Volgens VVSG-voorzitter en burgemeester van Genk Wim Dries worden de lokale besturen geconfronteerd met een “explosie van uitgaven”. Zo dreigen de lonen bij de lokale besturen tussen vandaag en eind 2023 nog vijf keer met 2 procent te moeten worden verhoogd, bovenop de baremieke en andere stijgingen. Daardoor zullen de jaarlijkse loonkosten volgend jaar 16,6 procent (of ruim 920 miljoen euro) hoger liggen dan in 2021.

Daarbovenop komen nog de extra uitgaven voor energie en de kosten die nodig zullen zijn voor hulpvragen bij de OCMW’s. De oplopende inflatie zorgt ook voor een stijging van de statutaire pensioenlasten en van de loonkosten van de politie- en hulpverleningszones, die voor een belangrijk deel van hun financiering van de gemeenten afhangen. Daardoor kunnen deze dotaties tegen 2023 ruim 230 miljoen hoger liggen dan in 2021, luidt het.

Indexering

Dries geeft toe dat de gemeenten door de indexeringen ook extra inkomsten zullen halen uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing en de aanvullende personenbelasting, maar dat effect begint volgens hem pas vanaf 2023 te spelen. “Bovendien is de stijging van de uitgaven een stuk groter dan die van de inkomsten.”

Na de coronacrisis en de opvang van Oekraïense vluchtelingen, spreekt vicevoorzitter van de VVSG Paul Van Miert, ook burgemeester van Turnhout, van “de crisis te veel”. Hij vraagt de federale en de Vlaamse overheid om bij te springen. Zelf op energie besparen is voor de lokale besturen niet voldoende.

Inflatie

De VVSG vraagt aan de Vlaamse regering om het gemeentefonds inflatiebestendig te maken en ook de andere algemene financieringsstromen te indexeren. De federale overheid zou dan weer het sociaal tarief verder moeten uitbreiden, als “buffer tegen grotere ellende die de OCMW’s anders op termijn moeten remediëren”.

Verder willen de lokale besturen een structurele cofinanciering van hun statutaire pensioenlasten, een “robuuste” financieringswet voor de lokale politie, een verdere verlaging van de btw naar 6 procent voor voorzieningen van lokale besturen en de uitvoering van het politieke akkoord dat de federale overheid zou instaan voor 50 procent van de kosten van de hulpverleningszones.