Direct naar artikelinhoud
NieuwsOorlog in Oekraïne

Na Zaporizja dreigt nu ook de op een na grootste kerncentrale van Oekraïne oorlogsgebied te worden

De Pivdennoöekrajinsk-kerncentrale bij Joezjnoöekrajinsk in de regio Mykolajiv.Beeld Reuters

De op een na grootste kerncentrale van Oekraïne dreigt nu ook het toneel te worden van de strijd. Na een raketaanval bij de zuidelijke Pivdennoöekrajinsk-kerncentrale beschuldigde Oekraïne Rusland maandag van ‘nucleair terrorisme’. De inslag was op enkele honderden meters van de kernreactoren.

De aanval is de zoveelste op de civiele infrastructuur, in het bijzonder de energievoorziening, sinds de militaire nederlaag van het Russische leger in de provincie Charkiv. Nu de winter nadert, zou Moskou er mogelijk op uit zijn om de energietoevoer in Oekraïne te ontregelen.

Volgens het nucleaire staatsenergiebedrijf Energoatom sloeg de raket in op zo’n 300 meter van de kernreactoren. Op een video die het Oekraïense leger vrijgaf, is te zien dat kort na elkaar twee grote explosies plaatsvinden op het terrein in de provincie Mykolajiv. Door de aanval, die kort na middernacht plaatsvond, moest een waterkrachtcentrale tijdelijk worden stilgelegd. Energoatom publiceerde foto’s waarop een flinke krater in het terrein is te zien.

Zoals hij eerder deed bij de aanvallen op de Zaporizja-kerncentrale, greep president Volodymyr Zelensky deze raketaanval aan om op te roepen tot internationale actie tegen Moskou. ‘Rusland brengt de hele wereld in gevaar’, aldus de Oekraïense president. ‘We moeten Rusland stoppen voor het te laat is.’ De Pivdennoöekrajinsk-kerncentrale bevindt zich op zo’n 350 kilometer ten zuiden van Kiev en was nog niet eerder betrokken bij de strijd.

Het internationale atoomagentschap IAEA heeft onlangs opgeroepen het gebied rond de Zaporizja-kerncentrale, de grootste van het land, te demilitariseren, om een nucleair ongeluk te voorkomen. Rusland, dat de kerncentrale in handen heeft, weigert dit tot nu toe.

Aanvallen op infrastructuur

Militaire deskundigen verdenken het Russische leger ervan met de aanvallen beide kerncentrales stil te willen leggen door de elektriciteitsvoorziening van het complex af te snijden. Uitschakeling van de kerncentrales kan met de naderende winter grote gevolgen hebben voor de bevolking. Sinds de terugtrekking uit de regio Charkiv heeft het Russische leger ook lucht- en raketaanvallen uitgevoerd op energiecentrales en een dam.

Lees/luister ook

Reportage. Onze reporter trok naar Izjoem, waar 450 mensen in de bossen werden begraven: ‘De stad zit vol verraders’

Podcast. ▶ ‘Vanuit westers standpunt komt de Oekraïense tegenaanval op een heel goed moment’

Rusland reageerde maandag niet op de beschuldiging dat het de Pivdennoöekrajinsk-kerncentrale had bestookt. Wel waarschuwde president Vladimir Poetin afgelopen vrijdag dat de aanvallen op de infrastructuur mogelijk worden opgevoerd. ‘Onlangs heeft het Russische leger een aantal krachtige aanvallen uitgevoerd’, aldus Poetin, doelend op de acties van vorige week. ‘Laten we die beschouwen als een waarschuwing’.

Volgens het Britse ministerie van Defensie wil het Kremlin met het vernietigen van cruciale infrastructuur de bevolking en Kiev een klap toebrengen. ‘Het is een poging het moreel van het Oekraïense volk en de regering rechtstreeks te ondermijnen’, aldus Londen, dat erop wijst dat de aanvallen geen enkel militair nut hebben.

Tegenoffensief

Het Oekraïense leger zet ondertussen het offensief in het noordoosten onverminderd door. De Russen moeten nu vrezen dat hun posities in de provincie Loehansk in gevaar komen. Volgens de gouverneur van Loehansk, Serhi Hajdaj, namen de Oekraïners twee belangrijke plaatsen in. Een van de twee, Bilohorivka, ligt op zo’n 8 kilometer van Lysytsjansk. Deze stad viel in juli in Russische handen, waardoor het Oekraïense leger de controle verloor over Loehansk, een van de twee Donbas-republiekjes.

De Amerikaanse president Joe Biden prees de Oekraïners maandag voor de overwinningen van de laatste tijd op het slagveld. ‘Ze verslaan Rusland’, aldus Biden in een tv-interview. ‘Rusland blijkt niet zo competent en capabel te zijn als veel mensen hadden gedacht.’