Sombere VN-secretaris-generaal Guterres waarschuwt voor "winter van wereldwijde ontevredenheid"
In New York is de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gestart met een sombere openingstoespraak van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres. Hij schetste een pessimistisch beeld van de toestand waarin de wereld zich bevindt en waarschuwde de wereldleiders voor een "winter van wereldwijde ontevredenheid".
Na twee jaar van coronabeperkingen is deze Algemene Vergadering er opnieuw een in normale omstandigheden. Toch is de algemene stemming somber, met op de achtergrond de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis, stijgende voedselprijzen en last but not least klimaatverandering.
In zijn harde openingstoespraak zei Antonio Guterres dat de internationale gemeenschap niet klaar of bereid is om die grote dramatische uitdagingen van onze tijd aan te pakken". Hij waarschuwde de wereldleiders voor "een winter van wereldwijde ontevredenheid".
"De koopkrachtcrisis woedt, het vertrouwen brokkelt af, de ongelijkheid ontploft, onze planeet staat in brand en toch zitten we vast aan een kolossaal mondiaal disfunctioneren. Mensen hebben pijn en de meest kwetsbaren lijden het meest."
Veel crisissen bedreigen de toekomst van de mensheid en het lot van de planeet, waarschuwde hij ook. "Vooruitgang in al deze en andere kwesties wordt gegijzeld door geopolitieke spanningen. Onze wereld is in gevaar, en is vleugellam."
Guterres riep op tot meer engagement van de landen."Het kolossale mondiale disfunctioneren" kan niet door een paar landen worden opgelost, er is een "coalitie van de wereld" nodig.
Guterres stelt voor om overwinsten te belasten
Die wereld blijft intussen verslaafd aan fossiele brandstoffen, stelt Guterres ook vast. Hij riep daarom op de overwinsten van oliemaatschappijen te belasten, en de opbrengsten te gebruiken voor verlichting van de hoge voedsel- en energieprijzen en kosten die ontstaan door klimaatverandering. Sommige olie- en gasbedrijven boeken, als gevolg van de hoge energieprijzen, momenteel recordwinsten.
Enkele weken geleden hekelde Guterres al de "hebzucht" van olie- en gasbedrijven die "schandalige" winsten opstrijken "op de rug van de armsten", maar toen had hij het nog niet over een belasting op de overwinsten.
Nu haalde hij fors uit naar fossiele brandstofbedrijven die "zwelgen" in de winsten door de oorlog in Oekraïne. "Ze zouden minder tijd moeten besteden aan reclame om een communicatieramp te voorkomen en meer tijd aan het voorkomen van een wereldwijde ramp", zei de VN-secretaris-generaal scherp.
Later vandaag nemen ook nog de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en zijn Franse collega Emmanuel Macron het woord. Normaal gezien had ook de Amerikaanse president Joe Biden vandaag moeten spreken, maar wegens zijn aanwezigheid op de begrafenis van de Britse koningin Elizabeth is zijn toespraak verschoven naar woensdag. Voor ons land zal premier Alexander De Croo vrijdag het woord nemen.