Er was een onderhandelingsteam waarin de lidstaten vertegenwoordigd waren. Maar dat was aanvankelijk niet betrokken bij de onderhandelingen met Pfizer over de aankoop van coronavaccins. Dat deed Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen zélf.

Dat blijkt uit een rapport over de aankoop van de coronavaccins door de EU dat maandag is verschenen en waarover de Nederlandse krant De Volkskrant bericht. Verzoeken van de Europese Rekenkamer om opheldering werden niet beantwoord. ‘We hebben niets ontvangen’, schrijft de Europese Rekenkamer over het resultaat van haar vragen aan Von der Leyen.

Eerder opende de Europese ombudsman al een onderzoek naar de rol van Von der Leyen bij de onderhandelingen met BioNTech-Pfizer. De Commissievoorzitter weigerde toen inzage te geven in haar tekstberichten die ze naar de topman van de farmareus verstuurde. De ombudsman betitelde deze weigering als wanbestuur.

Von der Leyen nam het heft in handen nadat Pfizer- en AstraZeneca-leveringen eerst werden uitgesteld. Ze nam in maart 2021 rechtstreeks contact op met de ceo van Pfizer/BioNTech, Albert Bourla. Uit de gesprekken tussen van Von der Leyen kwam een contract van 900 miljoen vaccindoses voor 2022 en ‘23, de grootste deal die de Commissie heeft gesloten. Het Pfizer-vaccin is daardoor ook het belangrijkste in Europa.

De aankoop is uiteindelijk wel door de EU-landen goedgekeurd.

De kritiek op Von der Leyen is het belangrijkste minpunt dat de Rekenkamer meldt in haar rapport over de vaccinstrategie van de EU sinds 2020. Over het algemeen heeft de EU volgens de Rekenkamer ‘doeltreffend’ gehandeld bij de aankoop van vaccins toen de coronapandemie begin 2020 uitbrak.