Commissievoorzitter Ursula von der Leyen wil prijsplafond Russisch gas bespreken op speciale EU-top 

"We worden geconfronteerd met een buitengewone situatie, omdat Rusland een onbetrouwbare leverancier is en onze energiemarkten manipuleert", zo startte commissievoorzitter Ursula von der Leyen haar toespraak.  

Ze komt met vijf concrete maatregelen tegen de huidige energiecrisis. Zo stelt ze als eerste punt een slimme besparing van elektriciteit voor als middel tegen de schaarste. "We hebben een strategie nodig om de pieken die de prijs van elektriciteit opdrijven, af te vlakken." Ze pleit voor verplichte doelstellingen om het elektriciteitsverbruik tijdens de piekuren te verminderen in alle lidstaten. 

Haar tweede voorstel is een plafond voor de inkomsten van bedrijven die elektriciteit produceren tegen lage kosten. Ook de onverwachte winsten wil ze inzetten om kwetsbare mensen en bedrijven te steunen.

Een derde voorstel gaat over de onverwachte winsten van fossiele brandstofbedrijven. "Ook olie- en gasmaatschappijen hebben enorme winsten gemaakt. Daarom stellen we een solidariteitsbijdrage voor fossiele brandstofbedrijven voor", ging de Commissievoorzitter verder. Ook deze inkomsten zouden de lidstaten moeten investeren om kwetsbare gezinnen te ondersteunen en te investeren in schone energiebronnen van eigen bodem.

Als vierde maatregel moeten energiebedrijven worden ondersteund om de volatiliteit van de markten het hoofd te bieden. 

Als vijfde maatregel stelt ze een limiet op Russisch gas voor. "We moeten snijden in de inkomsten van Rusland die Poetin gebruikt om deze afschuwelijke oorlog tegen Oekraïne te financieren", zei ze daarover. 

Vrijdag komen de Europese energieministers samen om deze vijf voorstellen te bespreken. Er wordt een krachtig antwoord van Europa verwacht als reactie op de hoge prijzen.

Intussen heeft de Russische president Vladimir Poetin vandaag al gedreigd geen olie of gas meer te zullen leveren als de EU de prijzen gaat plafonneren.

Ook de Russische ex-president Dmitri Medvedev zei eerder dat Rusland de gaskraan naar Europa volledig zal dichtdraaien als er een prijsplafond komt. Een duidelijke waarschuwing naar Europa en de ministers die het voorstel vrijdag bespreken. 

Europa kreunt onder de hoge energieprijzen. Sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne heeft Rusland zijn gasleveringen aan Europa sterk verminderd. Zo werden de leveringen via Nord Stream 1, de aardgaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland, al verschillende keren onderbroken. Ook nu ligt Nord Stream 1 stil. Volgens de Russische energiegroep Gazprom is de gasleiding momenteel buiten gebruik door "technische problemen".

Maar verschillende Europese leiders zien het als een politiek middel om Europa onder druk te zetten. Als antwoord legt de EU zware sancties op aan Rusland. Maar de Russen willen net dat de sancties worden opgeheven om terug te keren naar gasleveringen van eerdere niveaus. De gasprijs ligt nu zo'n tien keer hoger dan midden 2021.

Intussen verbrandt Rusland dagelijks voor miljoenen euro's aan gas vlak bij de grens met Finland. De Russen verbranden gas dat oorspronkelijk bestemd was voor Europa, dat blijkt uit een analyse die de BBC kon inkijken.

In ons land heeft de federale regering gisteren samengezeten om te bekijken welke maatregelen ze kunnen nemen om de energiecrisis aan te pakken. Er zou onder meer gepraat zijn over de hervorming van het sociaal tarief voor gezinnen en over steunmaatregelen voor bedrijven, maar er zijn nog geen concrete beslissingen uitgekomen.