Europa wil kankerscreenings uitbreiden naar prostaat-, long- en maagkanker

De Commissie heeft dinsdag een aanbeveling voorgesteld om de bestaande kankeropsporing uit te breiden. Als de lidstaten de tekst goedkeuren, wordt het een nieuwe officiële Europese aanbeveling voor de bestrijding van kanker in de lidstaten. De bestaande aanbeveling dateert van 2003 en is achterhaald.

De Commissie wil dat tegen 2025 negentig procent van de bevolking die in aanmerking komt voor screening op borst-, baarmoederhals- en dikkedarmkanker effectief zo’n screening krijgt aangeboden. Daarenboven zou voortaan ook preventief op prostaatkanker, longkanker en, onder bepaalde omstandigheden, maagkanker moeten worden gescreend.

In Vlaanderen wordt vandaag al naar kanker gespoord via bevolkingsonderzoeken - screenings bij specifieke bevolkingsgroepen. Zo worden alle vrouwen van 50 tot en met 69 jaar aangespoord om elke twee jaar een screeningsmammografie te laten nemen en zo borstkanker op het spoor te komen. De Commissie wil deze doelgroep nu uitbreiden naar alle vrouwen tussen 45 en 74 jaar. In de strijd tegen baarmoederhalskanker worden alle vrouwen tussen 25 en 64 jaar aangeraden om elke drie jaar een uitstrijkje te laten nemen - de nieuwe aanbeveling van de Commissie zit op dezelfde lijn. Om dikkedarmkanker op te sporen, worden zowel mannen als vrouwen tussen 50 en 74 jaar aangeraden om elke twee jaar een stoelgangtest te doen. Ook aan deze screening zou niets veranderen.

Maar de Commissie wil nu dus dat de lidstaten ook georganiseerde screenings doen naar drie extra vormen van kanker. Wat longkanker betreft, wil ze opsporingstests bij zware rokers en ex-rokers tussen 50 en 75 jaar. Om prostaatkanker op te sporen, zouden op termijn alle mannen tot 70 jaar getest moeten kunnen worden op basis van prostaatspecifieke antigeentests en MRI-scans. Zowel bij long- als bij prostaatkanker vraagt de Commissie aan de lidstaten om in de eerste plaats de haalbaarheid van zulke bevolkingsonderzoeken na te gaan.

Voor het opsporen van maagkanker stelt de Commissie voor om screenings op bacteriën die maagzweren kunnen veroorzaken en in sommige gevallen tot maagkanker kunnen leiden, enkel in die landen of regio's te organiseren waar sprake is van een hogere incidentie van en sterftecijfers door maagkanker. Ze beveelt ook aan op precancereuze maagzweren met andere oorzaken te screenen.

In heel de Europese Unie werden in 2020 naar schatting 2,7 miljoen mensen met kanker gediagnosticeerd. Meer dan 1,3 miljoen personen overleden aan de ziekte. Commissaris voor Gezondheid Stella Kyriakides maakt zich sterk dat “we met de nieuwe aanbevelingen vroegtijdig kunnen ingrijpen en de kloof die door de impact van COVID-19 op het gebied van kankerdiagnose en -zorg is ontstaan, kunnen dichten”.