag dan eeuwenoud zijn, ze is nog steeds springlevend. Nederlands-Limburg telt zeven loges, een soort afdelingen. Die resideren in Roermond, Venlo, Heerlen, Sittard. Maastricht heeft er maar liefst drie.

Geheimen

En ja, die loges of ordes hebben zo hun geheimen. Hun ‘tempel’ mag tijdens bijeenkomsten alleen door leden betreden worden en oogt op het eerste gezicht voor een leek als een beeld uit een of andere occulte film. En dan zijn de banken (kolommen) en troon nog niet eens bezet door heren in jacket met witte vlinderstrikjes en dito handschoenen. Maar eigenlijk is er niks geheimzinnigs aan, legt Jim uit. De inrichting van de tempel, de voorwerpen, de handelingen die er plaatsvinden: alles is bepaald door eeuwenoude rituelen en teksten die door alle ordes nog steeds op nagenoeg dezelfde wijze worden gehanteerd.

Zijn de bijeenkomsten in de tempel vooral van symbolische aard, in een andere ruimte in het gebouw vinden uitwisseling van ideeën, presentaties en broedermaaltijden plaats. Centrale gedachte in de vrijmetselarij is – kort samengevat – de reden die Eric noemde voor zijn toetreding. Een vrijmetselaar is een vrijdenker. Iemand die zich niet laat leiden door welk dogma dan ook, maar voortdurend op zoek is naar verdieping en verbreding van zijn inzichten. De waarheid bestaat voor hem niet want elk mens heeft zijn eigen waarheid.

“Geld of aanzien spelen hier geen rol. In de vrijmetselarij staat wie je bent centraal, je mens zijn.”

Eric, Vrijmetselaar

“Daarom noemen wij onze gespreksbijeenkomsten geen discussies, maar comparities”, zegt voorzitter Jim. “Wij willen elkaar niet overtuigen van onze eigen mening, maar proberen juist iets op te steken van hoe een ander dingen ziet. Waarover we het dan zoal hebben? Dat kan van alles zijn: van hedendaagse thema’s als klimaatverandering of asielproblematiek tot bespreking van een boek of een gedachte. Maar we benaderen onderwerpen nooit vanuit geloof of politiek. Dan gaat het al snel de kant op van een overtuiging. Dat is precies wat wij niet willen.”

Vrouwen

De Roermondse loge telt 35 leden van midden veertig tot over de negentig. En nee, dat zijn niet allemaal hoogopgeleide mannen met goedbetaalde banen, verzekert Eric. “Dat gaat van automonteur en dakdekker tot dierenarts en ambtenaar. Geld of aanzien spelen hier geen rol. In de vrijmetselarij staat wie je bent centraal, je mens zijn.”

Aan een lidmaatschap zijn dan ook geen eisen verbonden, al vindt er wel een onderzoek plaats of iemand past binnen het concept. En nee, vrouwen worden in Roermond niet toegelaten. Of dat niet erg behoudend is voor vrijdenkers? Vrouwen hebben eigen loges, luidt het diplomatieke antwoord. “Er zijn weliswaar een paar gemengde loges maar die vallen niet onder de officiële landelijke koepel.” Voor Eric en Jim is de vrijmetselarij vooral een plek van rust in de hectiek van het dagelijks leven. “Hier leer je niet meteen je mening klaar te hebben. Te luisteren naar de ander en samen tot een vergelijk te komen. Dat zou in deze gepolariseerde maatschappij voor iedereen een goede les zijn.”

Iedereen is zondag 11 september welkom tussen 11 en 16 uur in de loge aan de Kerklaan 7 in Roermond