“De exploderende energieprijzen zijn onhoudbaar voor ziekenhuizen, woonzorgcentra en andere zorgorganisaties”, waarschuwt de koepel Zorgnet-Icuro. Net als tal van andere sectoren vraagt de zorgsector onmiddellijke hulp van de overheid.

Zorgnet-Icuro raamt de meeruitgaven voor energie voor alle Belgische ziekenhuizen op ruim een half miljard euro in vergelijking met 2019, het laatste normale pre-COVID werkingsjaar.

“De impact van energie op de andere essentiële diensten zoals wasserij en voeding weegt sterk door: facturen van leveranciers stijgen met gemiddeld 10 tot 15 procent op jaarbasis”, luidt de alarmkreet. En nog: tussen september 2021 en vandaag zijn de lonen in de sector met 10,4 procent gestegen.

In tegenstelling tot een winkel of een fabriek kan een ziekenhuis niet zomaar de activiteiten stilleggen, stipt de zorgkoepel aan. De gestegen kosten zomaar doorrekenen aan de patiënten, gaat evenmin. En de financiële buffers zijn beperkt: een op de drie algemene ziekenhuizen zat in 2020 al in de rode cijfers.

Volgens de huidige regeling zijn er van overheidswege geen extra middelen voorzien. “Ziekenhuizen worden gefinancierd via het Budget Financiële Middelen (BFM) van de federale overheid. Dat is een gesloten enveloppe die los staat van de reële kosten van een ziekenhuis”, schetst Zorgnet-Icuro.

Woonzorgcentra

Ook de woonzorgcentra en andere zorgorganisaties zien hun facturen oplopen. Het aandeel van de energiekost in de dagprijs (wat de bewoner dagelijks betaalt voor wonen, leven en zorg) is in minder dan een jaar tijd gestegen van gemiddeld 3 euro naar 7,5 euro per bewoner per dag, becijferde de zorgkoepel. Concreet gaat het over een kostenstijging van 132 miljoen euro voor de Vlaamse woonzorgcentra en 36 miljoen euro voor de groepen van assistentiewoningen.

Wat kan de overheid doen om de energiefactuur voor de zorg te verzachten? “We bepleiten een algemene btw-verlaging naar 6 procent voor elektriciteit en aardgas, naast – al naargelang de overheid – andere vormen van financiële ondersteuning, zoals de aanpassing van het BFM, de indexering van werkingsmiddelen, energiesubsidies of een aanpassing van de infrastructuurfinanciering aan de bouwindex”, lijst Zorgnet-Icuro op.

Zonnepanelen

Topvrouw Margot Cloet voegt daaraan toe dat zorgorganisaties hun facturen in de toekomst willen drukken door versneld te gaan investeren in hernieuwbare energie, zoals de overkapping van parkings van ziekenhuizen en woonzorgcentra voor het plaatsen van zonnepanelen.

“De zorgsector kan en wil hier zijn maatschappelijke rol opnemen. We hopen dat de overheid (federaal, Vlaams, lokale besturen) hiervoor sneller de obstakels uit de weg kan ruimen en stimuli kan geven, bijvoorbeeld via renteloze leningen.”

(as)