Muisachtig wezen dat 225 miljoen jaar geleden leefde, is oudste zoogdier dat ooit is geïdentificeerd

Brasilodon quadrangularis was een klein spitsmuisachtig dier van ongeveer 20 centimeter lang. Het dier liep zo’n 225 miljoen jaar geleden op aarde rond, op hetzelfde ogenblik als sommige van de oudste dinosaurussen. De ontdekking werd gedaan door onderzoekers van het Natural History Museum in Londen, King’s College London en de Federale Universiteit van Rio Grande do Sul in Porto Alegre.

De wetenschappers baseerden zich op aanwijzingen van fossielen van harde weefsels zoals beenderen en tanden. De klieren van zoogdieren, die melk produceren, zijn namelijk in geen enkel fossiel dat tot nu toe is gevonden, bewaard gebleven.

Tot nu toe werd de Morganucodon beschouwd als het eerste zoogdier, waarbij uit geïsoleerde tanden bleek dat hij 205 miljoen jaar oud was. De Morganucodon had een klein lichaam en een lang gezicht, vergelijkbaar met dat van spitsmuizen of civetkatten.

De gebitsgegevens in de gepubliceerde studie dateren Brasilodon quadrangularis tot 225 miljoen jaar geleden. dat is 25 miljoen jaar na de massa-extinctie van het Perm-Trias, de derde en grootste massa-extinctie, toen meer dan 90 procent van de soorten in de oceaan verdween en 70 procent van de landdieren uitstierf.

Martha Richter, wetenschappelijk medewerker van het museum en hoofdauteur van het artikel, vertelde CNN dat de Brasilodon quadrangularis voorheen werd beschouwd als een “geavanceerd reptiel”, maar onderzoek van zijn tanden toont “definitief” aan dat het een zoogdier was.

“Als je aan reptielen denkt, dan hebben zij vele verschillende vervangende tanden gedurende hun leven, maar wij zoogdieren hebben er maar twee. Eerst de melktanden en dan het tweede gebit dat de oorspronkelijke set vervangt. Dit is wat zoogdieren kenmerkt”, zegt Richter.

Richter en haar collega’s onderzochten drie onderkaken van de soort, die leefde in het gebied dat tegenwoordig het zuidelijkste deel van Brazilië beslaat. “Dit was een zeer klein zoogdier dat waarschijnlijk een gravend dier was en dat leefde in de schaduw van de oudste dinosaurussen die we kennen uit die periode”, vertelt Richter.

Haar team werkte meer dan vijf jaar aan het project en beschrijven hun ontdekking als “zeer belangrijk”. In het nieuwsbericht zegt Richter dat de bevindingen hebben bijgedragen “aan ons begrip van het ecologische landschap van deze periode en de evolutie van moderne zoogdieren”.