Waregem Koerse lag er na afloop als een vuilnisbelt bij. ©  RR

Statiegeld op blikjes en plastic flesjes is “onvermijdelijk”: minister Demir is zwerfvuil op stranden en evenementen beu

Vlaamse stranden vol zwerfvuil en Waregem Koerse dat er als een vuilnisbelt bij lag: minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft er haar buik van vol. “Statiegeld op blikjes en plastic flesjes is onvermijdelijk.”

Tom De Smet

Proper Strand Lopers strijdt tegen zwerfvuil op onze stranden. “We beleven een van de zwaarste zomers in jaren”, luidt het bij de organisatie. Ze zien verschillende oorzaken: het mooie weer en de bijhorende massa, maar ook een gebrek aan burgerzin.

LEES OOK. Vlaamse regering beslist dit najaar of statiegeld op blikjes en plastic flessen wordt ingevoerd

Voor minister van Omgeving Zuhal Demir is de maat vol. Ze noemde dinsdagavond in de actuatalkshow De tafel van vier op Play4 statiegeld op blikjes en plastic flesjes onvermijdelijk. “Tijdens, maar ook na corona hebben we in het publiek domein enorm veel zwerfvuil gezien. En dit ondanks enkele bijkomende acties”, verduidelijkt de minister tegenover Nieuwsblad. “Zo hebben we bijvoorbeeld 30 handhavers aangeworven die mensen op heterdaad kunnen betrappen.”

Opruimkosten van 100 miljoen

Met de verpakkingssector was afgesproken dat het zwerfvuil eind 2023 met 20 procent gedaald moest zijn ten opzichte van 2015. Die doelstelling zal niet gehaald worden, aldus Demir. “In 2015 bedroeg de geschatte hoeveelheid zwerfvuil nog 20.400 ton. In 2019 was dat 22.641 ton. Het is een illusie om te denken dat we die daling van 20 procent nog gaan halen. Intussen lopen de opruimkosten voor de belastingbetaler op tot ver boven de 100 miljoen per jaar.”

Minister van Omgeving Zuhal Demir. ©  Boumediene Belbachir

De minister wil niet tot eind 2023 wachten, zoals het regeerakkoord voorzag, om de forcing te voeren, omdat de politiek dan in verkiezingsmodus zal zitten. Ze legt als bevoegd minister het statiegeld nu op tafel. De consument krijgt via dat statiegeld een financiële stimulans om de verpakking terug te brengen, aldus de minister. Laat een consument de verpakking toch achter op straat, dan is er volgens haar een goede kans dat iemand anders de verpakking meeneemt om de waarborg te cashen.

Digitaal statiegeld

De praktische modaliteiten (de hoogte van het statiegeld en de inzamelpunten, bijvoorbeeld) moeten nog uitgewerkt worden. Demir zal dit najaar een voorstel daarover aan de Vlaamse regering presenteren. Daarna volgt overleg met de andere gewesten. Invoering wordt dan verwacht na 2024.

LEES OOK. Schepen van Stads- en Buurtonderhoud Els van Doesburg: “Ik zie statiegeld op blik wel zitten, maar het is geen tovermiddel”

Het strand van Blankenberge na een drukke zomerdag. ©  jve

OVAM voorspelt dat de totale hoeveelheid zwerfvuil met circa 25 procent zal dalen door het statiegeld.

Fost Plus, dat het verpakkend bedrijfsleven vertegenwoordigt, onderzoekt momenteel een systeem van digitaal statiegeld, waarbij zowel verpakkingen als vuilnisbakken een unieke code krijgen. Door die te scannen, krijg je je statiegeld terug. Wim Geens van Fost Plus: “Maar we moeten realistisch zijn: zwerfvuil is meer dan flesjes en blikjes, en zelfs meer dan verpakkingen. Er is meer nodig om een duurzame gedragsverandering te realiseren.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER