Komt er een federale wisselmeerderheid om de definitieve sluiting van Doel 3 te verhinderen?

Minister van Energie Tinne Van Der Straeten (Groen) legt vandaag een wetsontwerp ter stemming voor dat de juridische losse eindjes regelt voor de sluiting van de oudste kernreactoren Doel 1 en Doel 2. Geen enkele politieke partij betwist dat die twee ouderdomsdekens in 2025 dichtgaan. Maar in haar wettekst laat Van Der Straeten het parlement ook de volledige uitstapkalender - voor alle zeven kerncentrales dus - opnieuw goedkeuren tegen 2025. Schaart de regering zich loyaal achter de minister, of overwegen sommige coalitiepartners toch een ander stemgedrag?

Dat minister Van Der Straeten nu die her-bevestiging vraagt, roept bij verschillende partijen alleszins vraagtekens op. De Franstalige liberalen willen al langer dat andere kernreactoren ook langer openblijven. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez pleit ervoor om vaart te maken in het dossier van de kernverlenging: “Gedaan met palaveren, vooruitgaan nu!”

CD&V-minister Verlinden vroeg vorige week aan de nucleaire waakhond FANC of de ontmanteling van Doel 3 veilig uitgesteld kan worden. Net zoals MR willen de christendemocraten tot vijf kerncentrales langer openhouden. Op de Wet89, het CD&V-partijhoofdkwartier klinkt het als volgt: “CD&V betwist niet dat Doel 3 eind deze maand sluit want de kernbrandstof is nu eenmaal op. Maar minister Verlinden stelde de vraag om de regering ruimte te geven om een rationeel debat te voeren over de toekomst van onze kerncentrales. CD&V is vragende partij om binnen de federale regering grondig te bekijken welke van de vijf jongste kernreactoren toch nog nodig zijn na 2025.”

Oppositiepartij N-VA stelt voor om het wetsontwerp-Van Der Straeten aan te passen. Kamerlid Bert Wollants (N-VA): “Als het wetsontwerp enkel de definitieve sluiting van Doel 1 en Doel 2 regelt, waarom brengt minister Van der Straeten dan de volledige uitstapkalender opnieuw ter stemming in het parlement?” De N-VA fractie pleit al langer voor een kernverlenging van ook Doel 3 en Tihange 2. Wollants: “Wil Van der Straeten toch de sluiting van alle zeven kernreactoren tegen 2025 weer laten goedkeuren, dan legt N-VA de verlenging van de jongste vier kerncentrales op tafel. Zeker nadat minister Verlinden vorige week aan de noodrem trok, rekenen wij op de steun van verschillende Vivaldi-partijen voor onze voorstellen.” De Vlaams-nationalisten willen een amendement - een tegenvoorstel dus - in die zin ter stemming voorleggen tijdens de Commissiezitting. Springen er één of meerdere Vivaldi-partijen op de kar, dan ligt een wisselmeerderheid in het verschiet. Al is dat scenario onwaarschijnlijk, omdat het een regeringscrisis zou uitlokken over hét thema van het moment - namelijk energie.

Ondertussen heeft de federale regering in maart 2022 zelf al principieel beslist om de twee jongste centrales, Tihange 4 en Doel 3, tien jaar langer te willen open houden. Het voorontwerp van wet - met de sluiting pas voorzien in 2035 - ligt daarvoor intussen klaar. Moet het wetsontwerp-Van Der Straeten daarom sowieso niet aangepast worden? In de entourage van premier Alexander De Croo (Open VLD) wil men voorlopig niet inhoudelijk reageren: “De gesprekken met Engie daarover worden momenteel op het hoogste niveau gevoerd. Strategische keuzes en beslissingen (zoals een mogelijke kernverlenging) worden daar in alle discretie besproken.” Zo ook over Doel 3, welteverstaan.

De groene coalitiepartijen benadrukken dat voor hen een rode lijn bereikt is: verder dan de verlenging van de twee nieuwste kerncentrales wil men momenteel niet gaan. Oppositiepartij Vlaams Belang van haar kant pleit al langer voor een ‘noodwet’: ook zij zijn bereid een wisselmeerderheid te leveren om Doel 3 langer open te houden. Sowieso valt komende vrijdag even het doek over Doel 3. De kernbrandstof is bijna op, de reactor zal dan onvermijdelijk stilvallen. Al rijst de vraag: is dat tijdelijk of definitief?