Europees Parlement beschouwt Hongarije niet langer als een volwaardige democratie
Het Europees Parlement heeft een tekst aangenomen waarin Hongarije niet langer als een volwaardige democratie wordt beschouwd. Er vinden nog wel verkiezingen plaats, maar er is geen respect meer voor democratische normen en de Hongaarse regering probeert de Europese waarden systematisch te ondermijnen. De tekst roept de lidstaten en de Commissie op om sneller actie te ondernemen.
In 2018 begonnen de lidstaten van de Europese Unie een procedure tegen Hongarije wegens schending van de Europese waarden, op basis van artikel 7 in het EU-verdrag. In het Europees Parlement werd toen een rapport goedgekeurd met een tweederdemeerderheid.
De tekst die vandaag werd goedgekeurd, bouwt verder op dat rapport uit 2018. 433 parlementsleden stemden voor, 123 tegen. 28 parlementsleden onthielden zich. "Dat maar liefst 81 procent van de parlementariërs het rapport aanvaardt, geeft aan dat het heel erg leeft", analyseert correspondent Stefan Bos in "De ochtend" op Radio 1.
In de tekst beschouwt het Europees Parlement Hongarije niet langer als een volwaardige democratie. Het land wordt daarentegen een "electorale autocratie" genoemd: er vinden nog wel verkiezingen plaats, maar er is geen respect meer voor democratische normen en standaarden. Volgens de parlementsleden probeert Hongarije de Europese waarden ook "opzettelijk en systematisch" te ondermijnen.
Wake-upcall
De kritiek op de machthebbers in Hongarije is niet nieuw - vandaar ook het activeren van artikel 7 vier jaar geleden. Maar volgens het Europees Parlement is de situatie sindsdien nog verergerd. Het wijst daarvoor met een beschuldigende vinger naar de Commissie en de lidstaten. Die blinken volgens de parlementsleden uit in inactiviteit, "waardoor Hongarije steeds verder wegglijdt".
Het parlement waarschuwt de Europese Raad (de staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten) "dat een gebrek aan vooruitgang in de procedure op basis van artikel 7 zou kunnen neerkomen op een schending van de rechtsstaat door de Raad". Het wijst er ook op dat er geen unanimiteit nodig is om vast te stellen dat de Europese waarden geschonden zijn, of om concrete aanbevelingen en deadlines op te stellen.
De Commissie wordt dan weer aangeraden om de subsidies van het Europese Herstelfonds in te houden, tot Hongarije voldoet aan alle aanbevelingen van de Europese Unie en aan de uitspraken van het Europees Hof van Justitie en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Het Hongaarse herstelplan moet nog goedgekeurd worden door de Europese Commissie. Die startte overigens eerder dit jaar een procedure op om Europese subsidies aan Hongarije te ontnemen.
Het parlement vraagt de Commissie ook om er strikt op toe te zien dat er niet gefraudeerd wordt met Europees geld. Deze tekst zou een wake-upcall voor de Raad en de Commissie moeten zijn, klinkt het.
"Wraakactie"
De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto gaf tijdens een persconferentie kritiek op het verslag van het Europees Parlement over Hongarije. Volgens hem zouden "goedbetaalde vertegenwoordigers van het Europees Parlement" zich moeten bezighouden met echte Europese problemen in plaats van "allerlei valse beschuldigingen" tegen Hongarije te herhalen.
"Wij vragen ons af of sommige mensen in Straatsburg en Brussel echt denken dat de Hongaren niet volwassen genoeg zijn om over hun eigen toekomst te beslissen", zegt Szijjarto.
Ook correspondent Stefan Bos merkt veel woede op bij de Hongaarse regering. "Terwijl Europa te maken heeft met een energiecrisis door de mislukte sancties van Brussel tegen Rusland, wordt dit toch als prioriteit gezien, sneerde de partij van Orbán. Ze beschouwen het als een wraakactie van de EU omdat Hongarije zich zo hard afzet tegen migranten en - zo noemen zij het - LGBTQ-propaganda op scholen."
De bevolking reageert volgens Bos bezorgd op de mogelijkheid dat de Commissie het land financieel kan straffen. "Uit een intern gelekt document blijkt dat de Commissie 8,8 miljard euro wil inhouden als onderdeel van een bredere maatregel tegen het land." Maar Hongarije kan het Europees geld goed gebruiken. "Ook hier zien we een enorme inflatie. Zaken als boter en eieren zijn soms met 100 procent in prijs gestegen. Veel Hongaren moeten met een paar honderd euro per maand rondkomen en zijn heel bezorgd."
Corruptie en fraude
Hongarije is - samen met Polen - al langer dan vandaag de kiezel in de Europese schoen. De EU verwijt de regering van Viktor Orbán dat ze te weinig doet tegen de corruptie en fraude in het land.
Daarnaast zijn er ernstige zorgen over onder meer de onafhankelijkheid van justitie, het gemorrel aan het grondwettelijk systeem en het kiessysteem, het ondergraven van de rechten van minderheden, de fundamentele rechten van vluchtelingen en migranten, de vrije meningsuiting en de vrijheid van de pers.