Giek die leven kostte van Tara (12) op oud zeilschip brak af door houtrot, net als bij eerdere incidenten

De Nederlandse Onderzoeksraad is een verkort onderzoek gestart naar de afgebroken giek. Daaruit moet blijken of alle procedures zijn gevolgd en of de protocollen die er zijn om houtrot te ontdekken wel goed zijn.

De OVV heeft eerder dergelijke ongevallen onderzocht. Op 21 augustus 2016 en op 20 maart 2019 kwamen er in Nederland in totaal vier mensen om het leven doordat een gedeelte van de mast afbrak en op hen terechtkwam. In beide gevallen braken ze af doordat ze waren aangetast door houtrot.

De Onderzoeksraad riep toen alle betrokkenen van de bruine vloot - zoals de passagiersvaart met traditionele zeilschepen wordt genoemd - op om de veiligheidsrisico’s in acht te nemen. Ze stelde dat de huidige wijze van inspectie geen garantie bood dat de giek tot het einde van de geldigheidsduur van een keuring ook daadwerkelijk veilig blijft, en dat er andere methodes dan enkel een visuele inspectie gebruikt kunnen worden om eventuele houtrot op te sporen.

Er wordt nu een vervolgonderzoek ingesteld naar de giekbreuk van het schip bij Terschelling. “In dat onderzoek wordt nagegaan in hoeverre er lessen kunnen worden geleerd en wat er nodig is om dit soort ongevallen in de toekomst te voorkomen.”

Burgemeester Ina Sjerps van Harlingen zei op de dag na het ongeluk al dat er kritisch moet worden gekeken naar de klassieke zeilschepen. “Je kan dit niet meer als een incident beschouwen. De bruine vloot is prachtig, maar het moet wel veilig.”

“Na 2016 bleek dat niet iedereen in de branche dezelfde standaarden hanteerde als het gaat om controles op houtrot. Daarom is aan ons gevraagd om een brede standaard in te stellen en voorlichting te geven. Dat hebben we gedaan, met tientallen cursussen en online beschikbare informatie”, reageert Van Ommen. Die eisen liggen niet wettelijk vast, maar als een schipper zich er niet aan houdt, heeft hij volgens de sector “wel iets uit te leggen”.

Momenteel is nog niet bekend of de schipper van dit zeilschip schuld treft. Ook hij is er kapot van, weet Van Ommen, die hem sprak. “Er is een meisje bij hem aan dek gestorven. Hij heeft het heel zwaar.”

Op dit moment moet de sector volgens Van Ommen vooral afwachten wat er uit het uiteindelijke onderzoek komt. “Maar we gaan nu al kijken: moeten we nog iets met het feit dat we weten dat er sprake was van houtrot? Anders dan tegen schippers zeggen dat ze daar nu extra op moeten controleren, want kennelijk is er iets aan de aandacht ontsnapt.”

Het drama voltrok zich op 31 augustus rond het middaguur op de Waddenzee ter hoogte van Terschelling. Een groepje Haagse leerlingen van de middelbare school Dalton was op een zeilreisje. Door het breken van de giek op het historische zeilschip Risico overleed de 12-jarige Tara ter plekke.

Op het schip zaten toen het gebeurde zo’n vijftien mensen, vooral klasgenootjes. Die werden door de politie zo snel mogelijk opgevangen en met Slachtofferhulp in contact gebracht. Niemand anders raakte gewond.

Naast het onderzoek van de OVV is ook het Nederlandse Openbaar Ministerie nog bezig met de zaak. In een reactie op de bekendgemaakte onderzoeksresultaten van de OVV zegt het OM vandaag: “Dit betreft een zelfstandig oordeel en berichtgeving is voor eigen titel.” Politie en justitie doen uitgebreid onderzoek naar de toedracht van het ongeval, aldus nog het OM. Die resultaten worden niet op korte termijn verwacht.

Familie en vrienden hebben woensdag afscheid genomen van Tara: