Europees Parlement beschouwt Hongarije niet langer als een democratie

“We betreuren dat het gebrek aan doortastend optreden van de Europese Unie bijgedragen heeft aan de afbraak van de democratie, de rechtsstaat en de fundamentele rechten in Hongarije. Het land is hierdoor een hybride regime van electorale autocratie geworden”, zegt het groene Franse Europarlementslid en auteur van het rapport Gwendoline Delbos-Corfield.

Vijf van de zeven politieke fracties schaarden zich achter de definitie van experten die hiervoor geconsulteerd werden. Het eindrapport werd gesteund door 433 leden. Er kwamen ook 123 stemmen tegen en 28 onthoudingen.

“Het is dus duidelijk dat één van de 27 lidstaten geen echte democratie meer is”, vatte Delbos-Corfield de conclusie van het rapport samen. Volgens haar moet de Raad zich daarom bezinnen over de legitimiteit en rechtszekerheid van haar eigen beslissingen. “Wat in dit orgaan gestemd wordt, zou gestemd moeten worden door 27 leden die volstrekt democratisch zijn”, stipte ze aan.

Hongarije wordt sinds 2010 geleid door de nationalistische premier Orban, die naar eigen zeggen een “illiberale democratie” nastreeft. De bekommernissen van de parlementsleden spreiden zich over verschillende domeinen. Naast het functioneren van het verkiezingssysteem en de onafhankelijkheid van rechters worden vragen gesteld bij de vrijheid van meningsuiting en de problemen rond belangenvermenging en corruptie. Ook het mediapluralisme, de academische vrijheid, LGBTQI-rechten en de rechten van minderheden en asielzoekers baren zorgen.

Het Europees Parlement lag vier jaar geleden aan de basis van de lancering van de zogenaamde artikel 7-procedure. Die kan in theorie leiden tot de opschorting van het Hongaarse stemrecht in de ministerraden, maar de procedure zit muurvast vanwege onenigheid onder de lidstaten. Uit vrees voor corruptie en onregelmatigheden blokkeert de Commissie intussen wel de Europese coronaherstelfondsen voor Boedapest. Een nieuw conditionaliteitsmechanisme koppelt de uitbetaling van Europese subsidies ook aan respect voor de rechtsstaat.

Volgens het Duitse persbureau dpa staat de Commissie op het punt om zondag nieuwe stappen te zetten in deze procedure en de lidstaten voor te stellen om miljarden euro’s aan subsidies voor Boedapest in te houden. Europarlementslid Hilde Vautmans (Open Vld/Renew) spoort de Commissie alvast tot dadendrang aan. “70 procent van de programma’s in de EU-begroting voor 2021-2027 moet opgeschort worden zolang huidige schendingen met risico’s voor Europese middelen blijven bestaan. De rechtsstaat en democratie moeten eerst en vooral opnieuw gewaarborgd zijn.”